Lagos verandert in elektronische vuilnisbelt

Nieuws

Lagos verandert in elektronische vuilnisbelt

Sam Olukoya

24 januari 2008

In Lagos, de commerciële hoofdstad van Nigeria, is de honger naar tweedehands elektronica uit de rijke landen bijna niet te stillen. Maar drie vierde van de apparatuur die ingevoerd wordt, bestaat uit onbruikbaar elektronisch afval dat een gevaar vormt voor mens en milieu in de stad.

Volgens het Amerikaanse Basel Action Network (BAN), een actiegroep die opkomt tegen internationaal transport van gevaarlijk afval, komen in Lagos elke maand naar schatting vijfhonderd containers toe met afgedankte elektronica. Daarvan wordt driekwart meteen geclassificeerd als ‘e-waste’: elektronisch afval.
“De reden voor die instroom is niet ver te zoeken”, zegt Peter Ejiofor, een handelaar in tweedehands computers in Lagos. “De stad heeft een grote zeehaven en er is een enorme honger naar goedkope elektronica.”
Lagos betaalt een hoge prijs voor de goedkope import. De bergen elektronisch afval stapelen zich op en er zijn geen installaties om ze te recycleren. “Het is een enorm probleem,” zegt Ola Oresanya, direkteur van de Lagos Waste Management Authority (LAWMA). “We zitten met een gigantische berg e-waste.” De elektronica komt vaak terecht op gewone stortplaatsen waar het samen met gewoon afval verbrand wordt, tot afgrijzen van milieuverenigingen. “Elektronische apparaten bevatten erg gevaarlijke stoffen”, zegt Leslie Adogame van de Nigerian Environmental Society.
Adogame maakt zich vooral zorgen over de gezondheidsrisico’s. “Het afval wordt in open lucht verbrand, en daarbij komen partikels vrij. Omwonenden lijden aan longaandoeningen omdat ze veel schadelijke stoffen inademen.”
Ola Oresanya zegt dat de LAWMA de problematiek kent en dat de overheid de mensen heeft geïnformeerd over de gevaren van afvalverbranding. Maar dat gaat volgens Adogame niet ver genoeg. Hij ziet enkel een oplossing in een geïntegreerd systeem van afvalverwerking.
Van de overheid kan zo’n systeem niet verwacht worden. Lagos slaagt er al niet in om het gewone afval te baas te worden. De miljoenenstad produceert dagelijks zo’n 9.000 ton afval en de straten liggen bezaaid met kleine plastic zakjes waarin drinkwater wordt verkocht. Als het regent, verstoppen ze de riolering en veroorzaken ze overstromingen.

Jobs

Maar het afvalprobleem kan ook voor nieuwe kansen zorgen. “We denken dat we met afvalverwerking jobs kunnen scheppen en de armoede kunnen bestrijden”, zegt Oresanya. De stad lanceerde onder meer een  ‘nul afval’- programma, waarbij alvast voor het organisch materiaal in een recyclagemethode voorzien wordt. Dat vormt 60 procent van de afvalberg. Het wordt nu omgevormd tot compost voor de stadsparken en groene zones. Het succes kan een voorbeeld vormen voor andere recyclage-inspanningen, zoals het omsmelten van plastic zakjes in pellets. Ook voor de verwerking van e-waste kan er naar private investeerders gezocht worden die de overheid kunnen bijstaan om het probleem aan te pakken.
Volgens Oresanya zorgt de afvalverwerking in de stad nu al voor 350 directe banen. Daarnaast schuimen zeker drieduizend mensen de vuilnisbelten af op zoek naar bruikbare spullen.
Voor 2008 heeft de LAWMA het ambitieuze plan om de hoeveelheid gerecycleerd afval te verdubbelen. Oresanya is ervan overtuigd dat het zal lukken. “We hebben de politieke wil en het engagement en de overheid investeert en zoekt private partners om die doelstelling te halen.”