Bonn baart ideeën van Johannesburg
Ramesh Jaura
01 oktober 2002
Nog tot vrijdag timmeren zo’n 100 landen in Bonn aan een raamwerk voor de bestrijding van pesticiden en industrieel afval in de ontwikkelingslanden. Het voornaamste doel van de VN-conferentie, die gisteren (maandag) van start ging, is de opstelling van een lijst van gevaarlijke pesticiden en een procedure om de import ervan te beperken. De VN-conferentie is Bonn is een uitloper van de Wereldtop in Johannesburg, waar werd afgesproken om de controle op schadelijke chemicaliën te versterken.
De controle op schadelijke pesticiden laat vooral in de ontwikkelingslanden te wensen over: volgens de Wereldhandelsorganisatie worden daar per jaar een miljoen mensen vergiftigd door pesticiden en insecticiden alleen. Er bestaat al een goed instrument om een betere controle af te dwingen: de Conventie van Rotterdam verplicht exporteurs om voor bepaalde chemicaliën uitdrukkelijk de toestemming te vragen aan het importerende land. Die formele verplichting (prior informed consent of PIC) is nodig voor een lijst van gevaarlijke producten –en op dit moment staan daar 28 pesticiden en 5 industriële producten op.
De Conventie van Rotterdam wapent de ontwikkelingslanden met informatie en procedures om hun bevolking te beschermen tegen blootstelling aan toxische stoffen. Ze werd intussen ondertekend door 72 landen plus de Europese Unie en geratificeerd door 33 landen. Ze wordt echter pas van kracht 90 dagen na de vijftigste ratificering. Tijdens de Duurzaamheidstop in Johannesburg spraken de VN-lidstaten af dat de ratificering rond zou zijn tegen 2003.
De huidige lijst van 31 chemicaliën – die in 1998 werd opgesteld en sindsdien werd uitgebreid met 4 producten - is volgens veel experts ontoereikend. Volgens het Milieuprogramma van de VN (UNEP) zijn er momenteel zo’n 70.000 verschillende chemicaliën op de markt en er komen er jaarlijks zo’n 1.500 nieuwe bij. Regeringen hebben de grootste moeite om uit te maken wat echt gevaarlijk is en wat niet. Een behoorlijk aantal chemische producten die verboden of aan banden gelegd zijn in de industrielanden worden nog steeds verkocht in ontwikkelingslanden.
In Bonn wordt onder meer gedebatteerd over de vraag welke chemicaliën thuishoren op de ‘toestemmingslijst’. Naar verluidt heeft monocrotophos, een erg toxische insecticide van Aziatische makelij die nog volop gebruikt wordt in de ontwikkelingslanden, de grootste kans om nummer 32 op de lijst te worden.
Xml=3
Ref: wd he