SARS duwt toerisme verder de dieperik in
Gustavo Capdevila
15 mei 2003
De longziekte SARS lijkt de al sinds september 2001 kwakkelende toeristische industrie de genadeslag te geven. Vijf van de 80 miljoen banen in de sector staan op de tocht. Sinds 2001 zijn in de sector al 11,5 miljoen arbeidsplaatsen verloren gegaan. Dat blijkt uit een woensdag gepubliceerde studie van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO).
De wereldwijde groeivertraging van 2001 luidde het begin in van de moeilijkheden voor touroperators en hotelketens. Door de terreuraanslagen in New York en Washington van 11 september 2001 ging het opeens steil bergaf. In oktober 2002 volgden de aanslagen van Bali, waarbij ongeveer 200 toeristen om het leven kwamen. De oorlog tegen Irak deed het internationale reizigersverkeer ook geen goed, en toen dook de verraderlijke longziekte SARS op. Zolang die niet bedwongen wordt, ziet het er slecht uit voor het toerisme: het virus blijkt onder meer makkelijk te worden overgedragen in vliegtuigen en op andere plaatsen waar mensen lange tijd dicht opeengepakt zitten - typisch voor veel vrijetijdsbestedingen.
Volgens de Wereldtoerismeorganisatie (WTO) richt SARS meer schade aan dan de voorbije terreuraanslagen en de oorlog in Irak. De gevolgen zijn verstrekkend. Naast 80 miljoen banen in de sector zelf houdt het toerisme ook nog eens voor 120 miljoen mensen indirect aan het werk. De reisindustrie is goed voor vier procent van het bruto wereldproduct.
In China, Hongkong, Singapore, Taiwan en Vietnam is SARS inmiddels de belangrijkste remmende factor voor het toerisme, oordeelt de IAO. Voor het grootste deel van Zuidoost-Azië blijven dat de veiligheidsproblemen, en in de rest van de wereld de trage economische groei.
Sinds maart is de toeristische activiteit in Hongkong, de omgeving van de Chinese provincie Guangdong, Taiwan, Singapore en Vietnam - allemaal gebieden waar SARS lelijk huishoudt - met minstens een derde afgenomen. In de meeste Zuidoost-Aziatische landen blijft momenteel ook ongeveer een derde van de gasten weg, maar volgens de IAO zal dat aandeel op iets langere termijn verminderen tot 15 procent. In de rest van de wereld moet met een achteruitgang van vijf procent worden gerekend. Voor de uitbraak van de SARS-epidemie werd nog een groei met één à twee procent verwacht. Ook de rijke landen worden niet gespaard. Bedrijven besparen op zakenreizen - een erg winstgevend marktsegment - en de boekingen voor het zomerseizoen vallen tegen. In Parijs is de bezettingsgraad van viersterrenhotels met een kwart teruggelopen sinds maart - vooral een gevolg van het wegblijven van Amerikaanse toeristen.