Sierra Leone hervormt onderwijs

Jaarlijks doen leerlingen in Sierra Leone in hun laatste jaar op de middelbare school een gestandaardiseerd examen waarmee bepaald wordt of ze geschikt zijn voor hogere opleiding of universiteit. Deze Wassce- test wordt ook afgenomen in andere Engelstalige West-Afrikaanse landen: Ghana, Liberia, Nigeria en Gambia.

In 2008 scoorde ongeveer 1 procent van de Sierra Leoonse leerlingen die de test maakte voldoende op vijf onderwerpen, inclusief de verplichte vakken Engels en wiskunde. Pas als 25 procent van de leerlingen slaagt voor het examen is dat een adequate score voor een land, zegt Sheriff Sapateh, hoofd van de West-Afrikaanse Examinatieraad (WAEC) in Sierra Leone.

De overheid reageerde bezorgd op de uitslag en richtte een commissie (de Gbamanjacommissie)  op die moest uitzoeken waar het was misgegaan in het onderwijssysteem en hoe het onderwijs verbeterd kon worden.

Burgeroorlog

Volgens Sapateh heeft de burgeroorlog in Sierra Leone direct en indirect bijgedragen aan de slechte examenresultaten in 2008. De oorlog duurde van 1990 tot 2001 en veel leerlingen kregen hun eerste vorming onder extreem moeilijke omstandigheden. Soms werden scholen tijdens de oorlog tijdelijk gesloten. Ook vertrokken veel goed gekwalificeerde leerkrachten uit het land.

De situatie in het onderwijs is in de afgelopen jaren wel verbeterd, maar de infrastructuur, het beleid en de praktijken uit de oorlogstijd bestaan nog steeds. “Iedereen heeft bijgedragen aan de slechte prestaties: de gemeenschap, de thuissituatie, de kinderen zelf, de school, de onderwijzers, en zelfs de overheid had meer kunnen doen”, zegt Dele Sannoh, hoofd van het departement Onderwijsstudies van het Fourah Bay College van de Universiteit van Sierra Leone en lid van de Gbamanjacommissie.

Meer uren

Een van de aanbevelingen naar aanleiding van het onderzoek is om de leerlingen een extra lesjaar te geven voordat ze het Wassce-examen doen. Ook zou het aantal uren op school uitgebreid moeten worden van vier naar zeven uur per dag. Dat betekent dat er dit jaar geen Wassce-examen wordt afgenomen in Sierra Leone.

Het extra jaar moet de ‘contacttijd’, het aantal uren dat een leerling samen met een leraar doorbrengt in een klaslokaal, verhogen. “We hebben ontdekt dat dit aantal uren momenteel onvoldoende is”, zegt Sannoh. “We hopen dat dit zal werken, maar dan moet er geen tijd verspild worden en de docenten moeten toegewijd hun werk doen.”

In 2008 werd al eens gedurende een jaar een soortgelijke hervorming doorgevoerd, maar die verandering had volgens Sannoh een politieke ondertoon. Toen er een nieuwe regering kwam, werd onmiddellijk het oude systeem weer ingevoerd. “Als ze het nieuwe systeem toen een kans hadden gegeven, had het wellicht resultaat opgeleverd”, zegt Sannoh.

Niet alle scholen presteren slecht. De Annie Walsh Memorial Senior Secondairy School presteert standaard veel beter dan gemiddeld. Directeur Ophelia Morrison zegt dat meestal twee derde van de 300 tot 400 leerlingen het examen haalt.

“Ik geloof dat een extra jaar voor mijn school niet nodig is”, zegt ze. “Ze hadden beter iets anders kunnen verzinnen. En ze hadden moeten spreken met schooldirecteuren, zodat onze visie ook in het onderzoeksrapport verwerkt had kunnen worden.”