Zuidpoolstaten debatteren over toerisme, visserij en Vostokmeer
Tito Drago
23 juni 2003
De 45 lidstaten van het Zuidpoolverdrag hebben
besloten middelen vrij te maken voor een permanent secretariaat in Buenos
Aires dat moet toezien op de bescherming van het milieu op de Zuidpool. Op
de agenda van de 26ste jaarvergadering in Madrid stonden verder toerisme,
de illegale jacht op de Antarctische ijsheek en de Russische
boorwerkzaamheden boven het Vostok-meer.
Het al dan niet toelaten van toeristen gaf aanleiding tot verhitte
discussies. Frankrijk en Spanje dringen aan op een regelgeving om toerisme
op de Zuidpool mogelijk te maken. Ze haalden hun slag thuis met de
beslissing een werkgroep tegen de vergadering van volgend jaar normen te
laten formuleren. Momenteel bezoeken jaarlijks minder dan 20.000 mensen de
Zuidpool, bij gebrek aan hotels en haveninfrastructuur. De Spaanse minister
voor wetenschap en technologie, Josep Piqué, pleitte voor een strikte
controle van het toerisme door het land dat de reizen organiseert.
De Argentijnse vertegenwoordiger Cristian Pérez Muñoz van de Coalitie voor
Antarctica en de Zuidelijk Oceaan (ASOC), schetste de problematiek van de
illegale visserij. Vissersboten onder goedkope vlaggen maken jacht op de
Antarctische ijsheek (Dissostichus eleginoides), die als Chileense
zeebaars een goede prijs oplevert in restaurants in Japan en de Verenigde
Staten. De boten schrikken er niet voor terug op volle zee hun naam te
veranderen om aan de controles te ontsnappen. ASOC heeft een lijst met 30
illegale vissersschepen opgesteld en eist een streng optreden.
De verdragsstaten drongen er tenslotte bij Rusland op aan te stoppen met
boren in de 3.800 meter dikke ijslaag boven het Vostok-meer. Het meer is
wetenschappelijk bijzonder interessant omdat het iets kan leren over
oeroude levensvormen. De Russen hebben nog maar 150 meter te gaan, maar
bieden niet genoeg garanties om te voorkomen dat het miljoenen jaar oude
biologische evenwicht in het meer niet wordt verstoord. Wetenschappers
breken zich het hoofd over een methode om het meerwater te kunnen
bestuderen zonder de biotoop onherstelbaar te beschadigen. Rusland kreeg de
vraag tegen volgend jaar met betere beschermingsmaatregelen voor de dag te
komen.