Didier Vanderslycke (ORBITvzw)
Niemand mag achterblijven in deze coronacrisis
“‘Haal migranten, vluchtelingen en mensen zonder papieren uit de marge’
De regering en de partijen die de volmachtenregering steunen, nemen voorlopig geen bijzondere maatregelen als het over de mensenrechten van migranten en vluchtelingen gaat. Alle oproepen van het middenveld ten spijt blijven de maatregelen uit om ook hen de coronacrisis menswaardig te laten doorkomen. Didier Vanderslycke van ORBITvzw luidt de alarmbel.
Als het geplande overleg van nu zaterdag of de veiligheidsraad straks maatregelen neemt, dan moeten ze een inhaalbeweging maken naar migranten, vluchtelingen en mensen zonder wettig verblijf op ons grondgebied. Nog teveel groepen hebben geen gewone toegang tot de gezondheidszorg of zitten in noodopvang. Dat is ten koste van de algemene volksgezondheid. Politici die deze groepen vergeten zetten de expertengroep die de exit uit de crisis voorbereidt, schaakmat. Mensen op straat sturen of laten staan brengt een oplossing nooit dichterbij. Didier Vanderslycke van ORBITvzw luidt de alarmbel.
Valt het op dat migratie geen gespreksonderwerp meer is? Met veel zoekwerk komen we nog iets te weten over wat er zich aan de grenzen van Europa afspeelt. Artikels die verder gaan dan getuigenissen zijn zeldzaam.
De overheden hebben – zeker in een crisis – de verantwoordelijkheid een voorbeeld te zijn van non-discriminatie
Sommige politici proclameren blij te zijn dat de grenzen eindelijk dicht zijn. Ze krijgen haast geen weerwerk meer. Ondertussen gebruiken ze de coronacrisis om een sociale schaapsvacht aan te trekken. Maar hun pleidooi beperkt zich tot maatregelen voor ‘onze’ bevolking.
Wie niet tot ‘ons’ behoort, blijft ongezien. Het lijkt er sterk op dat zowat iedereen zwijgt over migranten, vluchtelingen en mensen zonder papieren omdat het allemaal zo gevoelig ligt.
Als we in deze crisis doeltreffend willen zijn voor de hele bevolking, dan is het nodig expliciet op te komen voor de mensenrechten voor al wie in hoge nood zit. Als het in onze rechtsstaat over gezondheid van mensen en de algemene volksgezondheid gaat, moet de empathie structureel zijn en uitgaan naar alle personen die op het grondgebied verblijven.
De overheden hebben – zeker in een crisis – de verantwoordelijkheid een voorbeeld te zijn van non-discriminatie. Een crisisbeleid in coronatijden moet punctueel zijn en specifieke keuzes maken voor alle doelgroepen. Dat is nu niet het geval en dat schaadt de algemene volksgezondheid.
Signalen vallen tot nu op een koude steen
Sinds de aanvang van de coronacrisis geven verschillende actoren uit het middenveld die betrokken zijn op de rechts- en levenssituatie van migranten, vluchtelingen en mensen zonder wettig verblijf, signalen dat ze overleg willen. Wij hoopten dat het in crisistijden wél mogelijk zou zijn om alle actoren samen te brengen. Wij dachten dat de vergaderingen op zaterdag met het kernkabinet en de partijvoorzitters soelaas zouden brengen en dat er een agenda zou komen om voorstellen bespreekbaar te maken. Helaas.
Het is nodig om nu de noodzakelijke maatregelen te nemen
Nochtans zijn onze voorstellen heel concreet. Nochtans zijn ook zijn lokale besturen al het goede voorbeeld aan het geven met initiatieven van noodopvang. Maar de chaos blijft.
Het is nodig om nu de noodzakelijke maatregelen te nemen. Zeker nu de expertengroep is gestart die de exit uit de crisis moet voorbereiden. Zij moeten kunnen rekenen op nieuwe maatregelen om doeltreffend hun missie te volbrengen en ons uiteindelijk allemaal uit de crisis te trekken. Niemand mag achterblijven.
Dit is nu nodig
Faciliteer dat migranten, vluchtelingen en mensen zonder wettig verblijf onderdak zijn en volledige toegang krijgen tot de gezondheidszorg en voedselzekerheid. Zorg ervoor dat op dit moment niemand nog een bevel krijgt om het grondgebied te verlaten. Geef mensen zonder wettig verblijf — zeker zij die al een aanvraag deden voor een uitzonderlijk verblijf om medische of humanitaire reden — een tijdelijk verblijf van drie maanden.
Blijf communiceren over de preventiemaatregelen in alle talen en voor alle culturen
Bekijk de eventuele verlenging tot de toegang van de diensten Vreemdelingenzaken en volledige rechtsbijstand gegarandeerd kunnen worden. Maak uw loketten voor aanvragen internationale bescherming voor iedereen toegankelijk, zodat ook de opvang mogelijk wordt. Verleng automatisch de verblijfsvergunningen van zij die er al over beschikken en communiceer dat aan de gemeenten, de betrokkenen en de politiediensten.
Pauzeer de aftelklok die vluchtelingen 2 tot 4 maanden na hun erkenning ook vandaag nog dwingt de asielopvang te verlaten, terwijl er op de huurmarkt een verbod op huisbezoeken geldt.
En tenslotte: blijf communiceren over de preventiemaatregelen in alle talen en voor alle culturen. Betrek mensen met een migratieachtergrond, erediensten en levensbeschouwingen in een nieuwe fijnmazige en cultuur-sensitieve campagne. We hebben nog lang niet iedereen bereikt!
Didier Vanderslycke is coördinator van ORBITvzw, een organisatie die werkt rond migratie, diversiteit en racisme.