Bossen zijn onmisbaar voor onze gezondheid

Bossen zijn niet alleen cruciaal voor het klimaat, maar ook voor de globale volksgezondheid. Ze doen dienst als filters voor water en lucht, en op die manier helpen ze bij de preventie van ziektes als kanker en diabetes. Bovendien slaan bossen allerlei besmettelijke ziekteverwekkers op, die zich dus niet elders gaan verspreiden.

Natuurorganisatie WWF heeft in een nieuw rapport onderzocht in welke mate de menselijke gezondheid afhankelijk is van het voortbestaan van bossen. Daaruit blijkt dat er heel wat gezondheidsrisico’s verbonden zijn aan de massale ontbossing van de voorbije decennia, niet in het minst de opmars van zoönosen. Dat zijn besmettelijke ziekten die van dier op mens kunnen overgedragen worden, zoals COVID-19.

Opslagplaats

Omdat het wereldwijde bosareaal steeds kleiner wordt, komen mensen steeds dichter bij de natuurlijke habitat van dieren, die drager zijn van bepaalde virussen. Daardoor zijn er dus meer kansen op overdracht tussen diersoorten en mensen.

Op deze manier heeft ontbossing volgens het rapport de opkomst en verspreiding van de meeste grote epidemieën van de voorbije decennia in de hand gewerkt: zika, hiv, SARS en ebola… Allemaal ziekten die ontstaan zijn door een virus dat van dier op mens oversprong. Bossen dienen als het ware als een opslagplaats voor zulke ziekten, dus is het slimmer om die niet te slopen.

Bovendien halen bossen jaarlijks miljoenen ton schadelijke stoffen uit de lucht, zoals CO2 of fijnstof.

Maar de impact van bossen op de volksgezondheid gaat verder dan het opslaan van besmettelijke ziekteverwekkers. Daarnaast spelen ze ook een actieve rol in het verbeteren van de menselijke gezondheid. Het is bewezen dat regelmatige activiteit in bossen het risico op cardiovasculaire ziekten vermindert en positieve effecten heeft op het stressniveau.

Bovendien halen bossen jaarlijks miljoenen ton schadelijke stoffen uit de lucht, zoals CO2 of fijnstof. Daardoor zijn ze volgens het rapport rechtstreeks gelinkt aan het voorkomen van duizenden gevallen van ziekte zoals astma. Op lange termijn vermindert dat fenomeen ook het risico op andere longziekten en verschillende soorten kankers.

Ernstig nemen

Bossen zijn daarnaast essentieel voor zowel de lokale als de mondiale voedselzekerheid. Ze helpen de impact van natuurrampen zoals aardverschuivingen of hittegolven te verzachten, en ze temperen ook de opwarming van de aarde, met alle bijbehorende gezondheidseffecten.

‘We ontdekten dat volksgezondheid en bossen sterk met elkaar verweven zijn.’

Wouden helpen ook om bodemerosie en sedimenten in waterlopen tegen te gaan, die bijdragen aan de vervuiling van het drinkwater. Dat helpt volgens het rapport zaken zoals paratyfus (een bacteriële darminfectie) voorkomen.

‘We ontdekten dat volksgezondheid en bossen sterk met elkaar verweven zijn - op lokaal, regionaal en mondiaal niveau - en dat voor elk aspect van de bijdrage van de natuur aan de menselijke gezondheid, bosbehoud ons leven kan verbeteren’, zegt Craig Beatty van WWF en een van de hoofdauteurs van het rapport.

‘En als we zien met welke uitdagingen we worden geconfronteerd op het gebied van volksgezondheid, moeten we de zeer reële gezondheidseffecten van hoe we onze bossen behandelen - en hoe ze ons behandelen - serieus nemen.’