VN zoeken 20 miljard voor humanitaire noden in 2016

Bijna een miljoen mensen hebben dit jaar alleen de Middellandse Zee overgestoken. 2015 gaat waarschijnlijk de vorige records van globale gedwongen verhuizing verbreken, waarschuwde de VN-Vluchtelingenorganisatie (UNHCR) vrijdag in een nieuw rapport.

Maar 2016 zou nog erger kunnen zijn, als het Syrische conflict aanhoudt en er nieuwe brandhaarden ontstaan – vooral in het Midden-Oosten en Afrika.

‘Vluchtelingen demoniseren en tot zondebok maken op basis van hun geloof, etniciteit of land van herkomst is niet meer van deze tijd’

‘Voor het nieuwe jaar moet de wereld met nieuw initiatief komen rond menselijke mobiliteit. Vluchtelingen demoniseren en tot zondebok maken op basis van hun geloof, etniciteit of land van herkomst is niet meer van deze tijd’, zegt de VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon.

De VN vragen een fonds van 20 miljard dollar voor de humanitaire noden van volgend jaar. Dat is maar liefst vijf maal zoveel als tien jaar geleden. Volgens Ban zijn donoren uiterst gul geweest, maar ‘we zullen 2016 waarschijnlijk aanvangen met een geldtekort van meer dan 10 miljard dollar – het grootste tekort ooit’.

Het geld moet vooral worden besteed aan voedsel, onderdak en medische zorg voor miljoenen vluchtelingen uit conflictgebieden als Syrië, Irak, Libië en Afghanistan.

Recordaantal vluchtelingen

Volgens de VN zijn momenteel 60 miljoen mensen ontheemd als gevolg van een gewapend conflict, instabiliteit en vervolging. Meer dan 125 miljoen mensen zullen humanitaire hulp nodig hebben in 2016.

Het wereldwijde vluchtelingentotaal heeft halfweg 2015 de grens van 20 miljoen overschreden

Het doel van 20 miljard dollar voor 2016 lijkt astronomisch in vergelijk met het gewone budget van de VN dat 5,57 miljard dollar bedraagt voor de periode 2016-2017, en met het bedrag van 8,2 miljard dollar voor de vredesmacht in 2015-2016.

Uit de UNHCR-studie getiteld “Mid-Year Trends 2015” blijkt dat het wereldwijde vluchtelingentotaal, dat een jaar geleden 19,5 miljoen bedroeg, halfweg 2015 de grens van 20 miljoen heeft overschreden – voor de eerste maal sinds 1992.

De asielaanvragen stegen met 78 procent (tot 993.600) in vergelijking met dezelfde periode in 2014. Het aantal intern ontheemden nam met ongeveer 2 miljoen toe, tot ongeveer 34 miljoen mensen.

Een gevolg van het feit dat er meer vluchtelingen in ballingschap leven, is dat de druk op landen die hen opvangen toeneemt. Als dat niet goed wordt beheerd, kan dat vluchtelingenhaat in de hand werken, aldus de studie.

Turkije grootste gastland

Sinds 30 juni telt Turkije 1,84 miljoen vluchtelingen op zijn grondgebied.

Toch viel er in de eerste helft van 2015 ook een opmerkelijke generositeit waar te nemen. In absolute cijfers en als we enkel kijken naar de vluchtelingen die onder het mandaat van UNHCR vallen (Palestijnen horen daar niet bij), is Turkije het grootste gastland ter wereld. Sinds 30 juni telt het land 1,84 miljoen vluchtelingen op zijn grondgebied.

Libanon vangt het meeste aantal vluchtelingen op in vergelijking met zijn eigen bevolkingsaantal, en Ethiopië betaalt het meest voor vluchtelingen in vergelijking met zijn economie, aldus nog UNHCR.

In het algemeen blijven de landen die direct grenzen aan conflictgebieden het grootste deel van de globale verantwoordelijkheid voor vluchtelingen dragen.

Centraal Noodfonds bestaat 10 jaar

Naar aanleiding van de tiende verjaardag van het Centraal Noodfonds (CERF) zei de VN-secretaris-generaal dat dit fonds een doorbraak betekent voor snelle reactie in het geval van een globale crisis.

De sterkte van CERF zijn onder andere zijn flexibiliteit en snelheid. De middelen van het fonds zijn niet aan bepaalde landen of crisissen toegewezen, maar kunnen snel worden ingezet daar waar ze het hardst nodig zijn.

‘Of een crisis nu plots of aanhoudend is, het nieuws haalt of niet, de CERF-fondsen worden altijd aangewend op basis van behoefte’, zei Ban.

Binnen elf uur na de aardbeving in Haïti bijvoorbeeld arriveerden er al vrachtwagens met levensreddende hulpgoederen. Momenteel bewijst het fonds zijn nut in landen als Ethiopië, Malawi en Honduras die worden getroffen door El Niño.

‘De wereld is enorm veranderd in de voorbije tien jaar. Maar ondanks de vrijgevigheid van donoren neemt de kloof tussen humanitaire noden en de beschikbare middelen om ze te lenigen jaar na jaar toe’, besluit Ban Ki-moon.