Macri gooit Argentijnse arbeidsmarkt helemaal open

Bij de gedeeltelijke parlementsverkiezingen van vorige maand won de centrumrechtse coalitie van Mauricio Macri fors. Alle analisten waren het erover eens dat een versterkte Macri nu zware economische hervormingen zou doorvoeren. De eerste heeft hij nu aangekondigd.

Voor bedrijven moeten de kosten dalen, werknemers verliezen een stuk van hun bescherming. Volgens minister van Arbeid Jorge Triaca is het de bedoeling op die manier banen te creëren en zo ‘veel Argentijnen uit de armoede te halen.’

Voor bedrijven moeten de kosten dalen, werknemers verliezen een stuk van hun bescherming.

Vanaf deze week bespreekt het Congres een wetsontwerp om de arbeidsmarkt helemaal open te gooien. Die bevat allerlei versoepelingen voor werkgevers. Volgens een van de bepalingen zal wie ontslagen wordt, een lagere ontslagvergoeding ontvangen.

Ruim 28 procent van de 44 miljoen Argentijnen leeft onder de armoedegrens.

De Argentijnse arbeidsmarkt kent al jaren zware problemen. Een op de drie werknemers werkt in de informele economie, zonder sociale zekerheid, met een loon dat de inflatie niet kan bijhouden.

De werkloosheid bedraagt 8,7 procent, geen alarmerend cijfer in vergelijking met het verleden. Maar voor jongeren ziet het er niet rooskleurig uit: een kwart van de 18- tot 24-jarigen heeft geen werk, volgens officiële cijfers.

Nieuwe technologieën

‘De Argentijnse arbeidswetgeving dateert nog van de eerste en tweede industriële revolutie. Ondertussen zitten we al aan de vierde’, zegt arbeidsrechtsexpert Daniel Funes de Rioja. ‘Werkgevers en werknemers staan voor dezelfde uitdaging, ze moeten zich aanpassen aan de nieuwe technologieën.’

‘Een arbeider die volhoudt dat hij is aangenomen om een schroef af te stellen en daarom een andere taak weigert uit te voeren: dat zou niet meer mogen bestaan’, zegt Funes de Rioja, die tot voor kort voorzitter was van de Internationale Werkgeversorganisatie.

‘Argentinië telt amper 10,7 miljoen formele werknemers, waarvan meer dan 30 procent ambtenaren. Over welke ontmanteling van werknemersrechten hebben we het dan? De vraag is hoe we degenen die buiten de formele economie valt aan boord halen.’

Geen extra banen

Luis Enrique Ramírez, ondervoorzitter van de Vereniging van Arbeidsrechtadvocaten, betwijfelt of dat extra banen zal opleveren. ‘De ervaring in Argentinië en andere landen leert dat betere arbeidsrechten niet resulteren in meer werkgelegenheid, omdat die afhangt van de macro-economie.’

‘Wat we hier zien, is een poging van de economische en financiële sector om ten koste van de werknemers de winstgevendheid te recupereren die ze verloren sinds 1974, toen het land de Arbeidscontractwet invoerde.’

‘Geen enkele ondernemer zal werknemers aannemen als hij geen vertrouwen heeft in economische groei. Wat we hier zien, is een poging van de economische en financiële sector om ten koste van de werknemers de winstgevendheid te recupereren die ze verloren sinds 1974, toen het land de Arbeidscontractwet invoerde.’

Volgens een recente studie van adviesbedrijf Abeceb zijn de loonkosten in Argentinië bij de hoogste van 25 onderzochte geïndustrialiseerde landen (waaronder de VS en Duitsland), opkomende economieën (waaronder Polen en de Filipijnen) en Latijns-Amerikaanse landen (waaronder Brazilië en Mexico).

Brazilië, de belangrijkste handelspartner van Argentinië, heeft zijn arbeidsmarkt dit jaar grondig versoepeld. Dat baarde de Argentijnse ondernemers grote zorgen.

Volgens Abeceb is het voor Argentinië steeds moeilijker om te concurreren met Brazilië. Voor de productie van landbouwvoertuigen is het land 25 procent goedkoper, voor auto’s 35 procent en voor schoenen zelfs 50 procent.

Maffia van arbeidsrechtszaken

Werkgevers zijn ook kritisch voor de arbeidsrechtbanken. Die hebben de neiging altijd de kant van de werknemer te kiezen.

President Macri geeft de werkgevers ook op dit punt gelijk. Hij had het eerder dit jaar over “een maffia van arbeidsrechtszaken.” Die zorgt ervoor dat kleine en middelgrote bedrijven failliet gaan omdat ze bij conflicten met werknemers grote schadevergoedingen moeten betalen.

De president maakt deel uit van een familie die de Macri-groep controleert, een van de machtigste bedrijvengroepen van het land. Hijzelf was voorzitter van een autobedrijf van de groep en was ook in andere sectoren actief als ondernemer.