Rode Kruis spreekt van foltering onder Bush
William Fisher
19 maart 2009
Amerikaanse voorstanders van een onderzoekscommissie naar mogelijke oorlogsmisdaden van de regering-Bush worden in hun pleidooi gesterkt door een gelekt rapport van het Rode Kruis. Dat bevat huiveringwekkende getuigenissen over martelingen in “zwarte sites” van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA.
Het Rode Kruis interviewde veertien “high-value” gevangen. Het gaat onder meer om Abu Zubaydah, Khalid Shaik Mohammed en Walid bin Attash, die nog steeds in Guantánamo opgesloten zitten.
Het rapport concludeert dat “de aantijgingen van de gevangen erop wijzen dat, in veel gevallen, de mishandeling waaraan ze blootgesteld waren terwijl ze zich in CIA-gevangenschap bevonden, gelijkstaan aan foltering.” Veel andere elementen zouden wijzen op “een wrede, onmenselijke en vernederende behandeling.”
Zowel foltering als “wrede, onmenselijke en vernederende behandeling” zijn verboden door verschillende verdragen die de VS ondertekend hebben, waaronder de Conventie tegen Foltering en de Conventie van Genève.
Met medeweten van het Witte Huis
Volgens Mark Danner, de professor journalistiek die het gelekte rapport publiceerde, hebben CIA-medewerkers “hooggeplaatste figuren in de Nationale Veiligheidsraad gebriefd, onder wie de toenmalige vicepresident Dick Cheney, de nationale veiligheidsadviseur Condoleezza Rice, en minister van Justitie John Ashcroft.”
Het geheime “global internment system” werd volgens Danner in het leven geroepen door Bush minder dan een week na de aanslagen van 11 september 2001. Maar op de vraag van een journalist in augustus 2007 of Bush een ander geheim rapport over de mishandelingen had gelezen, antwoordde de president “Niet gezien, wij folteren niet.” Pas nadat de Washington Post later het wereldwijde CIA-netwerk blootlegde van “zwarte sites”, geheime gevangenissen, gaf Bush toe dat hij toestemming had gegeven voor ondervragingen die gebruik maakten van “een alternatieve set van procedures.”
Die procedures bestonden onder meer uit slaapdeprivatie, gedwongen naaktheid, blootstelling aan geluid en licht, herhaalde onderdompeling in koud water, verschillende soorten slagen en het beruchte “waterboarding”.
Onderzoekscommissie
Het rapport sterkt de voorstanders van een onderzoekscommissie, nu onder meer de New York Times en de Washington Post fragmenten uit de getuigenissen brachten. Zelfs Anne Applebaum, een columniste van de Washington Post die gekend staat om haar rechtse banden, schreef: “Er is niet langer twijfel of er misdaden begaan zijn… De horror van de CIA-ondervragingen ligt niet in hun schaal maar in de manier waarop ze de Amerikaanse en internationale wetgeving ontweken… Deze veertien mannen werden gefolterd volgens speciale regels en procedures, die opgesteld werden in de hoogste regionen van de regering, door mensen die heel goed wisten dat het illegaal was. Anders zouden ze het niet zo zorgvuldig gelimiteerd hebben.”
“We moeten volledig te weten komen wat er precies gebeurd is, om de juiste maatregelen te nemen”, zegt Rich Kilmer, directeur van de Nationale Religieuze Campagne tegen Foltering (NRCAT). “Een onderzoek van het verleden kan ons een toekomst garanderen waarin de Verenigde Staten niet langer martelen.”
De Nationale Religieuze Campagne tegen Foltering heeft zich aangesloten bij de American Civil Liberties Union (ACLU) en andere mensenrechtengroeperingen die oproepen tot een onpartijdige onderzoekscommissie om de foltering onder de regering-Bush te onderzoeken. Zowel binnen het Huis van Afgevaardigden als in de Senaat zijn er initiatieven in die richting. De ACLU schreef dinsdag ook een brief naar minister van Justitie Eric Holder, waarin ze opnieuw vraagt om een onafhankelijke onderzoeksrechter aan te stellen om de praktijken in de CIA-gevangenissen te onderzoeken.
Tot nog toe blijft president Barack Obama eerder koeltjes bij het idee van een speciale onderzoekscommissie. Op een recente persconferentie zei hij dat hij liever vooruit dan achteruit keek, maar dat uiteindelijk “niemand boven de wet staat.”