“In Zimbabwe heerst wetteloosheid”
Moyiga Nduru
20 mei 2007
Op 8 mei werd de voorzitter van de Law Society of Zimbabwe, Beatrice Mtetwa, samen met drie andere advocaten in elkaar geslagen door de politie van Zimbabwe. "Het systeem van gerechtigheid in Zimbabwe is in elkaar gestuikt. We zijn niet de eersten die door de politie worden aangevallen en we zullen niet de laatsten zijn", zegt Mtetwa in een interview met IPS.
Beatrice Mtetwa verdedigt al haar hele leven de mensenrechten in Zimbabwe. Ze won de Internationale Prijs voor de Persvrijheid van het Committee to Protect Journalists uit New York en eerder al de Index on Censorship’s Freedom of Expression Award. Ze werd ook al in 2003 eens ruw aangepakt door de politie. Deze keer werd ze samen met collega-advocaten Terence Fitzpatrick, Colin Kuhini en Chris Mhike aangevallen nadat de vier met tientallen andere collega’s waren samengekomen in Harare om een petitie te overhandigen aan Justitieminister Patrick Chinamasa.
In de petitie drukten de advocaten hun protest uit tegen de aanhouding van twee andere advocaten, Alec Muchadahama en Andrew Makoni. De twee zijn gearresteerd en beschuldigd van terrorisme omdat ze leden vertegenwoordigden van de belangrijkste oppositiepartij in Zimbabwe, de Movement for Democratic Change (MDC). Volgens de politie was de bijeenkomst illegaal, maar Mtetwa betwist dat.
Mtetwa: Wij zijn aangevallen omdat we vermetelheid hadden een petitie aan te bieden over de slechte behandeling van advocaten… We verwittigden de politiechef uit beleefdheid dat we een petitie gingen overhandigen, maar we hadden dat ook zonder toelating kunnen doen, het is ons grondwettelijk recht. We zeiden dat we het verkeer niet zouden verstoren, en we kozen een bepaalde route. We droegen onze toga’s om te vermijden dat hooligans zich zouden voordoen als advocaten. Er heerst wetteloosheid in Zimbabwe. We zijn niet de eersten die door de politie worden aangevallen en we zullen niet de laatsten zijn. Een heleboel gewone inwoners van Zimbabwe ondergaan elke dag staatsgeweld.
Hoe verliep de aanval precies?
Mtetwa: Het was hard, bizar. We werden een eind verderop gereden, moesten uitstappen en op onze buik gaan liggen. Toen sloeg de oproerpolitie ons voor het oog van de toeschouwers. Iedereen was zo bang door de aanwezigheid van de politie. We werden gered doordat een aantal andere politieagenten voorbij reden. Ze stopten en zeiden hun collega’s dat de automobilisten die ons geslagen zagen worden mogelijk foto’s de wereld rond zouden sturen. Ze hadden geen zin in slechte publiciteit. Het was een gewelddaad. Staatsgeweld.
Welke andere moeilijkheden ondervindt u momenteel als advocaat in Zimbabwe?
Mtetwa: Het is moeilijk. Je krijgt een telefoontje dat je cliënt gearresteerd werd. Je wringt je twee dagen in bochten om uit te vlooien waar die cliënt zich bevindt. Dan moet je nog twee dagen het onmogelijke doen om uit te zoeken waarvan de politie hem beschuldigt. Om het nog erger te maken, negeert de politie bevelen van de rechtbank. In een notendop, de gerechtigheid is ineengestort in Zimbabwe. Het rapport dat we hebben geschreven over de aanval op ons - geen politiebureau wil het aannemen. Hoe wil je dat de politie haar eigen collega’s onderzoekt?
Hoe zijn deze moeilijkheden van invloed op uw beroep?
Mtetwa: Sommige advocaten raken geïntimideerd. Andere weigeren gevoelige zaken aan te nemen, met name klachten van de oppositie en het middenveld. Maar veel advocaten hebben getoond dat ze hun onafhankelijkheid niet zonder strijd zullen opgeven. Miljoenen landgenoten zijn het land uitgevlucht omwille van deze moeilijkheden.
Overweegt u nooit hen te volgen?
Mtetwa: Ik ben te oud om ergens anders te herbeginnen. Ik bent te oud om te verhuizen (lacht). Ik ben niet iemand die opgeeft. Trouwens, het zou betekenen dat ik mijn verantwoordelijkheden achterlaat.