Herfkens bindt strijd aan met Afrika-pessimisme
Sanjay Suri
03 mei 2005
Mensen in rijke landen moeten hun karikatuur van Afrika bezuiden de Sahara loslaten. De regio wordt beter bestuurd, kent minder burgeroorlogen en meer schoolgaande kinderen dan ooit tevoren in de geschiedenis. Eveline Herfkens, coördinator van de Millenniumcampagne van de Verenigde Naties en voormalig Nederlands minister van Ontwikkelingssamenwerking, wil meer geld voor Afrika.
Heel weinig van de millenniumdoelstellingen zijn al gehaald, maar desondanks boekt zwart Afrika echt vooruitgang, zei Herfkens ter gelegenheid van de lancering van het regionale centrum van IPS in Berlijn vorige week. We hebben het over 48 landen in uiterst verschillende situaties. Er zijn veel succesverhalen. Het is een man-bijt-hond-verhaal dat er goed nieuws is in Afrika bezuiden de Sahara.
Eveline Herfkens staat in voor de ambitieuze reeks doelstellingen die wereldleiders in 2000 afspraken. Het is onder meer de bedoeling tegen 2015 de armoede en de honger in de wereld te halveren, het basisonderwijs te veralgemenen, de kindersterfte terug te dringen en de verdere verspreiding van HIV/aids, malaria en andere ernstige ziekten tot staan te brengen.
Tien landen liggen op schema om alle kinderen tegen 2015 school te laten lopen, zegt Herfkens. Uganda heeft de verdere verspreiding van aids een halt toegeroepen. Mozambique ligt op schema om de kindersterfte terug te dringen, Tanzania ligt op schema iedereen van zuiver water te voorzien.
Grote probleemlanden als Congo en Sudan staan dichter bij een oplossing dan ooit. Rwanda telt meer vrouwelijke parlementariërs (48 procent) dan de Scandinavische landen, de traditionele koplopers. Zuid-Afrika heeft beslist dat de helft van alle leden van overheidscommissies voortaan een vrouw moet zijn.
Herfkens zegt dat ontwikkelingslanden zelf de eerste verantwoordelijkheid dragen om de doelstellingen te bereiken. Maar dat kunnen ze alleen op voorwaarde van meer en betere hulp, eerlijker handelsvoorwaarden en schuldkwijtschelding, zegt ze.
Velen vinden 0,7 procent veel. Maar je kunt nog altijd 99,3 procent aan je eigen problemen besteden. Momenteel halen enkel Denemarken, Luxemburg, Nederland en Zweden de 0,7 procentnorm. België wil dit jaar 0,46 procent halen en hoopt de drempel in 2010 te overschrijden. Herfkens haalt uit naar Duitsland, dat volgens haar talmt met initiatieven om 0,7 procent van het bruto nationaal product te besteden aan ontwikkelingssamenwerking.
De rijke landen komen vaak naar de VN en houden daar prachtige ontroerende toespraken, zetten hun handtekeningen onder fantastische verklaringen, en stappen dan op het vliegtuig terug naar huis, sneert Herfkens. Ze moeten nu hun beloften nakomen. Er is een grens aan wat de VN kunnen doen. Ze kunnen geen naleving afdwingen, we kunnen geen politie achter hen aansturen.
Toch wordt er de laatste jaren veel gemobiliseerd rond ontwikkelingshulp”, zegt de coördinator van de VN-millenniumcampagne. “De rijke landen hebben tot hun scha en schande ondervonden dat wat er in een klein Afghaans dorpje gebeurt ons hier kan treffen.” (ADR/MM)