‘Per minuut worden 19 meisjes uitgehuwelijkt’
01 juni 2013
Dagelijks trouwen 39.000 meisjes voor ze achttien jaar oud zijn. Dat blijkt uit de nieuwste studie van de internationale Plan-koepel, een ngo die opkomt voor de rechten van kinderen . Met het rapport ’Het recht van een meisje om neen te zeggen tegen het huwelijk’ wil de organisatie de aandacht vestigen op de problematiek van kinderhuwelijken in ontwikkelingslanden. Het rapport wordt op 31 mei voorgesteld aan de mensrechtenraad van de Verenigde Naties in Genève.
Één op de drie meisjes in ontwikkelingslanden trouwt voor haar 18de verjaardag. 12 Procent of één meisje op negen doet dat zelfs voor haar 15de. Hoewel de cijfers verschillen van land tot land, is het duidelijk dat de meeste kinderhuwelijken voltrokken worden in landen die laag scoren op ontwikkeling. ‘In de lugubere top 40 van landen waar de kinderhuwelijken het meest voortkomt, staat Niger helemaal bovenaan. Toevallig ook het land dat onderaan de index van menselijke ontwikkeling staat. Er is dus een sterk verband tussen dergelijke huwelijken en armoede,’ vertelt Anthony Vanoverschelde van Plan België. In Niger huwden 75 procent van de meisjes op een leeftijd jonger dan 18 jaar. Tsjaad en Bangladesh volgen met respectievelijk 72 en 66 procent.
Onderwijs is cruciaal
‘Vaak is er sprake van een vicieuze cirkel,’ vertelt Vanoverschelde, ‘Vele meisjes gaan naar school tot aan hun puberteit. Op die leeftijd stijgt het risico op seksueel geweld. Op school krijgen meisjes competenties mee om hier tegen in te gaan. Educatie verhoogt hun assertiviteit. Door te trouwen komt er meestal een einde aan hun schoolcarrière waardoor ze deze competenties niet meekrijgen. Omdat ze zelf geen onderwijs genoten hebben, is ook de kans kleiner dat ze het belang van onderwijs voor hun eigen kinderen kunnen inschatten. Onderwijs is dus van enorm cruciaal in dit verhaal. Hoe langer een meisje naar school gaat, hoe kleiner de kans dat ze op jonge leeftijd zal worden uitgehuwelijkt.’ Uit het rapport van Plan International blijkt dat meisjes die nooit naar school gingen drie keer meer kans hebben om als kindbruid te eindigen dan meisjes die wel onderwijs genoten hebben.
De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens verbiedt kinderhuwelijken. Kinderen hebben namelijk nog niet de nodige maturiteit om onder druk een vrije keuze te maken om te huwen. Ook is de kans op seksueel geweld binnen het huwelijk aanzienlijk. In de meeste landen waar de internationale Plan-koepel actief is, zijn huwelijken onder de 18 jaar verboden. Toch wordt in de ontwikkelingslanden 38 procent van de meisjes uitgehuwelijkt voor hun 18de verjaardag. ‘De regelgeving is er wel, maar die is vaak niet voldoende. De internationale gemeenschap moet hierin haar steentje bijdragen’, zegt Vanoverschelde. Vaak zijn huwelijken op jonge leeftijd heel sterk ingebed in een culturele context. ‘Tradities veranderen is altijd moeilijk en moet vanbinnenuit gebeuren. Ook hier speelt educatie een belangrijke rol. Meisjes die langer naar school gaan, staan negatiever tegenover deze praktijk. Zowel top down, vertaald in een betere regelgeving als bottom-up veranderingen zijn nodig om het lot van de kindbruiden te veranderen.’
Wedding busters
De internationale plan-koepel werkt op verschillende niveaus om kinderhuwelijken uit te roeien. In Bangladesh bijvoorbeeld werkt de ngo op lokaal niveau samen met ‘The Wedding Busters’. Zij komen in actie van zodra ze te horen krijgen dat een meisje dreigt uitgehuwelijkt te worden. Door middel van theaterstukjes en huis-aan-huis-bezoeken, kaarten ze de rechten van meisjes in hun gemeenschap aan. Op die manier zijn ze er in geslaagd al zeven huwelijken te voorkomen.