Derde opperrechter neemt ontslag uit corrupt hooggerechtshof
Marcela Valente
24 oktober 2003
De politieke schoonmaakoperatie in het Argentijnse Hooggerechtshof heeft gisteren (donderdag) geleid tot een nieuw ontslag. Een derde rechter stapt op uit het hoogste juridische orgaan, een corrupt restant van het Menem-tijdperk.
Rechter Guillermo López kondigde zijn ontslag aan enkele uren voor een parlementaire afzettingscommissie zich boog over de beschuldigingen van machtsmisbruik tegen zijn persoon. Eerder dwong het Argentijnse parlement voorzitter Julio Nazareno en rechter Gustavo Bossert al tot ontslag. Een vierde rechter van het negenkoppige hooggerechtshof werd deze maand geschorst in afwachting van een onderzoek.
Ricardo Falú, de voorzitter van de afzettingscommissie, zegt dat López’ ontslag een tijdperk helpt afsluiten “waarin regering en gerecht elkaar gunsten verleenden in ruil voor onschendbaarheid” - een verwijzing naar een aantal controversiële arresten van het hooggerechtshof uit de jaren negentig. Het hooggerechtshof kwam enkele malen tussenbeide om machtige zakenlui vrij te spreken en overheidsbedrijven te bevoordelen.
Het hoogste gerechtelijke orgaan van Argentinië ligt al onder vuur sinds de ineenstorting van het politieke bestel in december 2001. De Vereniging van Arbeidsadvocaten hield sinds die tijd een wekelijkse protestwake voor de poorten van het hof. Een meerderheid van de Argentijnen – zeventig procent volgens het peilingbureau Enrique Zuleta Puceiro – zag de opperrechters ook liever aftreden.
De negen rechters werden aan het begin van de jaren negentig via het parlement op post gezet door president Carlos Menem (1989-1999). Ze vormden een “automatische meerderheid” voor de beslissingen van Menems regering. In het post-Menem tijdperk groeide het protest tegen de controversiële arresten, maar Menems Justicialista Partij en de Radicale Burgerunie blokten elk verzoek tot afzetting af. Vorig jaar kondigde de interim-regering van Eduardo Duhalde een wissel van de wacht aan voor het volledige hof. Tot afzettingsprocedures kwam het parlement niet, maar rechter Gustavo Bossert deed vrijwillig een stap terug.
Sinds het aantreden van Néstor Kirchner op 25 mei ging de bal pas echt aan het rollen. Twee weken na zijn aantreden beschuldigde Kirchner het hooggerechtshof ervan systematisch de initiatieven van zijn regering te blokkeren. Hij droeg het parlement om voor elke magistraat een afzettingsprocedure op te starten. In het kader daarvan werd voorzitter Julio Nazareno ontslagen en haalde rechter Moliné O’Connor zich een schorsing op de hals. Guillermo López nam gisteren ontslag enkele uren voor de start van de afzettingscommissie.
De aanstelling van Eugenio Zaffaroni als nieuwe voorzitter van het hooggerechtshof wed woensdag bekrachtigd door het parlement. Zaffaroni, een advocaat die zijn pluimen verdiende in mensenrechtenzaken, geniet de steun van mensenrechtengroepen en linkse partijen. Kirchner moet nu nog vervangers voordragen voor López en Moliné O’Connor, als het proces van die laatste tot ontslag leidt. Naar verluidt zitten er vrouwen onder de nieuwe kandidaat-opperrechters.