Sprankeltje hoop voor de Koraaldriehoek
Toon Lambrechts
15 april 2009
Voor de kust van het Indonesische eiland Sumatra valt opnieuw meer vis te vangen. Dat is goed nieuw voor de lokale vissers, maar het is ook grotendeels hun verdienste.
Volgens het Oceanografisch Onderzoekscentrum van het Indonesisch Wetenschappelijk Instituut is de heropleving van het visbestand het resultaat van een gemeenschapsgerichte aanpak. “Sinds de lokale overheid de vissers het recht gaf zelf hun visgronden te beheren, slagen ze er veel beter in illegale vissersvloten weg te houden”, aldus Suharsono, directeur van het centrum. Ook het oprichten van kleine, beschermde maritieme zones in beheer van lokale gemeenschappen lijkt goed te werken, omdat er een gevoel van eigendom ontstaat. Toch schiet de aandacht voor het economisch en sociaal welzijn van de vissers nog tekort.
De amazone van de zee
De regio maakt deel uit van de Koraaldriehoek, een uitgestrekt maritiem gebied tussen Indonesië, Maleisië, de Filipijnen, Oost-Timor, de Salomonseilanden en Papoea-Nieuw-Guinea. Omwille van de enorme biodiversiteit wordt de Koraaldriehoek wel eens de ‘Amazone van de zee ‘ genoemd. Op de 6.000.000 km² die het gebied groot is, bevinden zich 75% van alle koraalsoorten ter wereld, net als ongeveer 3000 vissoorten en de grootste mangrovewouden ter wereld. Naar schatting 120 miljoen mensen zijn afhankelijk voor hun levensonderhoud van wat deze zee te bieden heeft.
Maar de Koraaldriehoek wordt langs alle kanten bedreigd. Overbevissing en visvangst met schadelijke methodes zoals met dynamiet of cyanidegif leggen een zware druk op het visbestand dat met 90 procent is gedaald tegenover 40 jaar geleden. De opwarming van de aarde en vervuiling maken dat ook de koraalriffen massaal afstreven. Koraal is echter cruciaal voor het leven in de zee, omdat de riffen het leefgebied vormen van talloze vissen, planten en dieren.
Coral Triangle Initiative
Onder impuls van Indonesië zag in 2007 het Coral Triangle Initiative (CTI) het licht. Het CTI is een samenwerkingsverdrag tussen de zes landen waarvan de territoriale wateren de Koraaldriehoek vormen. Bedoeling is om samen de grensoverschrijdende problemen van het zeegebied aan te pakken en daarvoor de nodige middelen bijeen te brengen. In de marge van de VN-klimaatconferentie van december 2007 werkten de betrokken landen een actieplan uit. Verwacht wordt dat dit actieplan formeel bekrachtigd zal worden op de World Ocean Conference van mei 2009 in Indonesië.