Oplopende spanning tussen VS en Rusland in schaduw G8
09 juli 2008
Na het defensieakkoord tussen Tsjechië en de Verenigde Staten over de bouw van een rakettenschild, zijn de scherpe verklaringen tussen de VS en Rusland niet van de lucht. Olie op het vuur is de uitspraak van presidentskandidaat John McCain. Die vindt dat Rusland niet langer thuishoort in de G8.
De week begon goed voor Rusland en de VS. Na hun eerste ontmoeting op de G8 op maandag, noemden president Bush en president Medvedev hun contact ‘hartelijk’. Toen Tsjechië en de VS een dag later een bilateraal defensieakkoord afsloten, waren de Russische reacties niet langer zo positief. Als het schild in Tsjechië, zo dicht bij de grens, er komt, ‘zullen wij militair-technische middelen moeten gebruiken in plaats van diplomatieke methodes’, zo stond in een mededeling van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken.
Nieuwe wapenwedloop
Door de ondertekening van het akkoord kan de VS een radarinstallatie op Tsjechisch grondgebied plaatsen, gelinkt aan de bouw van een rakettenschild. Rusland ziet dit als een mogelijke bedreiging voor zijn nationale veiligheid. ‘Er bestaat geen twijfel over dat de ontplooiing van Amerikaans strategisch wapentuig dicht bij Russisch grondgebied gebruikt kan worden voor een afzwakking van ons afschrikkingpotentieel’, stelde Buitenlandse Zaken in Moskou.
Het Witte Huis benadrukt dat het systeem niet ontwikkeld is om Russische raketten te onderscheppen, maar bedoeld is voor ‘schurkenstaten in het Midden-Oosten’. ‘Met Iran staan wij, en onze vrienden, tegenover een groeiende dreiging,’ verklaarde Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice na het ondertekenen van het akkoord.
Niet alleen de Russische regering, maar ook de Tsjechische bevolking is niet opgetogen over het akkoord. ‘We geloven dat dit een nieuwe wapenwedloop kan starten’, zegt actievoerder Frantisek Smrcka.
Rusland uit G8
Om het Koude Oorlog-gevoel compleet te maken, betoogde de Republikeinse presidentskandidaat John McCain woensdag in een toespraak dat Rusland niet langer op zijn plaats is in de G8. ‘De G8 moet opnieuw een club worden van democratieën die de markt leiden: het moet Brazilië en India opnemen, maar Rusland uitsluiten,’ luidde het.
Een wederwoord liet niet lang op zich wachten. ‘De G8 bestaat niet omdat iemand ervan houdt of niet van houdt’, sneerde Medvedev naar McCain.