Ebola brengt Sierra Leone terug bij af

Landbouw, de ruggengraat van de Sierra Leoonse economie, is het hardst getroffen. Heel wat boeren zijn al aan de ziekte bezweken en vele andere hebben hun akkers verlaten, uit vrees om het virus op te lopen.

‘We hebben al honderden boeren aan de ebola-epidemie verloren.’

‘We hebben al honderden boeren aan de ebola-epidemie verloren, en de landbouwregio’s zijn epicentra van de pandemie geworden, zoals Kailahun in het oosten en Bombali in het noorden’, verklaart Joseph Sam Sesay, minister van Landbouw en Voedselzekerheid.

Begin november stond de teller er op 4059 eboladoden, meer dan in buurland Liberia dat tot vorige maand nog als zwaarst getroffen land gold.

Voedselschaarste

Sesay zegt dat 60 procent van de 6 miljoen Sierra Leoners met landbouw bezig zijn maar nu als gevolg van de crisis werkloos zin. De sector draagt ook 60 procent van het bbp aan. Met de huidige epidemie zal Sierra Leone zijn millenniumdoelen in de strijd tegen honger en armoede lang niet halen.

‘Voor deze ebola-uitbraak hadden we aanzienlijke vooruitgang geboekt. De voedselproductie was fors gestegen en de marktkramen waren goed gevuld met lokale producten. We begonnen zelfs gewassen zoals rijst en cacao naar de buurlanden uit te voeren. Al deze progressie is nu teniet gedaan’, betreurt Sesay.

Toen president Ernest Bai Koroma in 2007 aan de macht kwam, maakte hij van landbouw een speerpunt bij de ontwikkeling van zijn land. Bilaterale partners als China en India hebben honderden tractors en andere landbouwmachines geschonken om Sierra Leone op weg te helpen.

Maar momenteel werken de boeren niet, en experts voorspellen voedselschaarste als de epidemie niet snel kan ingeperkt worden. ‘Ik heb mijn landbouwactiviteiten tijdelijk opgeschort. Meer dan vijftien van mijn collega’s zijn gestorven door ebola en ik wil het risico niet lopen. De situatie is beangstigend’, vertelt Musa Conteh, een boer uit het noordelijke district Bombali.

In quarantaine

De gratis gezondheidszorg van president Koroma begon zijn vruchten af te werpen. Maar dat was voor de ebola-epidemie.

De gezondheidssector is ook zwaar getroffen door de epidemie. Hoewel Sierra Leone vanuit de overheid gratis verzorging aanbiedt voor kinderen onder de vijf jaar, zwangere vrouwen en moeders die nog borstvoeding geven, weigeren mensen zich naar de ziekenhuizen en verzorgingscentra te begeven. Ze vrezen dat ze er in quarantaine geplaatst zullen worden.

Heel wat dokters, verplegers en verpleegkundigen durven zelf niet te gaan werken. Sierra Leone heeft al vijf artsen en meer dan 60 verplegers en verpleegkundigen verloren aan het virus.

‘We kampen met een verschrikkelijke crisis. Met onze slechte infrastructuur waren we niet voorbereid op deze uitbraak. Misschien zullen we met de tussenkomst van onze internationale partners in staat zijn om sneller het hoofd aan deze ziekte te bieden’, verklaart de minister van Volksgezondheid, Abubakar Fofana.

Hij voorspelt dat het land na de ebola-epidemie een stijging in kindersterfte zal kennen, omdat kinderen op dit ogenblik niet gevaccineerd worden tegen dodelijke kinderziekten. ‘De situatie is zorgwekkend’, meent de minister.

Sierra Leone had vlak na burgeroorlog in 2002 een van de hoogste kindersterftecijfers ter wereld, met 267 overlijdens per 1000 levendgeboren kinderen. In 2012 was dat cijfer al gehalveerd tot 110 doden. De gratis gezondheidszorg van president Koroma begon zijn vruchten af te werpen. Maar dat was voor de ebola-epidemie.

Nigeriaanse films

Door de uitbraak van het virus zijn ook nog eens alle scholen dicht. De regering kan niet voorspellen hoe lang deze situatie zal aanhouden. De minister van Onderwijs, Minkailu Bah, spreekt over zware gevolgen van de uitbraak die ook na het indijken van de epidemie voelbaar zullen blijven.

De regering heeft voor de schoolgaande kinderen lessen georganiseerd via radio en televisie, maar velen denken dat die weinig effect hebben.

‘Ik geloof niet dat dit zal werken. Hoeveel families kunnen zich thuis televisie of radio veroorloven? Hoe betrouwbaar is de stroomvoorziening? De kinderen vandaag kijken liever naar Nigeriaanse films en voetbal. Ze zijn niet geïnteresseerd in leerprogramma’s’, zegt Michael Williams, een vader van vier kinderen in Freetown.