Hommeles in Slowaakse regering over nieuwe abortuswet
Ed Holt
06 juli 2003
Het Slowaakse Parlement is scherp verdeeld over
een pas goedgekeurd amendement op de abortuswet. Het amendement maakt
abortussen legaal tot in de vierentwintigste week van de zwangerschap, op
voorwaarde dat de moeder of de foetus een ernstig gezondheidsrisico loopt.
Maar de christen-democratische regeringspartij heeft het over een
aanmoediging voor 'seksuele roofdieren'
Het dispuut over het amendement heeft de regerende coalitiepartners tegen
elkaar in het harnas gejaagd. De Slowaakse president staat voor een
Salomonsoordeel over een probleem waarvan de wortels reiken in
communistische tijden.
De Slowaakse wet liet totnogtoe abortussen toe tot twaalf weken
zwangerschap. De beëindiging van een zwangerschap tussen de twaalfde en
vierentwintigste week moet volgens een procedure verlopen die door de vorige
communistische regering werd uitgestippeld. De KDH, een
christen-democratische regeringspartij, zag dat niet zitten en vroeg aan het
bevoegde gerechtshof gevraagd of het wel grondwettelijk is om de richtlijnen
van de vorige regering toe te passen. Daarop eiste de ANO, de andere
coalitiepartner, woedend om meteen de richtlijnen in wettekst om te zetten -
met succes. De ANO gaat er van uit dat als de richtlijnen van het ministerie
van Volksgezondheid geen wet worden, abortus tussen de twaalfde en de
vierentwintigste week strafbaar blijft. Dat zou dan leiden tot nog meer
‘abortustoerisme’ naar andere landen.
De KDH die zich stevig heeft verzet tegen het amendement, heeft de president
gevraagd om de nieuwe wet niet te ratificeren. Vrouwenorganisaties hebben de
president daarop prompt opgeroepen om ze net wel goed te keuren en wel
meteen.
President Rudolph Schuster heeft vijftien dagen om de beslissen of hij de
wet al dan niet goedkeurt. Zet hij zijn handtekening niet, dan wordt de wet
teruggestuurd naar de parlementsleden die er zich dan opnieuw moeten over
uitspreken. Enkel een meerderheid van de 150 parlementsleden kan de wet dan
nog redden. Op 3 juli kreeg de nieuwe wet maar 70 ja-stemmen, maar ze haalde
het toch omdat veel parlementsleden zich onthielden.
De KDH dreigt dat als de wet er komt, het zal vragen om de
ANO-vertegenwoordigers van hun postjes op de kabinetten te gooien. De posten
zijn verdeeld volgens een overeenkomst die de vier regeringspartners in
oktober bij hun aantreden hebben gesloten. Volgens de KDH schendt de ANO de
regeringsverklaring door gevoelige wetgeving door te drukken terwijl één
coalitiepartner radicaal tegen is. De ANO repliceert dat de goedkeuring van
de wet een belangrijk signaal aan de maatschappij is: er zijn genoeg
parlementsleden die zich verzetten tegen pogingen om de maatschappij te
verkerkelijken en de principes van vrijheid voor individuen te verdedigen.
Verscheidene vrouwenorganisaties hebben de KDH scherp veroordeeld en zeggen
dat de partij een loopje neemt met het wetgevend werk om haar eigen
katholieke en politieke ideologie te promoten. Ze rekenen op de president om
de KDH terug te fluiten. ‘We zouden het bijzonder jammer vinden als de
president de wet niet ondertekent, zeker als je zijn politieke achtergrond
kent’, zegt Olga Pietruchova van Moznost Volby (Recht op Keuze). ‘Hij is
president geworden nadat hij de Partij voor Burgerlijke Verzoening leidde,
die tot op vandaag gelooft dat vrouwen zelf moeten kunnen kiezen.
De KDH is eigenlijk gewoon tegen abortus, ook voor de twaalfde week Daarmee
volgt de partij het standpunt van de Kerk, die overigens alle jastemmers
terstond heeft geëxcommuniceerd. Tegenstanders van het kerkelijke standpunt
zeggen dat abortus verbieden geen oplossing is. De enige manier om het
aantal abortussen terug te dringen is scholing, degelijke informatie en de
soepele verstrekking van degelijke anticonceptie.
De KDH ziet in de legalisering van ‘late’ abortussen een aanmoediging voor
‘seksuele roofdieren’ en zet ze op gelijke hoogte met de plannen van de
nazi’s om genetisch superieure rassen te creëren. Pietruchova ziet de
parallel met de nazi’s niet en stelt dat mensen dwingen om genetisch
beschadigde kinderen op de wereld te zetten een barbaarse praktijk is die
thuishoort in de middeleeuwen. Bovendien daalt het aantal abortussen per
jaar in Slowakije onafgebroken sinds de val van het communisme in toenmalig
Tsjecho-Slowakije in 1989. In 1988 werden bijvoorbeeld 50 000 abortussen
uitgevoerd, in 2001 waren dat er maar 18 000 meer.
De KDH blijft hoe dan ook tegen en heeft voor de zaak een regeringscrisis
over. Premier Mikulas Dzurinda vindt dat helemaal niet nodig en heeft er
alle vertrouwen in dat zijn vierpartijencoalitie dit euvel kan oplossen.