Geweld brengt cholera met zich mee in Oost-Congo: ‘Ergste uitbraak in zes jaar tijd’

Eén van de vele vluchtelingenkampen in Oost-Congo. Sinds januari zijn in de ergst getroffen provincies in het oosten van het land - Noord-Kivu, Zuid-Kivu en Ituri - meer dan 1,5 miljoen ontheemd geraakt, waaronder meer dan de helft kinderen.

UN Women/Carlos Ngeleka (CC BY-NC-ND 2.0)

In het hele land waren er in de eerste zeven maanden van het jaar maar liefst 31.342 vermoedelijke of bevestigde gevallen van cholera en 230 dodelijke slachtoffers, waaronder een aanzienlijk deel jonge kinderen. De provincie die het zwaarst getroffen is door deze crisis, Noord-Kivu, telde meer dan 21.400 geverifieerde of potentiële gevallen, waaronder meer dan 8.000 kinderen jonger dan 5 jaar. Dat blijkt uit cijfers die Unicef op vrijdag vrijgaf.

‘De omvang van de cholera-uitbraak en de verwoesting die erdoor dreigt, moeten alarmbellen doen rinkelen.’

- Shameza Abdulla (Unicef)

Ter vergelijking: In heel 2022 werden in Noord-Kivu 5120 gevallen vastgesteld, met 1200 van de patiënten jonger dan 5 jaar.

‘De omvang van de cholera-uitbraak en de verwoesting die erdoor dreigt, moeten alarmbellen doen rinkelen’, zegt Shameza Abdulla, die de noodhulp voor Unicef coördineert vanuit Goma.

‘Als er de komende maanden niet snel actie wordt ondernomen, bestaat er een aanzienlijk risico dat de ziekte zich verspreidt naar delen van het land die al vele jaren niet zijn getroffen. Ook bestaat het gevaar dat de ziekte zich verder verspreidt in vluchtelingengebieden waar de systemen al overbelast zijn en de bevolking - vooral kinderen - zeer kwetsbaar is voor ziekten en mogelijk de dood. Dit terwijl ontheemde gezinnen al zoveel hebben meegemaakt’, aldus Abdulla.

Interne ontheemding

Het Centraal-Afrikaanse land worstelt namelijk met een knoert van interne ontheemdingscrisis, volgens Unicef de ergste van heel Afrika. Meer dan 6,3 miljoen mensen zijn op de vlucht geslagen binnen hun eigen land. Sinds januari zijn in de ergst getroffen provincies in het oosten van het land - Noord-Kivu, Zuid-Kivu en Ituri - meer dan 1,5 miljoen ontheemd geraakt, waaronder meer dan de helft kinderen.

De kampen waar de ontheemde bevolking verblijft, zijn chronisch overbevolkt en overbelast, waardoor er een vruchtbare bodem ontstaat voor de verspreiding van cholera.

In het oostelijke deel van het land zijn meer dan 120 milities actief die het gebied in een schijnbaar eindeloze cyclus van geweld hebben gestort. De gevechten tussen het regeringsleger en de milities, maar ook de vele schijnbaar zinloze aanvallen op burgers, worden aangedreven door een verlangen om de minerale rijkdom van het gebied te controleren. Volgens waarnemers voeden ook externe spelers, uit buurlanden zoals Rwanda, het geweld.

De kampen waar de ontheemde bevolking verblijft, zijn chronisch overbevolkt en overbelast, waardoor er een vruchtbare bodem ontstaat voor de verspreiding van cholera. Uit onderzoek dat het ministerie van Volksgezondheid in de maanden mei en juni deed bij cholerapatiënten in Noord-Kivu, bleek dat tussen 62 en 99 procent van de getroffenen gezinnen dit jaar ontheemd waren geraakt.

Hetzelfde onderzoek gaf ook aan dat gezinnen die in zulke cholerahaarden wonen, ook blootgesteld zijn aan tal van andere gezondheidsrisico’s, zoals ondervoeding, beperkte toegang tot prenatale zorg en een gebrek aan vaccinaties.