Nieuw politiek gehakketak in Venezuela
Humberto Márquez
07 augustus 2003
Het Venezolaanse hooggerechtshof heeft deze week
het conflict tussen de politieke voor- en tegenstanders van president Hugo
Chávez opnieuw in alle hevigheid doen oplaaien. Omdat het diep verdeelde
parlement er niet in slaagt een vijfkoppige Electorale Raad te benoemen, wil
het hooggerechtshof de benoeming naar zich toetrekken. De Raad moet het
referendum organiseren over de vraag of Chávez president mag blijven.
Het hooggerechtshof stelde vast dat het parlement zijn “grondwettelijke
plicht” niet nakomt en gaf de parlementsleden nog tien dagen om de vijf
raadsleden te benoemen. “Wanneer het parlement de was niet doet, moeten ze
iemand anders de tobbe laten gebruiken”, zo stelde Teodoro Petkoff,
uitgever van de krant Tal Cual en criticus van het Chávez-regime.
De Electorale Raad moet de goedkeuring krijgen van twee derde van de
parlementsleden. Het parlement is echter verdeeld tussen de regerende
meerderheid (84) en de oppositie (78). Beide kampen geven elkaar geen
strobreed toe, zelfs in de meest triviale aangelegenheden. Bijgevolg willen
ze elkaar geen meerderheid gunnen in de raad van vijf. De Chávez-aanhangers
in het parlement beschouwen het als “juridisch en politiek onaanvaardbaar”
de bevoegdheid uit handen te geven.
Mogelijk spelen in het kamp van Chávez nog andere overwegingen mee. Wanneer
het parlement en het hooggerechtshof in de clinch gaan over de Electorale
Raad, is dat voor Chávez een aanleiding om het referendum over zijn
politieke toekomst op de lange baan te schuiven. De oppositie probeert de
president al sinds eind 2001 uit het zadel te lichten. In 2002 was er een
twee maanden lange algemene staking en een mislukte poging tot staatsgreep.
Chávez’ tegenstanders willen de president nu afzetten met een “revocatief
referendum”. De oppositie zegt dat ze probleemloos de 2,4 miljoen vereiste
handtekeningen kan verzamelen om het referendum te organiseren. Wanneer meer
mensen voor het aftreden van de Chávez stemmen dan het aantal waarmee hij
verkozen werd, is de president zijn baan kwijt.
Het hooggerechtshof is intussen begonnen met overleg tussen de politieke
partijen, het maatschappelijk middenveld en de universiteiten om een lijst
van kandidaten voor de Electorale Raad op te stellen. Het parlement bereidt
een wet voor om het aantal rechters bij de hoogste juridische instantie van
20 op 32 te brengen, om meer aanhangers van Chávez te kunnen benoemen.
Volgens sommigen is Chávez bereid de bevoegdheid over de Electorale Raad
over te dragen op het hooggerechtshof wanneer de rechters akkoord gaan met
de uitbreiding.