Europa: laat de apotheek van de ontwikkelingslanden open!

India staat bekend als de apotheek van de derde wereld. Het land produceert 20 procent van de generieke geneesmiddelen wereldwijd. Maar liefst 90 procent van de hiv/aids-geneesmiddelen die vandaag in ontwikkelingslanden gebruikt worden, zijn afkomstig uit India. Dankzij de concurrentie van Indische generieke geneesmiddelen daalde de prijs van een jaarbehandeling voor aids met ARV-medicijnen van 12.000 tot 80 dollar. De beschikbaarheid van goedkope medicijnen uit India droeg dus rechtstreeks bij tot één van de grote successen die in het 2010-rapport van de Verenigde Naties over de millenniumdoelstellingen te lezen staat: tussen 2003 en 2008 vertienvoudigde het aantal aidspatiënten met een ARV-behandeling van 400.000 tot 4 miljoen.
Generieke medicijnen hebben dezelfde therapeutische werking als merkgeneesmiddelen maar zijn veel goedkoper. Normaal gezien kunnen generieke geneesmiddelen pas op de markt gebracht worden na afloop van de octrooiperiode, de periode waarin de uitvinder exclusieve rechten heeft. De beschikbaarheid van goedkope generieke medicijnen is een basisvoorwaarde om publieke gezondheidssystemen solvabel te houden. Gepatenteerde merkgeneesmiddelen zijn immers duur. Daarom passen heel wat landen in Europa prijscontroles toe.
Als lid van de Wereldhandelsorganisatie moet India sinds 2005 het TRIPS-akkoord naleven. Dit internationaal akkoord omvat globale normen rond intellectueel eigendom die elke lidstaat moet garanderen. Zo moet elk land octrooien op geneesmiddelen toestaan voor een periode van 20 jaar.
In de huidige onderhandelingen met India eist de Europese Unie dat India nog strengere regels invoert om intellectu

Het is tijd voor een écht globaal partnerschap waarin handel ten dienste staat van het recht op gezondheid en ontwikkeling.

eigendom te beschermen. Zo vraagt de EU bijvoorbeeld om de termijn van octrooibescherming met een aantal jaren te verlengen. Extra jaren dus waarin het merkbedrijf zijn monopoliepositie handhaaft en prijzen kunstmatig hoog kan houden. Extra jaren ook waarin een bestaande behandeling niet beschikbaar is voor patiënten in ontwikkelingslanden.
Als India de eisen van Europa aanvaardt, dan zal dit enorme gevolgen hebben voor de productie van generieke medicijnen in India, en dus ook voor de beschikbaarheid van betaalbare medicijnen in ontwikkelingslanden.
Het is tijd voor een écht globaal partnerschap voor de millenniumdoelstellingen. Een partnerschap waarin handel ten dienste staat van het recht op gezondheid en ontwikkeling. Waarin de apotheek van de ontwikkelingslanden niet gesloten wordt om grote farmaceutische bedrijven meer winst te laten maken. Aan Europa de keuze en een verpletterende verantwoordelijkheid. Want er staan mensenlevens op het spel, veel mensenlevens.
Stefaan Declercq, Oxfam-Solidariteit
Wim De Ceukelaire, intal

Protest tegen EU-India-vrijhandelsakkoord
Op 4 oktober voerde het Actieplatform Gezondheid en Solidariteit actie tegen het EU-India-vrijhandelsakkoord. De symbolische actie kaderde binnen het Asia-Europe People’s Forum, de tegentop van Europese en Aziatische sociale bewegingen en ngo’s, die georganiseerd werd naar aanleiding van de 8ste Asia Europe Meeting in Brussel op 4 en 5 oktober.
Bekijk de actie