Uitstoot ammoniak het grootst boven landbouwgebieden
IPS
20 maart 2017
Satellietgegevens laten weinig twijfel over de zones waar de wereldwijde uitstoot van ammoniak geconcentreerd is: de meest productieve landbouwregio’s ter wereld lichten op.
Ammoniak is een natuurlijk onderdeel van de stikstofcyclus op aarde, maar een teveel is schadelijk voor planten, nefast voor de lucht- en waterkwaliteit en indirect ook voor de volksgezondheid.
Gas, water en mest
Het komt ook in waterlopen terecht, waar het algenbloei in de hand werkt en zo bijdraagt aan zogeheten dode zones waar er geen zuurstof meer in het water zit.
Het gas is moeilijk te meten vanaf de grond, maar wetenschappers van de Universiteit van Maryland ontwikkelden een methode op basis van de Amerikaanse Atmospheric Infrared Sounder (AIRS) satelliet.
Vooral meststoffen en de uitwerpselen van vee zijn de belangrijkste oorzaken voor de uitstoot van ammoniak.
Zo brachten ze uitstoot van de stof wereldwijd in kaart. Daaruit blijkt tussen 2002 en 2016 een duidelijke toename boven de vier belangrijkste landbouwcentra in Europa, de VS, China en India.
De wetenschappers beschrijven ook de belangrijkste oorzaken voor de uitstoot. Hoewel die per regio licht verschillen, zijn vooral meststoffen en de uitwerpselen van vee de belangrijkste oorzaak.
Een veranderende samenstelling van de atmosfeer en de opwarming van de bodem werken het probleem in de hand.
‘Er is maar weinig ammoniak afkomstig uit uitlaatgassen of fabrieksschouwen’, zegt Russel Dickerson, hoogleraar Atmosferische en Oceaanwetenschappen aan de Universiteit van Maryland. ‘Het is vooral gerelateerd aan de landbouw, aan meststoffen en vee.’
Vlees
Van de vier beschreven gebieden kende Europa de minst uitgesproken stijging tussen 2002 en 2016. Dat schrijven de wetenschappers onder meer toe aan de succesvolle Europese maatregelen tegen bepaalde kunstmeststoffen en verbeterde methoden om met dierlijke mest om te gaan.
‘Naarmate de wereldbevolking groeit, stijgt ook de vraag naar voedsel, en met name vlees’
In alle regio’s wijten de onderzoekers een deel van de stijging ook aan de klimaatverandering, die tot warmere lucht en warmere grond leidt. Zo kan ammoniak sneller verdampen.
Dickerson en zijn collega’s hopen beleidsmakers zo betere informatie te geven om een evenwicht te vinden tussen de grote vraag naar landbouwproductie met de noodzaak van milieubescherming.
‘Naarmate de wereldbevolking groeit, stijgt ook de vraag naar voedsel, en met name vlees’, zegt hij.
‘Dat betekent dat boeren meer meststoffen zullen nodig hebben, waardoor het moeilijk wordt om de lucht en het water schoon te houden. Verstandige landbouwmethoden en de strijd tegen de klimaatverandering kunnen helpen om de nadelige effecten tegen te gaan.’