Oxfam-Wereldwinkels betreurt aanval op fair trade

Oxfam-Wereldwinkels juicht net als Voka en Unizo toe dat het bedrijfsleven alsmaar meer kiest voor duurzaam ondernemen. En ja, we zijn het met hen eens: duurzaam ondernemen kan op verschillende manieren en in verschillende gradaties. Duurzaam ondernemen is inderaad meer dan fair trade alleen. Maar niet alle duurzaamheidslabels volgen dezelfde standaarden als fairtradelabels.
Door fair trade kunnen producenten genieten van een menswaardig inkomen, een inkomen dat niet alleen productiekosten dekt, maar ook voedsel, kleding, onderdak, onderwijs en medische zorgen bekostigt. Fair trade betaalt bovenop deze prijs ook een premie, die wordt geïnvesteerd in de lokale gemeenschap. Fair trade koopt alleen van producenten die in menswaardige omstandigheden werken. De arbeidsomstandigheden mogen nooit in strijd zijn met de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Tot slot heeft fair trade aandacht voor duurzame ecologische ontwikkeling.
Niemand kan beweren dat de overheid een bedrijf voortrekt ten opzichte van een ander, als ze kiest voor fair trade. Een overheid kan en mag als zij dat wenst bij aankopen rekening houden met sociale, ecologische en economische doelstellingen. De wetgeving over openbare aanbestedingen laat dit perfect toe. Het is evident dat daarbij geen enkel merk naar voren wordt geschoven. Als een overheid kiest voor fairtradeproducten dan komen alle producten met een fairtradekeurmerk daarvoor in aanmerking.
Geen enkel bedrijf wordt dus in dat opzicht voorgetrokken, de vrije concurrentie speelt hier dus wel degelijk. Dit wordt concreet aangetoond door de koffie-aankopen die de overheid doet. De meeste overheidscontracten gaan naar privé-bedrijven die koffie aanbieden met het Max Havelaarkeurmerk. In België staat Max Havelaar in voor het labelen van bedrijven die fairtradeproducten op de markt willen brengen. Vandaag bieden in ons land al zo’n 100 bedrijven fairtradeproducten aan.
Het is niet de eerste keer dat het bedrijfsleven met onjuiste informatie de aanval inzet op fairtradeorganisaties en overheden die voor fair trade kiezen. In Nederland spande Douwe Egberts vorig jaar een kortgeding aan tegen de provincie Groningen. Die gebruikt al sinds 1994 handelscriteria van fair trade in de aanbestedingen voor koffie en thee. Douwe Egberts beschouwde die aanbestedingen als onrechtmatig, maar de rechter heeft Douwe Egberts in het ongelijk gesteld. De provincie Groningen mag en kan dus blijven kiezen voor fairtradeproducten.
Verder blijkt dat het bedrijfsleven wat verward is over de activiteiten die Oxfam-Wereldwinkels ontplooit. Oxfam-Wereldwinkels is een democratische vrijwilligersbeweging die door haar strijd voor een rechtvaardige wereldhandel opkomt voor ieders recht op een menswaardig leven. Oxfam-Wereldwinkels sensibiliseert de Belgische bevolking en de overheid via campagnes, politieke acties en lobbywerk omtrent de moeilijkheden van de kleine producenten in het Zuiden, en  versterkt de  kleine boerenorganisaties en producenten in het Zuiden.
Zoals meer noordzuidorganisaties wordt Oxfam-Wereldwinkels voor die activiteiten gesubsidieerd. De commerciële en technische aspecten van vermarkting van producten worden opgevolgd door de coöperatieve poot, Oxfam Fairtrade. Deze coöperatieve vennootschap (trouwens lid van Voka-Oost-Vlaanderen) ontvangt geen eurocent subsidies en betaalt gewoon bedrijfsbelasting De gescheiden boekhouding van beide organisaties toont dit perfect aan.
Koen Van Bockstal, gedelegeerd bestuurder Oxfam-Wereldwinkels en Oxfam Fairtrade