Pashtun Tahafuz Movement: 'Wij gaan door met deze vredesmars tot aan onze eisen wordt beantwoord'

Pasjtoens in Pakistan zijn discriminatie beu

Meer dan 60.000 mensen waren het er zondag in in Peshawar, de hoofdstad van de provincie Khyber Pakhtunkwa, over eens: ‘Wij gaan door met deze mars, langs alle steden en dorpen, tot aan onze eisen wordt beantwoord.’ 

De Pasjtoen Tahafuz Movement of Bevrijdingsbeweging (PTM) ontstond uit ongenoegen over de discriminatoire behandeling van Pasjtoens, maar groeide ondertussen uit tot de laatste hoop van vele onderdrukte minderheidsgroepen in Pakistan. 

Gustavo Montes de Oca (CC BY 2.0)

Pasjtoen kinderen

32.000 verdwenen Pasjtoens 

Met de buitengerechtelijke moord op Naqeebullah Mehsud, een Pasjtoense dorpsjongen uit Zuid-Waziristan die een carrière als model probeerde te maken in Karachi, was de maat voor vele Pasjtoens vol. Dergelijke incidenten waarbij Pasjtoens bij gewapende incidenten gedood worden zijn legio in Pakistan het voorbije decennium. 

De Mensenrechtencommissie in Pakistan (HCRP), een onafhankelijke organisatie in Islamabad, meldt dat minstens 318 Pasjtoens in 2016 het leven lieten tijdens politierazzia’s in Karachi. 

Over het aantal verdwijningen bestaan geen exacte cijfers, maar de getuigen en verwanten zijn talrijk. De Pasjtoen Tahafuz Beweging schat dat het voorbije decennium maar liefst 32.000 Pasjtoens zijn verdwenen. 

De slachtoffers werden verdacht van dissidentie, staatsvijandige agenda’s en mogelijke banden met de Taliban. Allen werden ze vroegtijdig geëlimineerd door gebrek aan voldoende bewijsmateriaal. Volgens Manzoor Pashteen, de oprichter van PTM, lopen er in Karachi premiejagers rond. Op de mars riep hij uit: ‘In Karachi wordt er geld gegeven in ruil voor lijken.’ 

De Pasjtoen Tahafuz Beweging schat dat het voorbije decennium maar liefst 32.000 Pasjtoens zijn verdwenen. 

Eén van de spilfiguren in de verdachte verdwijningszaken is Rao Anwar, voormalig hoofdinspecteur van de politie in het Malir district in Karachi. Rao Anwar is verantwoordelijk voor de moord op Naqeebullah Mehsud en honderden andere Pasjtoens. 

‘Rao Anwar is een ster voor de Pakistaanse veiligheidsinstanties, en de verpersoonlijking van hun onderdrukking voor de Pasjtoen-gemeenschap,’ zegt Khalid Farooqi, correspondent voor Geo News in Brussel. 

Rao Anwar werd enkele maanden lang door de Pakistaanse Geheime Dienst beschermd, maar gaf zich twee weken geleden dan toch over aan het Pakistaanse Hooggerechtshof. 

Koloniale wetgeving

Pasjtoens vormen de grootste etnische groep  in Afghanistan en wonen als etnische minderheidsgroep in het noordwesten van Pakistan, nabij de Afghaanse grens, zowel in de provincie Khyber Pakhtunkwa als in de zeven Fata of de federaal bestuurde stamgebieden. Door het voortdurende geweld in de Pasjtoense gebieden, zijn er miljoenen verhuisd, onder andere naar Karachi, dat nu beschouwd wordt als de “grootste Pasjtoense stad”. 

FATA is een semi-autonome regio, die direct bestuurd wordt door de Pakistaanse federale regering. In deze gebieden zijn de frontier crimes regulations (FCR) van toepassing. Deze verordeningen stellen dat drie basisrechten niet van toepassing zijn op de inwoners van de regio: het recht om in beroep te gaan in de rechtbank, het recht op wettelijke vertegenwoordiging en het recht om met redenen omkleed bewijsmateriaal aan te voeren.

De moord op Naqeebullah Mehsud was voor vele Pasjtoens emblematisch voor de gedeelde ervaringen onder deze draconische wetten die de Pasjtoen-gemeenschap reeds teisteren sinds de Britse koloniale bezetting.

Pahari Sahib (CC BY-SA 3.0)

De tribale regio Fata in het noordwesten van Pakistan

Gelijke rechten voor alle Pakistanen

De Pasjtoen Tahafuz Movement of de Bevrijdingsbeweging werd reeds opgericht in 2014, maar greep de moord op Naqeebullah Mehsud aan voor het organiseren van grootschalig protest. De beweging eist geweldloze gerechtigheid voor de verdwenen en vermoordde Pasjtoenen.

‘De mensen van de tribale regio’s zouden dezelfde rechten moet krijgen als de mensen in Lahore of Islamabad.’

De aanhouding van Rao Anwar was voor de Pasjtoen Tahafuz Beweging een belangrijke eerste stap. ‘Nog nooit eerder werden zulke beruchte figuren aangehouden of veroordeeld. De aanhouding van Rao Anwar kan de bal aan het rollen brengen. Als hij wordt veroordeeld zullen er meerdere volgen,’ zegt Khalid Farooqi. ‘Maar daar zijn we nog niet. Voorlopig doen de veiligheidsdiensten er alles aan dit scenario te voorkomen.’

De beweging eist dat de Pakistaanse autoriteiten de basismensenrechten van de Pasjtoens respecteert. Er moet een einde komen aan de discriminatie van de minderheidsgroep, volgens PTM.

‘De mensen van de tribale regio’s zouden dezelfde rechten moet krijgen als de mensen in Lahore of Islamabad,’ liet Sanna Ejaz, één van de PTM-leiders, op de mars horen. In de ogen van de Pasjtoen Tahafuz Beweging begint dat bij het afzien van dergelijke moordcommando’s.

De Pasjtoen Tahafuz Beweging wil verder dat de Pakistaanse grondwet ook in FATA afdwingbaar wordt. Ordehandhavingdiensten zijn namelijk verplicht volgens de Pakistaanse grondwet om de nodige informatie te verschaffen over de personen die werden aangehouden. 

De 60.000 mensen die in Peshawar bijeenkwamen, eisen dat alle vermiste Pasjtoens alsnog recht zouden hebben op een eerlijk proces. Bij onvoldoende bewijsmateriaal of onschuld dienen de verantwoordelijke veiligheidsinstanties de vrijlating te verzekeren. Indien ze werkelijk schuldig zijn, moeten ze gestraft worden, maar dan wel volgens de wet. 

Om dit te verzekeren wil de Pasjtoen Tahafuz Beweging dat er een mensenrechtencommissie wordt opgesteld, die het lot van de Pasjtoens en andere stammen in Fata moet onderzoeken. 

Ook pleit de mars voor het verwijderen van de militaire checkpoints en het opheffen van de avondklok in de FATA. Voorts vraagt de beweging ook aan de Pakistaanse overheid om de tribale gebieden van landmijnen te ontdoen. Ook zouden scholen en ziekenhuizen die nu bezet worden  volgens PTM opnieuw moeten kunnen overgaan tot de gewone orde van de dag. 

Pashtun Tahafuz Movement

Pasjtoen Tahafuz Movement tijdens de mars, 8 april 2018

Steun en verstek 

De mars kreeg steun van twee linkse Pakistaanse partijen, Pakhtunkhwa Milli Awami Party (PkMAP) en Balochistan’s National Awami Party. Beide politieke partijen namen zelf ook deel aan de mars. Muhammad Kakar, de senator van PkMAP, riep op de mars uit: ‘Rao Anwar is de naam van een mindset waaraan een einde gemaakt moet worden.’ 

Prominente leiders van andere nationalistische en religieuze Pasjtoen-groeperingen gaven verstek. Khalid Farooqi: ‘Het is een Pasjtoen-traditie om zich te wreken. Geweldloos verzet ligt niet echt in hun aard, aangezien het merendeel van de stamleden voortdurend gewapend rondloopt. PTM staat nu eenmaal voor een geweldloze aanpak.’

‘Rao Anwar is de naam van een mindset waaraan een einde gemaakt moet worden.’ 

Vanuit internationale hoek werden de Pasjtoen Tahafuz Beweging en de mars geruggensteund. Gelijkaardige betogingen in Duitsland, Zweden, Australië, en Afghanistan betuigden solidariteit. 

Ondertussen bleef het in de nationale media stil. De mars op zondag kreeg nauwelijks zendtijd op de nationale televisie. Dit is opvallend aangezien de mars de grootste politieke manifestatie is in de recente geschiedenis van Peshawar. 

Volgens Farooqi is dit eenvoudig te verklaren: ‘Commerciële overwegingen hebben hiervoor gezorgd. Het nieuws dat het meeste geld oplevert, wint het pleit. De Pasjtoen Tahafuz Beweging is niet echt een populair thema onder de bevolking en blijft dus onderbelicht.’ 

De Pakistaanse regering had na eerdere sit-ins van de PTM reeds beloofd werk te maken van haar grieven. PTM wilde met deze mars het protest hervatten, omdat ze vond dat de Pakistaanse overheid geen daad bij woord had gevoegd. 

De PTM beticht de overheid ervan zondag voor een verbreking van de internetverbinding te hebben gezorgd op de plaats waar de menigte zich had verzameld, waardoor de communicatie van de organisatie naar de aanwezigen toe werd bemoeilijkt. 

De Pakistaanse regering wilde zich hier echter niet over uitspreken. Ze liet zich wel al ontvallen dat de militaire checkpoints voorlopig niet zullen verdwijnen. Ze zouden essentieel zijn in de strijd tegen Islamistische extremisten, waaronder Pakistaanse en Afghaanse Taliban-strijders.

(Public Domain)

Eerste minister Shahid Khaqan Abbasi met legerleiding Qamar Javed Bajwa,

‘Democratie is een façade’

Het uitblijven van verandering ligt echter niet aan een gebrek aan goodwill van de Pakistaanse regering. De werkelijke beslissingsmacht ligt immers niet bij de regering maar bij het militaire establishment. ‘Dit maakt van de democratie in Pakistan een leeg omhulsel, een façade,’ aldus Farooqi.

Vorig jaar werd de eerste minister Nawaz Sharif afgezet nadat hij verdacht werd van corruptie. Het Hooggerechtshof oordeelde dat Sharif niet langer op zijn post kon blijven. Er wordt gespeculeerd dat deze beslissing werd genomen onder druk van het Pakistaanse leger.

Farooqi: ‘De officiële eerste minister heeft geen macht, maar is slechts een stroman van het leger.’

In augustus 2017 verving Shahid Khaqan Abbasi, van de partij Pakistan Muslim League (PML-N), zijn voorganger, gesteund door het militaire establishment. Farooqi: ‘De staat wordt in werkelijkheid door iemand anders beheerd. De officiële eerste minister heeft geen macht, maar is slechts een stroman van het leger.’

En het militaire establishment wenst niets liever dan de status-quo in FATA te behouden. Het gebruikt de vrees voor verdwijning als dwangmiddel in de tribale regio’s om dissidente stemmen te onderdrukken. 

Geo News uit de lucht gehaald 

Dergelijke lege democratische constructen eisen hun tol. Dat ondervond Geo News, een onafhankelijke televisiezender die onder andere de moord op Naqeebullah Mehsud aan het licht bracht.

Geo News is ondertussen reeds een week uit de lucht gehaald. Vermoedelijk wordt de zender geboycot door Pakistaanse kabelmaatschappijen die onder druk werden gezet door de Pakistaanse Geheime Diensten en het leger. 

Vermoedelijk wordt de zender geboycot door Pakistaanse kabelmaatschappijen die onder druk werden gezet door de Pakistaanse Geheime Diensten en het leger. 

Geo News was eerder al doelwit van shutdowns. Zowel in 2007 als 2014 werd de zender telkens voor enkele maanden van de kabel gehaald. Geo News profileert zich als de enige onafhankelijke tv-zender in Pakistan en laat zich vaak kritisch uit over de Pakistaanse strijdmachten. De zender wordt geregeld beschuldigd van partijdige verslaggeving. 

Volgens het militaire establishment zou de zender zijn pro-Indiase, pro-westerse voorkeuren niet onder stoelen of banken steken. Gezien het grote bereik van de zender, namelijk zo’n 35% van de bevolking, ziet het establishment Geo als een ernstige bedreiging. Door de zender uit de lucht te halen, wordt Geo News financieel gebroken.

Volgens Khalid Farooqi verliep deze shutdown niet legaal. Klachten over de verslaggeving kunnen worden neergelegd bij de rechtbank of bij de Pakistan Electronic Media Regulatory Authority. Enkel deze organen hebben het recht te beslissen of deze klachten al dan niet gegrond zijn. Geen van beide rechtsmiddelen werd bij deze shutdown ingezet. 

De timing van de shutdown is niet toevallig. De algemene verkiezingen vinden plaats in juli. Het militaire establishment wil volgens Farooqi vermijden dat Geo News verslag kan uitbrengen over wat aan de verkiezingen voorafgaat, omdat men vreest dat voormalig eerste minister Nawaz Sharif, die niet door het leger wordt gesteund, gunstig in de media zou komen. 

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.