Steeds minder blauwe meren in een warmere wereld

Algenvorming in het Eriemeer in Noord-Amerika. De grote meren behoren tot de snelst opwarmende meren ter wereld.

Ohio DNR / NOAA (CC0)

Als de opwarming van de aarde aanhoudt, dreigen meren die nu nog helder blauw zijn groenbruin te worden. Dat blijkt uit een studie in het wetenschappelijk tijdschrift Geophysical Research Letters.

De kleur van een meer hangt af van heel wat factoren, waaronder sedimenten en algen. Maar uit het nieuwe onderzoek blijkt dat ook luchttemperatuur, neerslag, diepte en hoogte de kleur mee beïnvloeden.

Wetenschappers van analyseerden meer dan vijf miljoen satellietbeelden van 85.360 meren en reservoirs over de hele wereld om hun overheersende kleur te bepalen. Daaruit blijkt dat bijna een derde blauw van kleur is. De meren zijn meestal dieper en worden doorgaans aangetroffen in koele, hogere breedtegraden met veel neerslag en winterse ijsbedekking.

‘Warmer water, dat meer algenbloei veroorzaakt, zal de neiging hebben om meren naar groene kleuren te verschuiven.’

Groenbruine meren, die de overige 69 % van de meren uitmaken, worden gevonden in drogere streken, continentale binnenlanden en langs kustlijnen.

Klimaat

Dat betekent ook dat de klimaatopwarming het percentage blauwe meren op termijn kan doen verminderen, stellen de onderzoekers.

‘Warmer water, dat meer algenbloei veroorzaakt, zal de neiging hebben om meren naar groene kleuren te verschuiven’, zegt Catherine O’Reilly, aquatisch ecoloog aan de Illinois State University. ‘Er zijn veel voorbeelden waar dat daadwerkelijk vastgesteld is bij de studie van één individueel meer.’

Dat is onder meer het geval bij de Grote Meren in Noord-Amerika, die tot de snelst opwarmende meren ter wereld behoren, zegt O’Reilly.

Ecosysteem

Volgens de onderzoekers is de analyse van de kleur van meren met behulp van satellietbeelden een eenvoudige manier om de waterkwaliteit te monitoren .

‘Als meren gebruikt worden voor visserij, levensonderhoud of drinkwater, zullen de veranderingen van de waterkwaliteit die met kleurverandering gepaard kunnen gaan waarschijnlijk betekenen dat het duurder wordt om dat water te behandelen’, zegt O’Reilly. ‘Er kunnen periodes zijn waarin het water niet bruikbaar is of er geen vissoorten aanwezig zijn. De verkleurende meren zullen dus in wezen niet meer dezelfde ecosysteemdiensten leveren.’

Veranderingen in de waterkleur kunnen ook implicaties hebben voor recreatie, culturele activiteiten en toerisme, voegt ze toe.