Wereldbank roept op tot afbouw van landbouwsubsidies met 1 miljard
Ferial Haffajee
22 augustus 2002
Bij de bekendmaking van haar World
Development Report 2003 gisteren (woensdag) riep de Wereldbank de
industrielanden op hun landbouwsubsidies met 1 miljard dollar te
verminderen. De landbouw is het belangrijkste domein waarin de rijke landen
iets kunnen doen aan de armoede in de ontwikkelingslanden, zegt Ian Goldin,
de directeur ontwikkelingsbeleid van de Wereldbank. Voor de armste landen is
de export van landbouwproducten immers de belangrijkste bron van buitenlands
kapitaal.
De oproep van Goldin was een schot voor de boeg van de Europese Unie en de
Verenigde Staten, die er alles aan doen om landbouwsubsidies van de agenda
van de Wereldtop over Duurzame Ontwikkeling in Johannesburg te houden. Een
hogere opbrengst uit de landbouw is cruciaal om de inkomens in de arme
landen op te krikken, stelt het jongste World Development Report. Regio’s
als Afrika halen ongeveer een vierde van hun opbrengst uit de landbouw. Die
inkomsten zijn cruciaal om een economische groei van 3,5 procent te halen.
Dat groeicijfer is volgens de Wereldbank een minimum om de meest essentiële
ontwikkelingsdoelen te halen - het aantal armen halveren, het onderwijs
uitbreiden, drinkbaar water voorzien en de aids-epidemie onder controle
houden.
Als de landen van het Zuiden ongelimiteerd toegang zouden krijgen tot de
westerse landbouwmarkt, dan zou hen dat 9 miljard dollar extra per jaar
opleveren, zo becijferde de Wereldbank. Een afbouw van de invoertarieven,
subsidies en quota in de textielsector zou eveneens 9 miljard dollar extra
inkomsten betekenen. Naast een vrijmaking van de textiel- en de
landbouwsector zijn ook een betere financiering van de ontwikkelingshulp en
een grotere transfer van technologie essentieel om het aantal armen te
halveren tegen 2015. Die halvering is één van de doelstellingen die de 160
landen aan het eind van de rit zullen ondertekenen in Johannesburg.
Een stijging van de inkomens en de productiviteit in de ontwikkelingslanden
zou echt ondraaglijk zijn voor het milieu op aarde, benadrukt de Wereldbank.
Om de ontwikkeling duurzaam te maken is een wereldwijd milieubeleid nodig.
Vooralsnog is van duurzame ontwikkeling - een concept dat tien jaar geleden
ontstond op de Top van de Aardetop in Rio - weinig sprake. Op tien jaar tijd
is het ecologisch besef weliswaar gegroeid, maar de toestand van de aarde is
erop achteruit gegaan. Het Development Report - de belangrijkste bijdrage
van de Wereldbank aan de top in Johannesburg - vat de resultaten van Rio
dan ook als volgt samen: Lucht: vervuild; drinkwater: wordt schaars;
landbouwgrond: verliest aan kwaliteit; bossen: worden vernietigd;
biodiversiteit: verdwijnt; visbestanden: nemen af.
Volgens het World Development Report heeft de Aardetop in Rio van 1992 (de
voorloper van Johannesburg) geen resultaten opgeleverd omdat de instellingen
die de sociale en ecologische problemen moeten aanpakken te zwak zijn. Dat
zijn zowel openbare als privé-instellingen in het Noorden en het Zuiden. De
instellingen die het milieu en het sociale kapitaal moeten beschermen,
ontwikkelen zich niet snel genoeg om de gevolgen van de schaalvergroting en
de groeiende afhankelijkheid van de menselijke activiteit onder controle te
houden, stelt het rapport.