Dark City krijgt spaarlampen
Ann De Ron
21 september 2005
De Zuid-Afrikaanse township Alexandra staat ook wel bekend als Dark City: tot in de jaren zeventig was er geen elektriciteit. Nu vernietigt de wijk vlakbij Johannesburg duizenden ingezamelde gloeilampen tijdens een grote actie in het sportcentrum. In het kader van een pilootproject wisselden de inwoners hun gloeilampen in voor 140.000 gratis spaarlampen.
Zes op tien mensen zijn er werkloos, 34.000 van de naar schatting 40.000 woningen zijn krotten, de bewoners leven er op elkaar’s lip en met gezondheid en veiligheid is het bedroevend gesteld. Op het eerste zicht lijkt Alexandra, een van de oudste Zuid-Afrikaanse buitenwijken met naar schatting 350.000 inwoners, niet de meest voor de hand liggende plek om mensen warm te maken voor milieuvriendelijke maatregelen.
Of juist wel? Volgens de Zuid-Afrikaanse parastatale elektriciteitsleverancier Eskom kan elk gezin jaarlijks tot 144 rand (18,60 euro) besparen door over te schakelen op de energiezuinige spaarlampen. Voor heel Alexandra komt dat neer op een jaarlijkse besparing van meer dan twee miljoen rand (258.000 euro).
Eskom selecteerde de township voor een pilootproject rond efficiënter energiegebruik. Studenten en werklozen liepen de woningen af om de mensen spaarlampen te geven en afgedankte gloeilampen in te zamelen. Bij de daaropvolgende happening in het Altrec sportcentrum droeg coördinator Charles Lefifi een gedicht over de township voor en herinnerde aan de geschiedenis van de wijk. Nelson Mandela woonde er ooit nog. Daarna verbrijzelden bulldozers de ingezamelde gloeilampen.
We willen Zuid-Afrikanen tonen hoe ze energie kunnen besparen en zoveel mogelijk van het leven te genieten, zegt Tsholo Matlala van Eskom. Volgens de leverancier zorgt de groei van de Zuid-Afrikaanse economie ervoor dat het elektriciteitsverbruik op de piekmomenten jaarlijks met 15 procent toeneemt. Een derde van het verbruik tijdens die pieken komt op rekening van de gezinnen. Reden genoeg, vindt Eskom, om campagnes naar het grote publiek op touw te zetten. Daarom zullen in de toekomst nog 300.000 gratis spaarlampen over heel Zuid-Afrika worden verspreid, om te beginnen in Soshanguve, een township in Tshwane.
Voor Alexandra zelf maakt de lampenhappening deel uit van een ruimer opwaarderingsproject. President Mbeki bombardeerde de wijk al in 2001 als één van de acht stadsknooppunten in een nationaal plan voor duurzame plattelandsontwikkeling en stedelijke vernieuwing. In het ‘Alexandra Renewal Project’ proberen overheid, private sector, ngo’s en middenveldorganisaties samen de misdaadcijfers naar omlaag te halen en tegelijk te werken aan een gezonde en schone leefomgeving en een betaalbare openbare dienstverlening. (PD)
Alexandra Renewal Project
http://www.alexandra.co.za