EU-projectobligaties hebben nood aan inhoud

Gisteren lanceerden EU commissaris Olli Rehn en de voorzitter van de Europese Investeringsbank Philippe Maystadt een idee om investeringen in infrastructuur aan te moedigen, aldus De Tijd. De EU en de EIB willen zich borg stellen bij obligaties voor de financiering van nieuwe infrastructuurprojecten. Dat is een goed plan. Zolang de selectie van de projecten voldoende streng gebeurt en er geen nieuwe financiële luchtbel wordt gecreëerd.

De EU stelt vast dat de investeringen in infrastructuur stokken. Overheden kampen met krappe budgetten. Banken bouwen hun balans af en lange termijn investeerders mijden risico. Zo investeren pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen hun tientallen biljoenen euro’s vooral in obligaties met een voldoende hoge rating. Veel noodzakelijke nieuwe infrastructuur, zoals windmolenparken op zee, halen geen goede rating als er al eens een obligatie uitgifte voor gebeurt. De technologie is nieuw, de opbrengsten onzeker.

De EU en de EIB willen een tandje bijsteken. Ze organiseren een consultatie over het Europe 2020 project bond initiative. De idee: de EIB en EU zouden ondergeschikte schuld voorzien of zich borg stellen voor nieuwe obligaties die projectontwikkelaars uitgeven. Daardoor halen die obligaties een hogere rating en kunnen institutionele investeerders zoals pensioenfondsen erop intekenen. Nieuwe infrastructuur met publiek nut wordt dan mee gefinancierd door private investeerders. Als het fout gaat worden de obligatiehouders eerst terugbetaald, daarna de EIB en tenslotte de projectontwikkelaar zelf. Die laatste moet logischerwijs met eigen kapitaal in het project participeren, anders komen alle risico’s op publieke schouders terecht.

Als het schema erin slaagt massaal private financiering voor belangrijke projecten op gang te brengen, is het een zegen. De studie “Carbon Captial” van Barclays stelt dat er in Europa bijvoorbeeld 2,2 biljoen euro investeringen nodig zijn in milieutechnologie en hernieuwbare energie om de EU 2020 doelstellingen te halen. Dat is zes maal zo veel als het BNP van België. 1, 4 biljoen zou via groene obligaties te vinden zijn bij institutionele investeerders. Maar pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen zullen zulk waardepapier pas kopen als ze een voldoende hoge rating hebben. Vandaar het belang van het EU initiatief.

De waarborgregeling voor project obligaties blijft niet beperkt tot energie. De EU wil ze ook gebruiken voor wegenwerken of telecommunicatie. Eigenlijk blijft het voorstel redelijk vaag over het toepassingsgebied van het nieuwe instrument. Het Europees Parlement zal daarover haar zeg kunnen doen. “Het initiatief is er voor projecten die economisch en technisch haalbaar zijn, kosteneffectief en met het vooruitzicht van financiële levensvatbaarheid.” staat in de toelichting. Een nieuwe milieuvervuilende kolencentrale voldoet aan die omschrijving.

Vandaar het belang van de consultatie en de rol die onze EU parlementairen kunnen opnemen. Aangezien de opwaardering van de projectobligaties uiteindelijk gebeurt met belastinggeld, is het belangrijk dat de projecten die ervan profiteren een heel duidelijke maatschappelijke meerwaarde hebben. In het verleden heeft de EIB allerlei projecten mee gefinancierd waarvan de meerwaarde op z’n minst discutabel was. De EU en de EIB zouden in de eerste plaats moeten inzetten op energienetwerken en hernieuwbare energie. De gewaarborgde obligaties worden beter niet gebruikt voor de financiering van nieuwe snelwegen, luchthavens, kolencentrales of andere milieubelastende infrastructuur. Bovendien is het van belang dat bij de uitwerking van het instrument de lasten en lusten tussen publiek en privaat billijk verdeel worden. Het kan ook niet de bedoeling zijn om opnieuw een luchtbel te creëren door schijnbaar veilige obligaties met een hoger rendement dan staatspapier op de markt te brengen. Ditmaal niet met Amerikaanse huizen maar met Europese infrastructuur als achterliggende waarde.

Mathias Bienstman, Netwerk Vlaanderen vzw

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.