Jeugdwerkloosheid piekt op Pacifische eilanden

‘Het enige alternatief is emigratie. Het zijn vooral hoogopgeleide jongeren die vluchten naar landen zoals Nieuw-Zeeland, Australië en de Verenigde Staten.’

Het creëren van banen voor schoolverlaters staat hoog op de politieke agenda’s van de eilandstaten. Het gemiddelde jeugdwerkloosheidscijfer in de regio bedraagt momenteel 23 procent, maar er zijn uitschieters in staten zoals de Marshalleilanden, waar 62 procent van de jongeren werkloos is. ‘Jeugdwerkloosheid is één van onze hoogste prioriteiten’, verklaart voorzitster Jennifer Fruean van de Nationale Jeugdraad van Samoa.

Op het eiland waar Fruean woont, heeft maar één op vier inwoners werk. Ruim de helft van alle werklozen is jonger dan 24. ‘Vooral in de afgelegen dorpen kunnen jongeren moeilijk werk vinden. Een aantal onder hen verhuist naar de hoofdstad Apia, maar ook daar vinden ze geen werk’, legt de voorzitster uit. ‘Het enige alternatief is emigratie. Het zijn vooral hoogopgeleide jongeren die vluchten naar landen zoals Nieuw-Zeeland, Australië en de Verenigde Staten.’

Brain drain

Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) ondergaat Samoa de laatste jaren een heuse ‘brain drain’. Maar liefst 76 procent van alle hoogopgeleiden zoeken hun geluk in stabielere en grotere economieën. De brain drain wordt verergerd door de verschillende klappen die de Samoaanse economie afgelopen jaren heeft gekregen. Zo is de eilandstaat de afgelopen twintig jaar een paar keer getroffen door natuurrampen als de cycloon Evan in 2012.

Voor jongeren die het land niet verlaten is de arbeidsmarkt allesbehalve rooskleurig. Door de globale financiële crisis verdwenen de laatste acht jaar meer dan 4.200 banen in de privésector. Daarbovenop verlaat een grote groep jongeren het onderwijs zonder diploma. Wie wel een diploma haalt, heeft volgens een VN-rapport maar één kans op vier om werk te vinden.

Informeel

‘Jongeren moeten beter worden voorbereid op hun baan en de werkomstandigheden moeten ook worden verbeterd.’

Volgens deskundigen uit de regio kan de ‘informele economie’ een oplossing voor de jeugdwerkloosheid bieden. Informele economische activiteiten zijn activiteiten die niet door de overheid worden geregistreerd. Specialisten schatten dat op dit moment 70 procent van de economische activiteit in het Stille Oceaangebied informeel is.

Nu de gevestigde economieën op hun grondvesten daveren, zullen meer en meer jongeren hun toevlucht zoeken tot deze sector. ‘Ik zie veel kansen in de informele economie en de landbouw’, zegt de Samoaanse jongerenvoorzitster Fruean. ‘We proberen jongeren te stimuleren om daar te werken door bijvoorbeeld organische landbouwprojecten en creatieve initiatieven te stimuleren.’

Niettemin is er nog veel werk aan de winkel om jongeren een duurzame kans op werk te bieden in de informele economie. ‘Jongeren moeten beter worden voorbereid op hun baan en de werkomstandigheden moeten ook worden verbeterd’, vervolgt Fruean. ‘We moeten ook beter zoeken naar exportmarkten. Vooral voor de landbouwsector is dat nodig, want maar één vierde van de volledige productie wordt op de markt gezet.’ Ten slotte moeten jongeren beter worden opgeleid om hun eigen geldzaken te beheren. Als dat niet gebeurt, zal de armoede onder jongeren alleen maar vergroten, besluit de voorzitster.