Bush negeert voorwaarden voor militaire steun aan Colombia

Nieuws

Bush negeert voorwaarden voor militaire steun aan Colombia

Jim Lobe

06 september 2002

Bij de toekenning van honderd miljoen dollar militaire hulp aan Colombia lapt de regering van president George W. Bush de wettelijke voorwaarden aan haar laars die het Amerikaanse Congres vorig jaar heeft geformuleerd. Dat is het strenge oordeel dat drie mensenrechtenorganisaties woensdag uitspraken.

In een boze brief aan minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell beschuldigden Amnesty International, Human Rights Watch (HRW) en het Washington Office on Latin America (WOLA) de Amerikaanse regering ervan de opgelegde voorwaarden compleet te negeren. Sinds de al controversiële beslissing in mei om zestig procent van het militaire hulppakket te storten, zou de mensenrechtensituatie in Colombia immers nog verergerd zijn. De vrijgave van de rest van het bedrag is dus helemaal onaanvaardbaar: Colombia haalt nog steeds de minimumstandaard voor mensenrechten niet; erger nog: de wantoestanden worden enkel groter.

In totaal zal Colombia dit boekjaar - dat tot eind september loopt - zowat vierhonderd miljoen dollar militaire hulp ontvangen van de VS. Alleen Israël en Egypte krijgen meer. Van dat bedrag is maar honderd miljoen dollar aan de voorwaarden van het Congres onderworpen, waarvan zestig procent dus al eerder gestort is. De specifieke voorwaarden zijn: de schorsing van militairen die verdacht worden van schendingen van de mensenrechten of steun aan paramilitaire groepen, samenwerking met de procureur en de gerechtelijke instanties bij de bestraffing van zulke officieren voor een burgerlijke rechtbank, en efficiënte maatregelen om de banden tussen het leger en de paramilitaire groepen in het land door te knippen en die doodseskaders aan te pakken. Volgens de mensenrechtenactivisten heeft het Colombiaanse leger aan geen enkele van de voorwaarden voldaan. Erger nog: procureur-generaal Luis Camilo Osorio, een trouwe bondgenoot van de nieuwe president Alvaro Uribe, toont zich ronduit vijandig tegenover bedenkingen inzake de mensenrechten. Hij heeft toegewijde procureurs en onderzoekers ontslagen, en verwijt een aantal Amerikaanse parlementsleden hun kritiek op de Colombiaanse mensenrechtensituatie.

De drie mensenrechtenorganisaties eisen nu dat de VS Colombia officieel gaan beschouwen als een land waar de mensenrechten op ontoelaatbare wijze worden geschonden, en dat de Colombiaanse regering alleen nog bijkomend geld zou krijgen als er overtuigende en duidelijke hervormingen komen. De drie organisaties hadden al hevig geprotesteerd tegen de beslissing van mei, omdat toen al bleek dat de voorwaarden van het Congres - waaronder de eis dat het Colombiaanse leger alle banden met rechtse paramilitaire groeperingen zou doorknippen - niet werden nageleefd.

Met de brief reageren de drie mensenrechtengroepen ook op aanwijzingen dat de regering-Bush beslist heeft de nieuwe Colombiaanse president en havik Uribe royaal te steunen, ondanks zijn duidelijke intentie de strijd tegen de linkse rebellen te verhevigen en daarbij draconische maatregelen niet te schuwen. Drie weken geleden kondigde Uribe, die in mei in de eerste ronde verkozen werd, een toestand van nationale onrust af, wat de regering toelaat willekeurige arrestaties te verrichten, grotere controle uit te oefenen over de elektronische media en het binnenlands reisverkeer te beperken. Ook is het nu mogelijk rijke Colombianen extra belastingen te laten betalen voor de financiering van de opbouw van een grote militaire strijdkracht, de rekrutering van honderdduizend burgerinformanten, en de bewapening van tienduizend boeren, die als landelijke defensie-eenheid dienen te fungeren.

De Colombiaanse regering lijkt ook geneigd een maatregel van de vorige president Andres Pastrana te behouden die de Colombiaanse militairen voor zeven jaar zou onttrekken aan de jurisdictie van het Internationaal Strafhof (ICC). De inspanningen van procureur-generaal Osorio sluiten daarbij aan: hij tracht de onderzoeken te stoppen naar legerofficieren die door zijn voorganger werden beschuldigd van schendingen van de mensenrechten. En als klap op de vuurpijl heeft Uribe Washington groen licht gegeven voor de meest grootschalige en agressieve poging ooit om de Colombiaanse cocateelt definitief weg te vegen. In het nieuwe plan wordt besproeiing uit de lucht massaal toegepast, zonder bekommernissen om de mogelijke effecten op gezondheid en milieu, maar ook zonder de overweging dat de vernieling van de plantages de geruïneerde cocaboeren haast dwingt de rangen van de rebellen van de FARC massaal te versterken. Volgens ervaren Colombia-specialist van HRW Robin Kirk vormt de vernietigende besproeiing zowat het enige rekruteringsmiddel van de guerrillero’s.

De brief van woensdag volgde op de briefing die mensenrechtengroepen vorige week van het ministerie van Buitenlandse Zaken hadden gekregen. Zulke briefings, waarbij de organisaties vóór de definitieve beslissing hun bekommernissen en bedenkingen kunnen uiten, zijn wettelijk verplicht. Over eerdere briefings vorig jaar waren de organisaties trouwens enthousiast: er werd duidelijk met hun inbreng rekening gehouden. De geldkraan werd ook bij de vorige Colombiaanse regering niet dichtgedraaid, maar Powell had oor voor de argumenten van de mensenrechtenorganisaties en voerde de druk op de Colombiaanse regering op. Van de meest recente briefing houden de mensenrechtenactivisten echter een wrang gevoel over. De beslissing om Colombia verder geld toe te stoppen, was duidelijk al genomen; onze argumenten deden er niet toe. Volgens Kirk wordt de beslissing naar alle waarschijnlijkheid volgende week bekendgemaakt.