De toekomst is inclusief

‘Meer meisjes op de schoolbanken betekent meer vrouwen aan de macht’

PXHere (CC0)

Twee jonge meisjes tijdens een examen in een school in Kerala, India. Ondanks het feit dat onderwijs een fundamenteel mensenrecht is, kan niet iedereen van dit recht genieten. Voornamelijk meisjes worden uitgesloten, met alle gevolgen van dien.

Discriminatie en stereotypen verhinderen meisjes de toegang tot onderwijs en hebben bijgevolg een nefaste impact op vrouwelijk leiderschap, schrijft Margaux Pyls, onderzoekster aan de VUB. Dit is problematisch aangezien onderwijs en vrouwelijk leiderschap essentieel zijn voor het vrijwaren van meisjesrechten, en meer algemeen een gelijkere samenleving. Geschoolde meisjes zijn namelijk mondiger, weerbaarder en kennen hun rechten.

Ter gelegenheid van Wereldmeisjesdag op 11 oktober, mocht ik als jongerenactiviste bij Plan International België de taken overnemen van Minister Meryame Kitir. Voor één dag was ik de minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid.

Met mijn eigen academische achtergrond in onderwijskunde, vond ik dit een unieke opportuniteit om het belang van kwaliteitsvol onderwijs te benadrukken. Want het is hoog tijd dat meisjes leiderschapsposities kunnen innemen, en onderwijs is daar een van de sleutels toe.

Onderwijs als brug naar een gelijkere wereld

Ondanks het feit dat onderwijs een fundamenteel mensenrecht is, kan niet iedereen van dit recht genieten. Voornamelijk meisjes worden uitgesloten, met alle gevolgen van dien. Zowel de ebola-epidemie als de huidige coronacrisis tonen aan dat de langdurige sluiting van scholen meisjes bijzonder kwetsbaar maakt. Zij krijgen te maken met gedwongen kindhuwelijken, tienerzwangerschappen en uitbuiting. Wereldwijd zullen miljoenen meisjes door het coronavirus niet meer terugkeren naar de klas.

Indien meisjes en jongens dezelfde vruchten kunnen plukken, draagt onderwijs bij aan een vreedzamere en duurzamere wereld.

Maar er zijn nog veel meer uitdagingen. Op middelbare scholen is er bijvoorbeeld een gebrek aan aparte toiletten, waardoor menstruerende meisjes vaker thuisblijven. Ook het gebrek aan flexibele leeromgevingen met opvangmogelijkheden maakt het zwangere meisjes en jonge moeders onmogelijk om hun studie te combineren met de zorg voor hun kind. In sommige landen mogen zwangere meisjes niet eens naar school. Vaak speelt geld een belangrijke rol: gaan meisjes of enkel hun broers naar school?

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws
Toch blijft onderwijs een investering met tal van voordelen. Ten eerste bieden scholen een veilige omgeving voor meisjes die hen beschermt tegen allerhande gevaren. Ten tweede biedt onderwijs kennis, vaardigheden en hoop op een betere toekomst. Een toekomst waarin meisjes en jonge vrouwen zelf geïnformeerde beslissingen kunnen nemen over hun eigen lichaam, leven en omgeving. Tot slot biedt onderwijs meisjes meer kansen om later een goede job te vinden, een hoger inkomen te krijgen en hun stem te laten horen.

Onderwijs is dus essentieel voor meisjesrechten, maar universeel onderwijs is ook een Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling. Indien meisjes en jongens dezelfde vruchten kunnen plukken, draagt onderwijs bij aan een vreedzamere en duurzamere wereld. Tegelijk heeft inclusief en kwaliteitsvol onderwijs ook positieve effecten op andere doelstellingen: het stimuleert gendergelijkheid, en vermindert zowel armoede als criminaliteit.

Onderwijs zorgt voor meer meisjes aan de top

Een andere belangrijke pijler in de strijd voor meisjesrechten en een gelijke wereld, is vrouwelijk leiderschap. Anno 2021 zijn vrouwen sterk ondervertegenwoordigd in leidinggevende functies. Zo zijn slechts 25% van de parlementariërs wereldwijd vrouwen (en minder dan 2% is jonger dan 30 jaar). Nochtans kunnen meisjes en vrouwen met een trekkersrol de wereld veranderen, denk maar aan de #MeToo-beweging van Tarana Burke en de klimaatacties van Greta Thunberg.

Vrouwen ervaren diverse drempels om een leidinggevende positie uit te oefenen.

Ook hierin kan onderwijs en groot verschil maken. Onderwijs leert meisjes specifieke leiderschapsvaardigheden en technische kennis, zoals het leren spreken voor een publiek en het verwerven van inzicht in ondernemerschap. Essentieel dus om de leiders van morgen te vormen. Niet enkel het onderwijs, maar ook het informeel leren via verenigingen en projecten geven jongeren de mogelijkheid om leiderschapsvaardigheden te oefenen waardoor ze kunnen ontdekken of ze al dan niet leidinggevende functies willen uitoefenen.

Toch ervaren vrouwen diverse drempels om een leidinggevende positie uit te oefenen. In onze samenleving zorgen stereotype denkbeelden er bijvoorbeeld voor dat meisjes niet snel leidinggevende willen of kunnen worden.

Maar ook stereotype studierichtingen dragen bij aan de vrouwelijke ondervertegenwoordiging. Zo kiezen vrouwen vaker voor sociale wetenschappen, lerarenopleiding of verpleegkunde en deze opleidingen bieden minder kansen tot leidinggevende posities. Tot slot heeft ook de bedrijfscultuur een grote impact op wie er al dan niet manager of CEO wordt.

Het is essentieel om deze drempels weg te werken en meisjes in leidinggevende posities te krijgen. Vrouwelijke leiders zijn cruciaal in onze samenleving omdat ze invloed uitoefenen op besluitvorming op allerlei niveaus en zelfs heersende gendernormen veranderen. Zo hebben ze een gunstige invloed op het beleid en beslissingen over gendergelijkheid.

Bovendien zijn vrouwelijke leiders rolmodellen waardoor meisjes het gevoel hebben dat ze hun dromen kunnen waarmaken. Minister Kitir heeft mij enorm geïnspireerd om mijn ambities waar te maken en om me verder in te zetten voor hetgeen waar ik in geloof, namelijk een wereld waarin alle meisjes naar school kunnen gaan.

De toekomst is inclusief

Alvorens er sprake kan zijn van een wereld waarin alle meisjes naar school kunnen gaan, moet er wereldwijd geïnvesteerd worden in meisjesonderwijs. Zeker nu wanneer we weten dat meisjes extra hard getroffen worden door de huidige crisissen zoals de coronapandemie en de klimaatverandering. Uit cijfers van de Verenigde Naties blijkt dat 80% van de mensen die ontheemd raken door de klimaatverandering, vrouwen zijn.

Overheden, internationale organisaties en ngo’s moeten zich samen engageren om onderwijs voor alle meisjes te garanderen. Plan International en haar partners doen dit al jaren. Hun projecten hebben al meer dan twintig miljoen meisjes en jongens toegang gegeven tot kwaliteitsvol onderwijs. In het kader van een nieuwe campagne, wil Plan International België dit jaar nog eens 1.000 meisjes naar school krijgen met de hulp van donateurs.

We moeten evolueren naar een samenleving waarbij de rechten van meisjes prioriteit zijn en op de internationale agenda staan

Niet enkel politici en leiders zijn verantwoordelijk voor de shift naar meer meisjes op de schoolbanken en vervolgens meer vrouwelijk leiderschap. Elk individu kan hiertoe bijdragen en een verschil maken. Dit kan al door simpelweg meisjes te ondersteunen in je omgeving, in hen te geloven en hen aan te moedigen om hun ambities waar te maken. Op deze manier kunnen zij de leiders van morgen worden.

Ik geloof oprecht dat we allemaal hetzelfde potentieel hebben, maar niet altijd dezelfde kansen. Dat moet veranderen. We moeten evolueren naar een samenleving waarbij de rechten van meisjes prioriteit zijn en op de internationale agenda staan. Vandaar mijn pleidooi om te blijven investeren in meisjesonderwijs om zo vervolgens de leiders van morgen te vormen. De toekomst is ten slotte inclusief, waardoor gendergelijkheid per definitie een belangrijke plaats moet hebben in onze samenleving.

Margaux Pyls is 24 jaar en een gepassioneerd voorvechtster in de strijd voor onderwijs voor meisjes wereldwijd. Ze is sinds juni afgestudeerd in de master Onderwijskunde aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en werkt als onderzoekster aan de VUB. Daarnaast is ze ook actief als jongerenactiviste bij Plan International België. Op vraag van Minister van Ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir sprak ze op 8 december in naam van de Belgische jongeren op het Global Forum for Children and Youth van UNICEF.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.