Raadselachtig zoogdier met uitsterven bedreigd
Marwaan Macan-Markar
14 september 2009
De saola, een van de raadselachtigste zoogdieren ter wereld, is met uitsterven bedreigd. Het dier werd pas in 1992 ontdekt in een afgelegen berggebied in Laos en milieuorganisaties vrezen dat er maar enkele tientallen meer over zijn.
Toen de saola in 1992 ontdekt werd in de grensstreek tussen Laos en Vietnam, was hun aantal al laag. Biologen hebben nu vastgesteld dat hun aantal de laatste tijd sterk gedaald is.
“De saola-populatie is zeer klein”, zegt William Robichaud van de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN) in Genève. “We weten niet precies hoeveel er nog over zijn maar waarschijnlijk zijn er maar enkele honderden meer, misschien zelfs maar enkele tientallen.”
Het gevaar komt vooral van jagers en stropers. “De saola heeft geen waarde als tijgers of olifanten”, zegt Robichaud. “Maar soms worden ze gedood door valstrikken die stropers gebruiken om dieren met hoge waarde te doden.” In de dicht beboste grensstreek waar de saola zich verschuilt, leven ook tijgers, wilde katten, apen, gibbons, pangolins en beren, dieren die zeer in trek zijn in de illegale handel in exotische dieren.
Raadselachtig
De IUCN noemt de saola een van de raadselachtigste zoogdieren ter wereld. Met zijn lange, naar achteren buigende horens lijkt hij op de Arabische woestijnantilopes maar hij is nauwer verwant aan wilde runderen. Hij leeft in afgelegen valleien en is nog nauwelijks gefotografeerd.
Hij valt bijna niet in gevangenschap te houden. Geen enkele dierentuin ter wereld heeft een saola. Net daarom is het vijf voor twaalf, zegt de IUCN. “Als ze allemaal in het wild gedood worden, dan blijft er geen enkel bewijs van deze soort over”, zegt Robichaud. Er moet een systeem komen waardoor men de dieren kan volgen via radiosignalen, zegt hij.
Sommige natuurbeschermers maken een vergelijking met de kouprey, een wild rund dat in een gebied op de grens tussen Cambodja, Laos en Vietnam leefde en wellicht uitgestorven is ergens in de laatste twee decennia.
Exotisch vlees
Wilde dieren in Zuidoost-Azië zijn erg gegeerd in China en andere delen van Oost-Azië om medicinale redenen. Er is ook een groeiende vraag naar exotisch vlees. “Restaurants die illegaal en zeer zeldzaam wild op de menukaart hebben staan, raken steeds meer in de mode”, zegt Chris Shephered van Traffic, een organisatie die de handel in wilde dieren in de gaten houdt.
Vogels en reptielen verdwijnen ook naar Japan en het Westen waar ze als exotisch huisdier worden gehouden, zegt Shephered.
In juli maakte Traffic bekend dat de voorbije lente een groot aantal pangolins onderschept was in Vietnam en Sumatra, onder meer 38 ton ingevroren dieren.
“De illegale handel in Aziatisch pangolinvlees heeft ervoor gezorgd dat de mieren etende schubdieren verdwenen zijn uit grote delen van Cambodja, Vietnam en Laos”, staat in een Traffic-rapport.