Europa kiest voorzichtige opstelling in VN-Syriëresolutie
Julie Putseys
26 september 2013
Herman Van Rompuy, de president van de Europese Raad, verklaarde in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (VN) dat de Europese Unie (EU) een duidelijke resolutie voor het Syriëconflict wenst, maar kiest geen kant in het dispuut tussen Rusland en de VS. De Europese Commissie (EC) liet in een persbericht weten dat de EU en haar lidstaten samen de grootste donor van nood- en herstelhulp in Syrië uitmaken.
Gisteren, woensdag 25 september, kwamen de permanente leden van de Veiligheidsraad samen om een VN-resolutie op te stellen over Syrië. Deze zou een politieke oplossing voor het Syrië conflict moeten bieden. Er is echter onenigheid tussen de Verenigde Staten (VS) en Rusland. President Obama wil dat de resolutie de mogelijkheid van militaire interventie openhoudt indien Syrië haar chemische wapens niet overlevert, maar Rusland ijvert voor een zwakke resolutie. In de toespraak van Van Rompuy blijkt dat de EU geen kant kiest. De EU wil echter wel een “duidelijke resolutie” zien, en wil dat deze er spoedig komt.
Neutraliteit levert op
Na de chemische aanval in Damascus dreigde president Obama met een militaire interventie, maar besloot een politieke oplossing te zoeken met de Russische president Poetin. Gedurende deze gebeurtenissen, bleef de EU zich neutraal opstellen. Waar Obama opperde dat niemand werkelijk denkt dat de rebellen de chemische aanval pleegden, liet de EU deze kwestie open. Het VN-rapport dat het gebruik van wapens op 21 augustus onderzocht, liet deze kwestie immers ook open. Catherine Ashton stelde diplomatisch dat het VN rapport ‘zal helpen in het identificeren van de daders.’
De neutraliteit van de EU werpt haar vruchten af. Van Rompuy liet op zijn twitter-account weten dat hij vandaag de Iraanse president Rouhani persoonlijk zal ontmoeten. De VS slaagde er niet in om een persoonlijke ontmoeting met Rouhani te verkrijgen. Dit heeft ondermeer te maken met de neutrale positie die de EU heeft ingenomen wat betreft de Syrië kwestie. Haar kritische houding ten opzichte van Israël speelt hier ook in mee.
Quid pro quo
Het is waarschijnlijk geen toeval dat de EU net nu haar nood- en herstelhulp aan Syrië verhoogt. Op 24 september werd een bijkomende financiële bijdrage van 34 miljoen euro overeengekomen met UNICEF voor noodhulp aan Syrische kinderen. Op 25 september liet de EU in een persverslag weten dat ze momenteel de grootste donor van nood- en herstelhulp aan Syrië is. Hiermee pakte Van Rompuy ook uit in zijn toespraak. De EU vreest immers dat ze geen zeteltje aan de onderhandelingstafel zou krijgen, terwijl het Syrië conflict een grote impact heeft op haar belangen. Van Rompuy suggereerde dan ook dat de EU heel geschikt is om deel te nemen in de vredesonderhandelingen omwille van haar ervaring in vredesprojecten.
Aan welke belangen raakt het Syriëconflict dan, dat de EU zo graag haar zegje wil? De EU leiders vrezen dat terugkerende radicale of geradicaliseerde Syriëstrijders een bedreiging zouden vormen voor de veiligheid van de Unie. Ook zou een mogelijke vluchtelingenstroom een last kunnen vormen voor de reeds verzwakte Europese economie. Ten slotte vrezen de EU leiders dat, indien ze gemarginaliseerd worden in deze kwestie, de trend zich zou verder zetten en dat dit de geloofwaardigheid van de EU zou aantasten.