Wereldmarkt eist modernisering van Pakistaanse vissers

In de haven van Karachi, gebouwd in 1959, liggen zo’n tweeduizend kleine en grote vissersboten voor anker in de grijze modder. ‘s Ochtends is het er druk en lawaaiig: verkopers prijzen hun vis aan en kopers inspecteren de vangst. Het laden en lossen van boten gaat door tot in de middag. Dan worden ze klaargemaakt en gecontroleerd voor de volgende vangst. Op een willekeurige dag werken er tussen de 100.000 en 200.000 mensen in de haven.

Het inkomen van de vissers wisselt. Op een goede dag verdienen ze ongeveer 116 euro, gebaseerd op een percentage van de vangst, maar op een slecht dag kan dat minder zijn.

Overbevissing

‘Ze respecteerden de natuur en volgden duurzame principes. De mensen die snel rijk willen worden, denken daar niet aan.’

Pakistan heeft de potentie om een belangrijke producent van vis en schaaldieren te worden. Niet alleen voor binnenlandse consumptie, ook voor de wereldmarkt.

Momenteel werken zo’n 400.000 mensen direct in de visindustrie. Nog eens 600.000 werken in aanverwante industrieën. De visserij draagt echter maar voor 1 procent bij aan het bruto binnenlands product (bbp) van Pakistan. De export bedroeg in het jaar 2013-2014 slechts 367 miljoen dollar. Die export ging vooral naar China, de Verenigde Arabische Emiraten, Thailand, Saoedi-Arabië, Maleisië, Indonesië en Korea.

In en rondom de haven van Karachi zijn tweehonderd soorten commercieel interessante vis en schaaldieren te vinden. Jaarlijks wordt bijna 600.000 ton van deze soorten gevangen. ‘Daartoe rekenen we ook de vangst van andere havens, zoals Balochistan aan de zuidwestkust. Die vis gaat allemaal hierheen om verkocht en geëxporteerd te worden’, zegt Sagheer Ahmed, woordvoerder van de Visserijhavenautoritiet in Karachi (KFHA).

Een manier om de rol van de visserijsector in het bbp te vergroten, zegt Muhammad Moazzam Khan, ex-directeur van het departement voor Zeevisserij, is het stoppen van de overbevissing. Wat ooit een beroep was van de inheemse bevolking, is nu een grootschalige commerciële activiteit geworden. Met als gevolg overbevissing.

Kamal Shah, woordvoerder van het Pakistaanse Vissersforum, een niet-gouvernementele organisatie die opkomt voor de rechten van lokale vissers, zegt dat de inheemse bevolking het zeeleven in balans hield. ‘Ze respecteerden de natuur en volgden duurzame principes. De mensen die snel rijk willen worden, denken daar niet meer aan.’

Illegale netten

Khan, momenteel technisch adviseur bij het Wereldnatuurfonds (WWF) in Pakistan, maakt zich zorgen over het uitsterven van verschillende soorten. De populatie garnalen, kreeften, haaien en pijlstaartroggen neemt sterk af als gevolg van overbevissing. ‘Herstel van deze soorten gaat erg langzaam. Zelfs als de visserij zou stoppen, kan het tientallen jaren duren.’

Activisten zoals Shah zeggen dat het gebruik van illegale, fijnmazige netten – in plaats van de door de overheid goedgekeurde netten – een groot probleem is. De fijnmazige netten leveren veel bijvangst op die commercieel niet interessant is. Die kleine vissen zijn echter wel belangrijk voor het ecosysteem in zee.

De Europese Unie (EU) hief vorig jaar na zes jaar het importverbod op Pakistaanse vis op. Twee van de meer dan vijftig Pakistaanse bedrijven die op de zwarte lijst stonden, mochten weer exporteren. Binnenkort volgen er nog vijf, hoopt Ahmed van de KFHA. ‘Meer dan 20 procent van de visexport ging in het afgelopen jaar naar de EU’, zegt hij.

De belangrijkste hindernis voor export naar de EU bleken hygiëne, koeling en traceerbaarheid. Het moet duidelijk zijn van welke leverancier de vis afkomstig is, welke transacties hebben plaatsgevonden en op welke data.

‘De boten voldeden ook niet aan de eisen. De houten vloeren en containers waar de vis werd opgeslagen, voldeden niet aan de hygiënestandaarden. Machines waarmee de netten werden opgehaald, lekten vaak olie en het visruim was roestig’, zegt Ahmed.

Modernisering

Terwijl Pakistan langzaam meer ruimte krijgt op de Europese markt en nieuwe markten aanboort, is er nog een lange weg te gaan naar een visserijsector van wereldklasse.

Ongeveer duizend boten zijn inmiddels gemoderniseerd. De visruimen kregen een coating met glasvezel en houten containers werden vervangen door plastic kratten. Hierdoor wordt de vis ook beter gekoeld. Verwerkings- en verpakkingsbedrijven zijn begonnen met het traceren van de vis, om zo tegemoet te komen aan de traceerbaarheidseisen van de EU.

Terwijl Pakistan langzaam meer ruimte krijgt op de Europese markt en nieuwe markten aanboort, is er nog een lange weg te gaan naar een visserijsector van wereldklasse. Het allerbelangrijkste is misschien wel het aanpakken van de groeiende vervuiling van viswateren voor de kust van Karachi. Ook zal het land wat moeten doen aan de degradatie van het milieu als gevolg van landaanwinning en het verdwijnen van mangrovebossen. Hierdoor wordt namelijk de natuurlijke productiviteit langs de kust aangetast.