Aan welke rivier ligt Europa?

Het zijn spannende en beslissende dagen voor de euro en voor de Europese Unie. De politieke leiders van de lidstaten en van de Commissie buigen zich deze week over misschien wel de laatste kansen om de gapende financiële afgrond te vermijden. Europese burgers en in toenemende mate de rest van de wereld hebben hun vragen bij de capaciteit van “Brussel” om zichzelf uit het moeras te hijsen.

  • Brecht Goris Gie Goris. Brecht Goris

Er is niets dat een mens zo intens naar de sleur van alledag doet verlangen als het puin dat bij historische gebeurtenissen ontstaat. Vraag dat maar aan de Grieken, Spanjaarden en andere EU-burgers die de brokstukken van een slecht gebouwde euroconstructie op hun hoofd krijgen nu de Europese Unie weer eens geschiedenis schrijft. Europa maakt een turbulente overgangsfase door die kan uitmonden in een versterkte eenheid of in een gefragmenteerd continent.

Geen van beide mogelijkheden stemt, in de huidige omstandigheden, tot veel enthousiasme. Een sterkere politieke en economische eenmaking van Europa is maar wenselijk indien ze stevig onderbouwd wordt met democratische instellingen die de belangen en verwachtingen van de burgers verdedigen tegen de gekende eenzijdigheid van bankiers en financiële markten.

Dictaten van Frankfurt

Wie nu hals over kop een soort Europese eenheidsregering wil, dreigt de wankele democratie van de Brusselse instellingen te verruilen voor de dictaten van Frankfurt, waar zowel de Europese Centrale Bank zetelt als het hart van het Duitse kapitalisme klopt. De financiële pijler van de Europese constructie heeft weliswaar behoefte aan meer structuur, samenhang en transparantie, maar niet aan meer macht over de politiek. Het is eerder omgekeerd.

Maar moet de versterking van de Unie met enige voorzichtheid en met veel voorwaarden aangepakt worden, de fragmentering en hernationalisering van economisch, sociaal en financieel beleid moet zonder al te veel omhaal afgewezen worden als gevaarlijk en reactionair.

Puin, stofwolk en ijstijd

Extreemrechts cultiveert de anti-Brusselse sentimenten van zijn kwetsbare kiezers, maar een implosie van de Europese Unie zou niet alleen onaangenaam puin en vallende brokstukken veroorzaken, het zou een ideologische stofwolk opleveren die de politieke én economische temperatuur op het continent voor jaren naar beneden zou halen.

Brussel is een spiegelpaleis waarin een leger goedbetaalde ambtenaren zichzelf zowel vestimentair als doctrinair weerspiegelt.

De politieke ijstijd in de Europese Unie is echter al een hele tijd geleden ingezet doordat de krachten die zich nu opwerpen als pro-Europees weigeren van de Unie een echt sociaal-economisch project te maken. Daardoor verloren massa’s burgers hun enthousiasme voor een droom die niet alleen nieuwe oorlogen wou voorkomen maar welvaart, rechtvaardigheid en dus echte vrede wou installeren.

Spiegelpaleis

Wie wel eens in de wandelgangen van de Europese Raad, Commissie, Parlement of andere E-instellingen rondloopt, kan de gedegouteerde burger niet helemaal ongelijk geven. Brussel is een soort spiegelpaleis geworden, waarin een leger goedbetaalde ambtenaren zichzelf voortdurend zowel vestimentair als doctrinair weerspiegelt. Van de scherpe tegenstellingen in de maatschappij blijft in het Europese eenheidsdenken slecht een vage slagschaduw over, in de vorm van partijpolitiek getouwtrek.

Het resultaat van een decennium neoliberaal Europa is dat het Rijnlandmodel, met zijn sociale bescherming, universele dienstverlening en gereguleerde markt, vervangen werd door een Theemsmodel waarin de grote economische spelers de staat gebruiken, terwijl de meerderheid van de burgers gereduceerd wordt tot consumenten of productieve krachten.

Sceptisch

Het zou Herman Van Rompuy sieren als hij zijn tweede mandaat als voorzitter van de Europese Raad zou gebruiken om de Rijn opnieuw centraal door Europa te laten stromen, tegen de nukkige overtuiging van kanselier Merkel en haar collega aan de Theems in. De hysterie die opgevoerd werd rond de jongste Griekse verkiezingen installeert de idee dat alleen de pleitbezorgers van besparingen en budgettaire gestrengheid pro-Europees zijn, terwijl de verdedigers van een sociale investeringspolitiek plots het etiket eurosceptisch opgekleefd kregen.

Geen wonder dat de Europese burgers –én de opkomende landen– inderdaad sceptisch worden over wat ze vanuit Brussel mogen verwachten.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.