Interne onderzoeken brengen wijdverbreid racisme bij VN aan het licht

De Verenigde Naties zijn er altijd snel bij om racisme overal ter wereld te veroordelen. Maar intern kampt de organisatie ook met racisme, blijkt uit nieuwe onderzoeken. Vooral in Genève, waar, ironisch genoeg, de VN-Mensenrechtenraad en het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten zijn gevestigd.

Een onderzoek onder meer dan 688 VN-stafmedewerkers in Genève heeft enkele verrassende onthullingen opgeleverd. Het bevestigt opnieuw dat ‘racisme bestaat binnen de Verenigde Naties’.

Uit het onderzoek blijkt dat ‘meer dan een op de drie personeelsleden persoonlijk rassendiscriminatie heeft meegemaakt en/of getuige is geweest van rassendiscriminatie op de werkplek. Bij twee derde van wie met racisme te maken heeft gehad, gebeurde dat op basis van nationaliteit.’

Onderzoek in New York

Een afzonderlijk onderzoek door de United Nations Staff Union in New York, de vakbond van het personeel op het VN-hoofdkwartier, was even onthullend.

Bijna zes op de tien medewerkers ‘vinden niet dat de VN raciale gerechtigheid op de werkplek effectief aanpakt, terwijl de helft van de respondenten opmerkt dat ze het niet prettig vinden om over rassendiscriminatie op het werk te praten.’

Geel

Het VN-secretariaat moest op de koop toe zijn eigen online-enquête over racisme intrekken. Het had de medewerkers daarin gevraagd om de eigen huidskleur te identificeren. Een van de opties was ‘geel’, een westerse racistische aanduiding van Aziaten, waaronder Japanners, Chinezen en Koreanen.

Veel slachtoffers of getuigen hebben geen actie ondernomen. Ze hebben geen vertrouwen in de beroepsmechanismen van de VN, zeggen ze.

Op 19 augustus kreeg het personeel hierover een mail. Er stonden geen verontschuldigingen in, wel dat de enquête offline was gehaald en herzien zal worden ‘rekening houdend met de legitieme zorgen die door het personeel zijn geuit’.

Verbaal geweld en uitsluiting

In het onderzoek in Genève zei een meerderheid van wie racisme heeft meegemaakt of er getuige van was, dat rassendiscriminatie de kansen op loopbaanontwikkeling beïnvloedde. Een aanzienlijk aantal personeelsleden gaf ook aan dat rassendiscriminatie zich manifesteerde in de vorm van verbaal geweld en uitsluiting van deelname aan werkactiviteiten, zoals besluitvorming, trainingen, missies en opdrachten.

Veel slachtoffers of getuigen hebben geen actie ondernomen. Ze hebben geen vertrouwen in de beroepsmechanismen van de VN, zeggen ze. Velen vrezen ook vergelding.

Nultolerantiebeleid

‘Wij vinden, als personeelsvakbond, dat het de hoogste tijd is dat de organisatie het alomtegenwoordige racisme en rassendiscriminatie ernstig aanpakt’, zegt Prisca Chaoui, secretaris van de personeelsraad bij het VN-kantoor in Genève. ‘Dit betekent dat men bij elke racistische daad verantwoording moet afleggen en dat er een nultolerantiebeleid moet komen.’

‘We zijn blij dat het VN-management bereid is om deze kwestie aan te pakken, en als personeelsvakbond staan ​​we klaar om te helpen bij het bedenken van serieuze maatregelen.’

‘We zijn blij dat het VN-management bereid is om deze kwestie aan te pakken, en als personeelsvakbond staan ​​we klaar om te helpen bij het bedenken van serieuze maatregelen. Die moeten verder gaan dan loze woorden en tot een echte verandering leiden, zodat de VN laat zien dat ze in staat zijn de principes hoog te houden die ze aan de hele wereld verkondigt.’

Leidinggevenden

Chaoui zegt bezorgd te zijn dat veel gevallen van racisme niet worden gemeld omdat er geen vertrouwen is in de organisatie.

‘De bevindingen van de enquête bevestigen dat racisme bestaat binnen de Verenigde Naties, zoals de secretaris-generaal eerder al verklaarde. Ze laten ook zien dat leidinggevenden en hogere managers een belangrijke rol spelen, net als alle medewerkers, bij het aanpakken van dit probleem.’

Ze gaat de resultaten van het onderzoek gebruiken om in overleg te gaan met het VN-management.

George Floyd

Patricia Nemeth, voorzitter van de United Nations Staff Union, die in New York meer dan 6500 leden telt (met nog eens 20.000 medewerkers die in vredesoperaties actief zijn), zegt dat de moord op George Floyd op 25 mei, de laatste in een lange rij van slachtoffers van politiegeweld in de VS, ‘de wonden van raciale onrechtvaardigheid in ons gastland en in de hele wereld opnieuw heeft geopend.’

Volgens het eigen onderzoek van de UN Staff Union vindt 44 procent van de respondenten dat er onvoldoende raciale diversiteit op hun afdeling is en vindt 46 procent dat personeel van Afrikaanse afkomst onvoldoende vertegenwoordigd is op hun afdeling.

43 procent geeft aan te maken te hebben gehad met pesterijen of intimidatie op de werkplek op raciale gronden. Verschillende respondenten melden rassendiscriminatie te hebben ervaren, voornamelijk in de toon en taal die jegens hen worden gebruikt, in selectie- en promotieprocedures en bij de erkenning van hun autoriteit en rang.

Guterres

Secretaris-generaal António Guterres schreef afgelopen juni in een brief aan het VN-personeel: ‘Het standpunt van de Verenigde Naties over racisme is glashelder: deze plaag is in strijd met het Handvest van de Verenigde Naties en haalt onze kernwaarden onderuit.’

‘Het standpunt van de VN over racisme is glashelder: deze plaag is in strijd met het Handvest en haalt onze kernwaarden onderuit.’

‘Uit de enquête is gebleken dat er een probleem bestaat, en niet alleen op vlak van huidskleur maar vooral wat nationaliteit betreft, en voor een organisatie die de Verenigde Naties heet is dat zorgwekkend’, zegt Ian Richards, econoom bij de Unctad in Genève en voormalig voorzitter van het coördinatiecomité van VN-vakbonden.

Om dit op te lossen moet het management erkennen dat elk land, elke cultuur en elke standplaats racisme in verschillende vormen ervaart, of dat nu gelieerd is aan slavernij, kolonialisme, immigratie, nationale rivaliteit of conflicten.

Elk van deze vormen moet anders worden aangepakt, zegt hij. ‘We kijken ernaar uit om met de secretaris-generaal samen te werken om dit probleem op te lossen’, verklaarde Richards.