Rivaliteit India-Pakistan zet domper op Aziatisch Sociaal Forum
Ranjit Devraj
01 mei 2003
Het Aziatisch Sociaal Forum (ASF) in India van 2 tot 7 januari is het Aziatische voorspel op het Wereld Sociaal Forum (WSF) in Porto Alegre in Brazilië later deze maand, maar raakt verstrikt in regionaal gekissebis. Mensenrechtenactivisten uit Pakistan krijgen maar geen visum om het Forum te bezoeken. De aloude vijandigheid tussen India en Pakistan doet zich weer gelden.
Bij de opening van het Forum werd meteen duidelijk dat er iets niet pluis was, toen van op de tribunes luidkeels schande! werd gescandeerd. Amit Sengupta, lid van het orgnaisatiecomité van het ASF, begrijpt waarom. Hij vertelt hoe hij van topambtenaren van de Indiase overheid,orders had ontvangen om erop toe te zien dat een aantal welbekende Pakistaanse vredesactivisten de bijeenkomst in Hyderabad niet zou kunnen bijwonen. Dit is vreselijk teleurstellend. ASF biedt deze mensen net de mogelijkheid om contacten te leggen van aangezicht tot aangezicht, van beweging tot beweging, op een moment dat de oorlogstrom tussen beide kernmachten weer geroerd wordt, vertelt de leider van het Delhi Wetenschappelijk Forum (DSF), een vredesorganisatie van wetenschappers.
Tot de Pakistani die vruchteloos probeerden het land en de conferentie probeerden binnen te raken, wekenlang gelobby in New Delhi ten spijt, behoren Asma Jehangir,een welbekende vrouwenrechtenadvocaat en mensenrechtenactivist, (anti)nucleaire fysici Pervez Hoodbhoy en AD Nayyar. Deze laatste, ook onderzoeker bij het Pakistaanse Instituut voor Duurzame Ontwikkeling, is de man die berichten bevestigde dat Pakistan met Noord-Korea over een nucleaire technologie-in ruil-voor-raketten-overeenkomst onderhandelde.
Volgens Sengupta spreekt het geval van IA Rehman, directeur van de Pakistaanse Mensenrechtencommissie en lid van de Pakistaanse Vredescoalitie, het meeste boekdelen. De man kreeg een visum, maar zijn bewegingsvrijheid werd beperkt tot de steden New Delhi en de havenstad Mumbai. Geen conferentie voor Rehman, dus.
Ondanks de afwezigheid van enkele grote lichten, werden de grote thema’s niet gespaard. Tot dusver passeerden een reeks wereldbranden het spreekgestoelte. Volgens professor Kamal Mitra Chenoy van de School voor Internationale Studies van de Jawaharlal Nehru Universiteit in New Delhi heeft het ASF een bijzonder rol te spelen in het werelddebat- Azië is volgens hem na de aanslagen van 11 september het nieuwe wingewest geworden van de economische globalisering. Spreker Prabhat Patnaik, een economist, vindt daarom dat het werelddeel een duidelijk standpunt moet innemen in de nieuwste ontwikkelingen in de internationale politiek en zich moet uitspreken tegen het imperialisme. Patnaik wil zich solidair opstellen met het Iraakse volk en de Palestijnen.
Deze laatsten werden in Hyderabad vertegenwoordigd door Abdel Jawad Saleh, voormalig minister van de Palestijnse autoriteit en lid van de Palestijnse Wetgevende Raad. We moeten het Amerikaanse imperialisme en de Israëlische bezetting stoppen, aldus een bejubelde Saleh.
Voorts kwamen nog aan bod: de zoektocht naar gerechtigheid van Argentijnse moeders van verdwenen activisten tijdens de voormalige Latijns-Amerikaanse dictaturen, economische thema’s als de strijd tegen ongelijk verdeelde economische globalisering - met als kop van Jut de Wereldbank, het Internationaal Muntfonds en de Wereldhandelsorganisatie, en de strijd tegen het religieuze fundamentalisme, of dat nu op de Gazastrook plaatsvindt of in (de Indiase deelstaat) Gujarat, aldus Medha Patkar, leidster van de Indiase Nationale Alliantie van Volksbewegingen (NAPM).