Rampen ondermijnen Millenniumdoelen

“We hebben vooruitgang geboekt in het verlagen van het sterftecijfer, maar het aantal mensen dat schade lijdt als gevolg van natuurrampen neemt toe”, zegt Francisco Arias, VN-vertegenwoordiger van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) voor Cuba. Hij nam afgelopen week deel aan een internationale conferentie over rampen in Havana.

Tussen 1970 en 1999 werd het westelijk halfrond getroffen door ongeveer 900 rampen. De jaarlijkse schade van die rampen lag tussen 700 miljoen en 3 miljard dollar. In 2005 richtten de orkanen Dennis, Wilma en Rita alleen op Cuba naar schatting 2,3 miljard dollar schade aan. In 2004 raasde de orkaan Ivan over het eiland Granada. De schade bedroeg 889 miljoen dollar, meer dan het dubbele van het bruto nationale product van het land.

“De economie lijdt schade en de armoede neemt toe. Het VN-Ontwikkelingprogramma UNDP gelooft dat de Millenniumdoelen niet gehaald kunnen worden als we niet genoeg doen aan rampenbestrijding”, aldus Arias.

De acht MDG’s werden in 2000 door alle wereldleiders plechtig goedgekeurd op de Millenniumtop in New York. Zij beloofden zich in te zetten voor het halveren van de armoede en honger in de wereld, basisonderwijs voor iedereen, seksegelijkheid en het verminderen van kinder- en moedersterfte. Ook werden doelen geformuleerd in verband met de bestrijding van ziekten, een duurzaam milieubeleid en een eerlijker internationaal handelssysteem. Al die doelen zouden tegen 2015 bereikt moeten zijn.

“Geld dat normaal gesproken geïnvesteerd zou kunnen worden in onderwijs en gezondheid, moet steeds vaker besteed worden aan wederopbouw na rampen”, zegt Linda Zilbert van het Bureau voor Crisispreventie en Herstel van het UNDP.

Studies van het VN-Milieuprogramm (UNEP) wijzen erop dat schade aan het milieu en armoede in de steden, die de laatste decennia toenamen, Latijns-Amerika en het Caribische gebied kwetsbaarder maken voor de gevolgen van orkanen, aardbevingen en overstromingen.

Menselijke interventie kan de risico’s bij rampen vergroten, stelden Zilbert en andere VN-functionarissen tijdens het congres. “Er zijn landen die elk jaar met overstromingen te kampen hebben, maar ze blijven bouwen in gevaarlijke regio’s”, zegt Arias.

Volgens Zilbert is het gemakkelijker te denken dat de natuur ‘de vijand’ is, in plaats van te constateren dat bestaande ontwikkelingsmodellen niet voldoen. “Rampen hebben een natuurlijk element, maar de manier waarop wij leven heeft ook invloed op de gevolgen van extreme weersomstandigheden”, zegt ze.

De afgelopen jaren heeft het UNDP zich ingezet voor een intercultureel netwerk van Caribische landen die werken aan rampenpreventie. “Als we niet samenwerken, dan blijven de risico’s groot. We zullen de lessen uit het verleden moeten vertalen in concreet beleid”, concludeert Zilbert. (JS/PD)