Minder misdaad maar evenveel drugshandel in armenwijken van Rio
Fabíola Ortiz
23 september 2011
In de armenwijken van Rio de Janeiro is de verkoop van drugs niet echt verminderd. Het succesvolle optreden van speciale politie-eenheden heeft niets aan de handel veranderd, geven overheid en deskundigen toe.
Rio de Janeiro richtte drie jaar geleden de eerste Pacificerende Politie-eenheden (UPP) op om weer een voet aan de grond te krijgen in de favela’s. De armenwijken aan de rand van de stad zijn in handen van drugsbendes en privémilities. Het politieoptreden gaat vergezeld van een reeks sociale programma’s.
De stad telt nu zeventien UPP’s, met bijna 3500 politieagenten. Tegen 2016 moeten dat er veertig worden, met 10.000 tot 12.000 agenten.
In de gepacificeerde favela’s wordt nog steeds flink drugs gedeald, geeft de politie toe. “De UPP’s gaan niet alle problemen van Brazilië oplossen en zelfs niet van Rio de Janeiro, maar in de gepacificeerde gebieden zijn de criminaliteitscijfers wel zwaar gedaald”, zegt majoor Eliécer de Oliveira van de Militaire Politie.
Socioloog Rubem César Fernandes van de niet-gouvernementele organisatie Viva verdedigt het veiligheidsplan van Rio. Het is een veelbelovende “innovatie” in Latijns-Amerika omdat “het breekt met het idee dat de politie altijd schietend de favela’s in moet trekken. Het straf- en veiligheidssysteem is niet langer het belangrijkste instrument in de strijd tegen drugs.”
Portugal als voorbeeld
Het Portugese beleid kan een voorbeeld zijn voor Brazilië, zegt Fernandes. Portugal haalde in 2000 drugsgebruik uit het strafwetboek en maakte meer werk van de behandeling van verslaafden. Alleen wie dosissen voor meer dan tien dagen bij zich heeft, kan worden vervolgd. “Het principe moet zijn dat verbruik geen misdaad is”, zegt Fernandes.
Hoofdinspecteur José Flavio dos Santos Alves van de Portugese politie, die op bezoek is in Brazilië, zegt dat Portugal de cijfers voor drugsverslaving flink heeft zien teruglopen sinds 2000. Daarom looft hij ook de UPP’s in Rio. Die zijn volgens hem een eerste stap in de goede richting.