Inheemse volkeren willen bedrijven doen betalen voor vernielingen

Nieuws

Inheemse volkeren willen bedrijven doen betalen voor vernielingen

Haider Rizvi

18 mei 2003

Multinationals die grof geld verdienen op het grondgebied van inheemse volkeren, moeten betalen voor de culturele en ecologische schade die ze aanrichten. Dat vragen de leiders van 350 miljoen inheemse aardbewoners op het tweede permanente VN-forum voor inheemse aangelegenheden. 1.500 vertegenwoordigers van bevolkingsgroepen van het Amazonegebied tot de Himalaya nemen eraan deel.

Op de twee weken durende bijeenkomst worden verhalen uitgewisseld over multinationals die met projecten voor olie-, gas- of houtontginning traditionele leefgebieden en levenswijzen in de verdrukking brengen. De industriële ontwikkeling op inheems gebied zou economische groei en minder armoede brengen, zegt de Amerikaanse activiste Victoria Tauli, in de plaats daarvan namen armoede en ellende alleen maar toe.

Goodluck Diigbo, afkomstig uit het door oliemultinationals verziekte Ogoni-gebied in Nigeria, herinnert zich hoe de stamoudsten hem hebben geleerd te waken over het welzijn van de natuur. Mijn volk deelde alles met de andere bewoners van het bos, ook de leeuwen en de reptielen. Deze tijd van wetenschappelijke vooruitgang is niet alleen een zegen, maar ook een vloek. Diigbo vindt dat de multinationals die in de regio naar olie, gas, goud en uranium zijn komen boren juridisch verantwoordelijk zijn voor de ecologische schade die ze hebben aangericht.

Nana Akuoko Sarpong vertegenwoordigt het koninkrijk Ashanti uit Ghana en heeft 28 jaar lang moeten toezien op de systematische plundering van tropische houtsoorten. Bomen die na tweehonderd jaar zijn volgroeid, worden met een kettingzaag neergelegd om huizen in Europa aan te kleden. De internationale gemeenschap moet zijn verantwoordelijkheid opnemen en een fonds oprichten waarmee inheemse volkeren hun rijkdommen kunnen vernieuwen.

De Wereldbank kondigde eerder deze week aan dat ze met een symbolisch fonds van 700.000 dollar ontwikkelingsprojecten voor inheemse volkeren wil steunen. Een grap, zo vindt Roy Laifungbam van het Meitei-volk in het noordoosten van India, het jaarloon van sommige lui bij de Wereldbank ligt hoger dan dat. Sommigen vinden dat de Wereldbank schadevergoeding moet betalen voor al de schadelijke infrastructuurwerken die ze heeft gefinancierd op inheemse gronden.

De Wereldhandelsorganisatie WTO ligt onder vuur omwille van het TRIPS-akkoord over rechten van intellectuele eigendom. Traditionele kennissystemen moeten worden beschermd tegen piraterij, aldus een vertegenwoordiger uit Hawaï, wanneer een farma- of biotechbedrijf onderzoek uitvoert op basis van traditionele plantenkennis zonder de toestemming te vragen van de eigenaars van die kennis, is dat diefstal.

Het permanente VN-forum heeft geen echte beslissingsmacht, maar kan aanbevelingen doen aan de economische en sociale raad van de Verenigde Naties. Voor Sebastiano Manchineri van het Yine-volk uit het Amazonewoud zullen de inheemse volkeren pas serieus worden genomen wanneer regeringen hun territoriale aanspraken respecteren. Wanneer de mensen geen land en geen rechten hebben, is er geen ruimte voor ontwikkeling.

Haider Rizvi

xml=3

Ref: dv en pr hd