Controverse om kopermijn Papoea-Nieuw-Guinea

Een groot deel van de inheemse bevolking in Panguna op Papoea-Nieuw-Guinea is tegen heropening van een controversiële kopermijn in de afgelegen bergen van Centraal-Bougainville. Vijfentwintig jaar geleden sloot de mijn na hevige protesten die uitmondden in een burgeroorlog.

De verarmde regio heeft inkomsten nodig, zo luidt het argument van de overheid en investeerders. Maar de bevolking kampt nog steeds met de schade die de verwoestende mijnbouw tot 1989 aanrichtte.

Zij waren woedend over de economische exploitatie, degradatie van hun grond en politieke marginalisering.

Bougainville is een autonome regio in het oosten van Papoea-Nieuw-Guinea. De kopermijn werd vanaf 1969 geëxploiteerd door het Australische bedrijf Bougainville Copper Ltd (BCL), dat voor 53 procent eigendom is van mijnbedrijf Rio Tinto. Twintig jaar later ging de mijn dicht, na een opstand van inheemse landeigenaren. Zij waren woedend over de economische exploitatie, degradatie van hun grond en politieke marginalisering.

Lynette Ona van de Associatie van van Inheemse Vrouwelijke Landeigenaren, zegt dat de meeste mensen in het gebied geen mijnbouw meer willen. De president van de Autonome Regering Bougainville (ABG), John Morris, ziet echter wel degelijk mogelijkheden “als negatieve gevolgen vermeden worden.” Hij zei dat naar aanleiding van een rapport van de niet-gouvernementele organisatie Jubilee Australia, waarin gewaarschuwd wordt dat de wonden van het mijnbouwproject destijds “en de daarmee samenhangende verwoesting” nog niet geheeld zijn.

Morris krijgt steun van Bougainville Copper Ltd, de regering van Papoea-Nieuw-Guinea en associaties van landeigenaren die lid zijn van de Coördinerende Commissie voor Onderhandelingen.

Burgeroorlog

De voormalige mijn beslaat een gebied van ruim 13.000 hectare bebost gebied. De belangrijkste dorpen in de omgeving tellen samen zo’n vier- tot vijfduizend mensen, blijkt uit data die persbureau IPS eerder verzamelde op grond van gesprekken met bewoners.

Toen de kopermijn in Panguna in de jaren zestig opende, stond Papoea-Nieuw-Guinea onder Australisch bestuur. De mijn leverde jaarlijks ongeveer 2 miljard dollar aan inkomsten op, waarvan 94 procent naar de aandeelhouders en de regering van Papoea-Nieuw-Guinea ging. Plaatselijke landeigenaren kregen 1,4 procent.

Al vanaf de exploratiefase toonde de plaatselijke bevolking zich vijandig ten opzichte van het mijnbouwproject. Dat verergerde toen er milieuschade ontstond door luchtvervuiling en afvaldumping. Landbouwgrond en de nabijgelegen rivier Jaba werden vervuild, met negatieve gevolgen voor de gezondheid van de bevolking.

“In Panguna zitten nog steeds chemicaliën in de rivier. Niemand drinkt dat water en er zit geen vis in.”

“De taro (eetbare knollen, red) wilde niet meer groeien als voorheen en aan de fruitbomen kwam geen fruit meer”, zegt Ona. “In Panguna zitten nog steeds chemicaliën in de rivier. Niemand drinkt dat water en er zit geen vis in.”

Toen BCL in 1989 de landeigenaren weigerde een schadevergoeding te betalen van ongeveer 3,9 miljoen dollar, brak een burgeroorlog uit. Bij het tien jaar durende conflict dat volgde vielen twintigduizend doden. Sinds 2001, toen een vredesovereenkomst werd gesloten, zijn er verzoeningsinitiatieven gaande die worden gesteund door de Verenigde Naties en internationale donoren. Het ontwapenings- en verzoeningsproces is echter nog steeds niet afgerond.

Referendum

De oude mijn nieuw leven inblazen is noodzakelijk om voldoende inkomsten voor Bougainville te genereren “om vooruit te komen als het gaat om grotere autonomie en onze keuze voor onafhankelijkheid”, zei ABG-president Morris in augustus in een toespraak voor het Huis van Afgevaardigden van Bougainville. Binnen zes jaar moet er een referendum komen over de onafhankelijkheid van de regio van Papoea-Nieuw-Guinea.

Bougainville Copper schat dat de mijn meer dan 3 miljoen ton aan koperreserves en een aanzienlijke hoeveelheid goud bevat. Het opnieuw in gebruik nemen van de mijn zou een investering van 5 miljard dollar vergen, terwijl de potentiële inkomsten worden geschat op meer dan 50 miljard dollar. Bougainville telt naar schatting 300.000 inwoners. De mijn zou ongeveer 2.500 banen opleveren, maar het is niet duidelijk in hoeverre die door de lokale bevolking zullen worden vervuld.

“Zij wonen in een gebied dat in een maanlandschap is veranderd. Landbouwgrond ligt begraven onder tonnen slib en steen.”

Al sinds 2010 is de regering van Bougainville in gesprek met landeigenaren en andere betrokken. Ze beweert dat het draagvlak voor het openen van de mijn inmiddels groot genoeg is. Uit gesprekken die Jubilee Australia vorig jaar voerde met bewoners van de streek bleek echter dat slechts 13 van de 65 bevraagden onder bepaalde voorwaarden voor heropening van de mijn is. Bougainville moet dan eerst onafhankelijk zijn, zodat buitenlandse inmenging wordt beperkt. Ook moet eerst een schadevergoeding worden uitgekeerd en moeten andere mogelijkheden om het gebied te exploiteren, zoals landbouw, onderzocht worden.

Jimmy Miringtoro, de parlementslid uit Centraal-Bougainville, stelt dat die 65 mensen een eerlijke en representatief beeld geven van de bevolking uit de dorpen in het mijnbouwgebied. “Zij wonen in een gebied dat in een maanlandschap is veranderd. Landbouwgrond ligt begraven onder tonnen slib en steen.”

De staat en het bedrijfsleven stellen dat de mijnbouwinkomsten nodig zijn voor groei en armoedebestrijding in Bougainville. Veel mensen leven daar zonder basisvoorzieningen zoals schoon water, elektriciteit en medische zorg. De provincie telt tien artsen, die zorg moeten bieden aan meer dan een kwart miljoen mensen. De levensverwachting in de regio is 59 jaar.

Ondervoeding

In de afgelopen dertig tot veertig jaar bleken economische afhankelijkheid van mijnbouw en een economische groei die 11 procent bereikte in 2011, op Papoea-Nieuw-Guinea echter geen garantie voor ontwikkeling voor een meerderheid van de burgers. Veertig procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens, slechts 12 procent heeft elektriciteit en 50 procent kan lezen en schrijven. De helft van de kinderen op Papoea-Nieuw-Guinea heeft een groeiachterstand door ondervoeding, volgens het VN-Kinderfonds Unicef.

De bevolking van Bougainville hoopt op ontwikkeling en een beter leven. Maar voor velen die de oude mijn vlakbij voor hun deur hadden, staat de snelheid waarmee het debat rond de heropening van de mijn gevoerd wordt, in sterk contrast met het gebrek aan vooruitgang als het gaat om het oplossen van problemen en onrechtvaardigheden uit het verleden.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.