Wilde vogels imiteren gsm-tunes
Julio Godoy
29 juni 2008
Verschillende soorten wilde vogels imiteren steeds vaker de ringtones van mobiele telefoons, dat stellen Duitse ornithologen. Ze zien er het bewijs in dat de mensheid een sterke invloed heeft op de evolutie van vogelsoorten.
“De vogels die we onderzochten, kunnen tot 78 verschillende melodieën zingen, en heel wat daarvan vallen samen met de meest eenvoudige ringtones”, zegt ornitholoog Matthias Werner van het Duitse overheidsagentschap voor vogelbescherming.,
Volgens Werner kwamen kauwen, spreeuwen en gaaien, allemaal veel voorkomende vogels in Europa, in aanraking met de ringtones als gevolg van de stedelijke uitbreiding, het aantrekkelijke voedselaanbod in de steden en de snelle groei van het gsm-gebruik. Maar ook het steeds grotere aantal beschermde groenzones en parken in de steden speelt een rol.
Verschillende andere ornithologen komen tot dezelfde conclusie als Werner. “Het ligt in de aard van het beestje om geluiden te imiteren uit hun omgeving”, zegt Richard Schneider van het NABU Vogelbeschermingcentrum in het Duitse Mössingen. “Ze kunnen die geluiden zo goed imiteren dat het soms zelfs moeilijk is om het verschil te horen.”
“De zang wordt niet enkel gebruikt om een vrouwtje te lokken of om het territorium af te bakenen, maar ook als afleidingsmanoeuvre als de vogel met een mogelijk gevaar geconfronteerd wordt.” Zegt Schneider. De Gaai is bijvoorbeeld in staat om de zang van andere vogels te imiteren, alarm te slaan of geluiden te produceren zoals een krakende tak of een jankende kat. De spreeuw kan het geluid imiteren van piepende remmen, van menselijk gefluit of zelfs van een ambulance.
Geen probleem
De deskundigen zijn het erover eens dat de imitatie voorlopig geen gevaar vormt voor de originele zang van de vogels. Integendeel: het duidt erop dat de vogels zich goed aanpassen aan nieuwe omgevingen. “Geen enkele soort kan overleven als ze niet in staat is om zich aan te passen”, zegt bioloog Matthias Glaubrecht, professor aan de Humboldt University in Berlijn. “De beslissende factoren zijn het bereik en de snelheid waarmee de verandering voorkomt in de habitat van een soort.” Soms moet een soort zich op korte tijd aan snelle veranderingen aanpassen, en “in veel gevallen is het evident dat mensen die evolutie versnellen.”
Omdat het risico bestaat dat de vogels hun originele zang vergeten, zijn de melodietjes opgeslagen in universiteiten in Europa en Noord-Amerika. In 2006 werd in Europa een netwerk van biologische akoestiek opgestart om diergeluiden als wetenschappelijk onderzoeksmiddel te gebruiken.