Dodelijke bananenziekte rukt op

TR4, een variant van de Panamaziekte, heeft al lelijk huisgehouden in Azië en is eind vorig jaar ook in Afrika en het Midden-Oosten beland. Als de ziekte die reis kan maken, “dan is een sprong van deze gebieden naar de Amerika’s zeker mogelijk”, zegt plantenpatholoog Randy Ploetz (Universiteit van Florida), een internationale autoriteit op het vlak van ziektes bij tropische fruitsoorten.

De gevolgen zijn dan niet te overzien. Latijns-Amerika en de Caraïben vormen het zwaartepunt van de bananenproductie.

TR4 (TR staat voor Tropical Race) is een schimmelziekte en valt de Cavendish-banaan aan. Die is goed voor 45 procent van de wereldwijde bananenproductie.

Al in Mozambique

Mocht TR4 de Latijns-Amerikaanse en Caraïbische plantages bereiken, dan is er momenteel geen andere soort die de Cavendish kan vervangen, zegt Ploetz. De enige oplossing is de ontwikkeling van een resistente soort.

TR4 is ondertussen gesignaleerd in Jordanië, Libanon, Oman, Pakistan en Mozambique. Vermoedelijk is de ziekte meegereisd met Zuidoost-Aziatische arbeiders die in het Midden-Oosten en Afrika op plantages gingen werken.

Begin twintigste eeuw verspreidde de Panamaziekte zich snel in Latijns-Amerika en werd de wereldwijde bananenexportindustrie bijna gedecimeerd. De exportbanaan werd toen gered door over te stappen van de Gros Michel-banaan – toen de favoriete banaan – op de Cavendish.

FAO luidt noodklok

Eind vorig jaar luidde ook de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de Verenigde Naties al de noodklok.

De banaan is het op drie na meest geconsumeerde voedingsgewas ter wereld. Zo’n 400 miljoen mensen gebruiken bananen als basisvoedsel.

Jaarlijks worden wereldwijd 145 miljoen ton bananen gekweekt. Ruim 80 procent van de bananenexport vindt plaats in Latijns-Amerika en de Caraïben.