Iedereen naar Harvard
Maarten Lambrechts & Jago Kosolosky
06 september 2014
Een cursus anatomie van Harvard? Of een lessenreeks over zonne-energie aan de TU Delft? Met videolessen, online fora en interactieve quizjes komen ze zo je huiskamer binnen. En dat allemaal gratis.
Hoewel het aantal deelnemers niet zelden in de tienduizenden loopt, maakt gemiddeld maar een op de twintig een mooc af.
Ilonka Hebels (CC BY-NC-SA 2.0)
Geen wonder dus dat de verwachtingen voor massive open online courses (moocs) enkele jaren geleden zo hooggespannen waren. De oplossing voor het falende hoger onderwijs, vooral in landen in het Zuiden, lag binnen handbereik.
De twee grootste aanbieders van moocs werden opgericht in 2012. Coursera telt ondertussen meer dan zeven miljoen gebruikers en biedt meer dan 600 moocs aan van een honderdtal instellingen, van Rutgers University tot de Sapienza Universiteit in Rome.
In tegenstelling tot edX is Coursera een onderneming en geen non-profit. Bij Coursera kan je wel gratis cursussen volgen, maar betaal je voor meer gevorderde opties. Dit is niet het geval bij edX, een samenwerking tussen het Massachusetts Institute of Technology en Harvard. Momenteel kan je via edX meer dan 200 cursussen volgen, van computerwetenschappen tot water- en klimaatstudies.
Hoewel instellingen uit diverse landen zich al inschreven in mooc-projecten, domineren Angelsaksische – en vooral Amerikaanse – universiteiten. De Universiteit Gent is de enige instelling in België die zich sinds kort wil inschrijven in een project.
Hoewel het aantal deelnemers niet zelden in de tienduizenden loopt, maakt gemiddeld maar een op de twintig een mooc af.
Westerse verschraling
Intussen waaide de hype wat over. Hoewel het aantal deelnemers niet zelden in de tienduizenden loopt, maakt gemiddeld maar een op de twintig een mooc af. Door de grote schaal is van echte examens ook geen sprake. Meer dan wat meerkeuzevragen krijgen de studenten op het einde niet voorgeschoteld.
En studenten met de minste kansen worden vaak niet bereikt: deelnemers hebben vaak al een diploma op zak en studenten zonder toegang tot internet zijn per definitie uitgesloten.
Moocs zouden het onderwijsaanbod wereldwijd ook verschralen. De meest prestigieuze universiteiten zouden een monopolie in handen krijgen en enkel westers onderwijs verspreiden.
Toch lijken moocs niet meer weg te denken. De principes ervan worden nu gekopieerd en aangepast aan lokale noden en culturen.