Zes landen bundelen krachten tegen mensenrechtenpreek VS en EU

Nieuws

Zes landen bundelen krachten tegen mensenrechtenpreek VS en EU

Thalif Deen

17 november 2005

De VS en de EU willen dat de Algemene Vergadering van de VN zes landen veroordeelt voor schending van de mensenrechten. Maar de zes spannen samen om dat te verhinderen. Hun argument is dat de VS geen recht van spreken hebben gezien de oorlog in Irak en de behandeling van terreurverdachten.

Iran, Noord-Korea, Birma, Soedan, Turkmenistan en Oezbekistan moeten volgende maand veroordeeld worden door de Algemene Vergadering, vinden de Amerikanen en Europeanen. Maar het ziet ernaar uit dat het zover niet komt. De zes bundelen de krachten om het Amerikaans-Europese voorstel te blokkeren op het niveau van de zogenaamde derde commissie, waar voorstellen over mensenrechten behandeld worden.

Ze maken daarvoor gebruik van een blokkeringprocedure die opgestart kan worden met minimaal zes landen. De mensenrechtenschenders in kwestie zijn dus net met genoeg om zand in de machine te strooien. Anders riskeren ze een afgang in de assemblee met 191 landen volgende maand. Sudan heeft sowieso een goede kans om de dans te ontspringen. De andere landen in de 53-koppige Afrikaanse Unie nemen het ervoor op.

Wit-Rusland, Sudan en Zimbabwe ontsnapten vorig jaar al op die manier aan een veroordeling door de Algemene Vergadering. Deze keer heeft de revolte zich verspreid naar andere landen, zegt een Aziatische diplomaat. Ze vinden het niet rechtvaardig resoluties te maken op maat van bepaalde landen, terwijl landen als Israël en de VS vrijuit moorden.

De zes landen vinden dat ze geen lessen te krijgen hebben van de westerse landen omdat die de mensenrechten alleen verdedigen als het hun uitkomt. Vooral de VS liggen onder vuur omdat ze de mensenrechten opschortten in de gevangenis in Guantanamo op Cuba en omdat het leger er een loopje mee neemt in de Abu Ghraib-gevangenis in Irak. Israël krijgt kritiek omwille van de standrechtelijke executies in de West Bank en Gaza.

Wij maken toch ook geen resoluties tegen de VS en Israël, klinkt het in de wandelgangen van het VN-hoofdkwartier in New York. Wit-Rusland zorgde vorig jaar bijna voor een primeur door zo’n resolutie voor te stellen, maar trok die op het nippertje weer in. We wilden daarmee aantonen dat er geen enkel land is dat heilig is op het vlak van mensenrechtenschendingen en dat bijgevolg alle landen onder de loep genomen moeten worden, zei de Wit-Russische ambassadeur Andrei Dapkiunas toen.

Amnesty International toont zich erg bezorgd over de nieuwe ontwikkelingen. De wereldleiders hebben beloofd dat ze de mensenrechtenmachine van de VN gaan versterken door een nieuwe Mensenrechtenraad op te richten. De derde commissie (waar mensenrechten behandeld worden) dreigt dat engagement te ondermijnen als daar constant blokkeringprocedures opgestart worden, zegt Yvonne Terlingen, die Amnesty International vertegenwoordigt bij de VN. (ADR/MM)