Cubaanse suikerindustrie wil stroomproducent worden

De modernisering van suikerfabrieken biedt kansen voor de productie van biobrandstof. Deze fabrieken halen traditioneel hun eigen elektriciteit uit bagasse, het vezelachtige afval dat overblijft nadat het sap uit de stengels van suikerriet is geperst. Met de nodige investeringen kunnen ze ook voor het nationale stroomnet produceren.

Liobel Pérez is woordvoerder van Azcuba, het overheidsbedrijf dat het Suikerministerie verving in 2011. Hij verdedigt het gebruik van bagasse als een goedkope, milieuvriendelijke energiebron. “De hoeveelheid CO2 die vrijkomt bij de elektriciteitsproductie is gelijk aan de hoeveelheid CO2 die het suikerriet tijdens het groeien heeft opgenomen.”

Geen langetermijnoplossing

De productie van ethanol als bijproduct van suikerriet wordt momenteel niet echt overwogen in Cuba, hoewel sommige experts menen dat de biobrandstof de consumptie van benzine voor landbouwmachines en transport kan doen dalen – en dus de uitstoot van broeikasgassen kan beperken.

“Het is één van de kwesties die besproken worden binnen de regeringscommissie voor de ontwikkeling van hernieuwbare energie”, verklaart Manuel Díaz, directeur van het Cubaanse Instituut voor Onderzoek naar Suikerrietderivaten.

“Ook al is het geen definitieve, langetermijnoplossing voor benzine, toch kan ethanol helpen om de consumptie van fossiele brandstoffen terug te dringen. En het gaat niet ten koste van landbouwgrond of voedselproductie”, meent Díaz.

De suikerindustrie levert 3,5 procent van de elektriciteitsproductie op het eiland. Met het oog op energie-efficiëntie is het idee om ongeveer twintig suikerfabrieken tegen 2030 een overschot van 755 MW te laten produceren. Die elektriciteit wordt dan op het nationale stroomnet gezet, waardoor het aandeel van elektriciteit uit biomassa van suikerriet tot 14 procent zou klimmen.

Vandaag komt amper 4,6 procent van de Cubaanse stroom van hernieuwbare bronnen, de rest wordt nog met fossiele brandstoffen opgewekt.

Nieuwe bio-energiecentrales

Er is een investering van 1 miljard euro nodig om moderne bio-energiecentrales te installeren in of aan de suikerfabrieken. Azcuba hoopt dat geld te krijgen van regeringsleningen of buitenlandse investeerders.

De eerste biomassacentrale voor suikerriet zal haar productie starten in 2016, zegt Jorge Lodos, directeur van Zerus SA, een dochteronderneming van Azcuba. Ze zal door Biopower, een jointventure tussen het Cubaanse staatsbedrijf Zerus en de Britse firma Havana Energy Ltd., gebouwd worden in de buurt van de Ciro Redondo-suikerfabriek.

Intussen bereikte de Compañía de Obras e Infraestructura (COI), een dochteronderneming van de Braziliaanse bouwreus Odebrecht, een akkoord met de Empresa Azucarera Cienfuegos (een andere dochteronderneming van Azcuba) om een suikerfabriek dertien jaar lang samen uit te baten.

Ze willen de productiecapaciteit van de zogenaamde 5 de Septiembre-fabriek optrekken tot minstens 90.000 ton suiker per oogst. Volgens Lodos wordt er meer dan 80 miljoen euro in het project gepompt, dat ook de bouw van een bio-energiecentrale omvat.

Buitenlands kapitaal

De regering van president Raúl Castro schat dat het land jaarlijks tussen 1,6 en 2 miljard euro nodig heeft aan buitenlands kapitaal voor ontwikkeling en economische groei.

De productie van ethanol staat niet in de plannen die aan buitenlandse investeerders zullen aangeboden worden. “Naar verwachting zal ze ook niet in het programma opgenomen worden”, zegt Lodos. “Er wordt niet voldaan aan de minimumvereisten om buitenlands kapitaal aan te trekken. Vandaag is het dus niet aan de orde. Maar misschien morgen wel.”

De ooit zo machtige suikerindustrie in Cuba, met oogsten tot 8 miljoen ton, kende een dieptepunt in 2009-2010, toen de oogst terugviel tot 1,1 miljoen ton, de laagste hoeveelheid in 105 jaar.

Gehoopt wordt dat de modernisering van de fabrieken, machines en transportuitrusting voor een boost zullen zorgen, samen met een uitbreiding van de oppervlakte suikerriet. In 2013-2014 bedroeg de oogst opnieuw meer dan 1,6 miljoen ton.