“‘Stop Zuma, een wanhoopsoproep?’

STOP ZUMA is de jongste en laatste affiche van de DA, de oppositiepartij aangevoerd door Hellen Zille. Het zegt veel over de psychologische omslag van de laatste maanden….
In 2008 ging het ANC door een diep dal, de interne strijd binnen de partij na de verkiezing van Jacob Zuma tot ANC-president in december 2007, een dreigende vervolging van Zuma wegens corruptie, de vervanging van Mbeki als president en de daaropvolgende oprichting van de scheurpartij COPE enz.
Deze chaos en de ontgoocheling in brede lagen van de bevolking met betrekking tot het politieke palmares van het ANC tot op  heden vormden een ideaal scenario voor de oppositie, en met name de DA en COPE, om het ANC op 22 april een dreun te verkopen en de almacht van de partij ongedaan te maken.

Underdog

Maar sinds begin 2009 is het ANC aan een come back begonnen. De gewone man herkende zich in de strijd van Zuma tegen de ‘almacht van de instellingen’, Zuma bespeelde de ‘underdog’ rol goed, en vond een evenwicht tussen een matigende toon en een populistische stijl. Daarenboven confronteerde het advocatenteam van Zuma het Open Ministerie met opgenomen gesprekken tussen vertegenwoordigers van het gerecht en de opsporingsdienst, met verwijzingen naar Mbeki.
Een schending van de scheiding der machten en meteen een reden voor het Openbaar Ministerie om de vervolging van Zuma stop te zetten. Een omstreden beslissing waarbij ook politieke overwegingen zullen meegespeeld hebben, een beslissing ook die niets met de grond van de zaak te maken heeft (corruptie).
Zuma is dus vrij maar vele vraagtekens blijven, niet in het minst omtrent de mogelijkheid dat de geheime dienst, die de gesprekken op band hebben opgenomen, dit materiaal heeft doorgespeeld aan het Zuma-team en op zijn beurt dus ‘politiek’ heeft gehandeld. Juridische spitstechnologie die uitgebreid de pers haalt.

Wittebroodsmaanden

Ook de wittebroodsmaanden van COPE zijn voorbij. Hun middelen zijn beperkt, vele lokale ANC-besturen beletten hen administratief het gebruik van vergaderlokalen, een moeilijke lijstvorming, voormalige ANC-personages die naar COPE overliepen en daarna terug naar het ANC gingen enz. COPE is nu al voorbij zijn hoogtepunt lijkt het.
Enkele dagen voor de verkiezingen reeds merk je daarom een vorm van verslagenheid bij de oppositie (de andere oppositiepartijen zijn relatief te klein om te wegen). Het is alsof men zich al neergelegd heeft bij een overwinning van het ANC (de peilingen geven het ANC 60%). De ambitie is teruggeschroefd tot het beletten van een twee derde meerderheid voor het ANC, en het breken van de ANC-meerderheid in de Westkaap. En dat is meteen ook de grootste uitdaging van deze verkiezing.
Het ANC bestuurt, heeft zijn mensen op alle administratieve niveaus en kan tot in de kleinste hoeken van het land mensen mobiliseren. Een belangrijk voordeel, zeker in rurale gebieden. Ook inhoudelijk kan het verkiezingsprogramma van het ANC bekoren. Maar vele mensen twijfelen op basis van het gebrek aan realisaties op het terrein, mede als gevolg van incompetentie en een gebrek aan leiderschap.

‘Goed bestuur’

Er is wat verkiezingsgeweld, vooral in de provincie Kwa Zulu Natal en wel tussen het ANC en het IFP van de oudgediende Buthulezi, er wordt weinig over inhoud gesproken maar vooral over ‘geloofwaardigheid’ en ‘goed bestuur’ (waar hebben we dat nog gehoord) en vooral, heel veel kiezers zijn nog onbeslist. 23 miljoen geregistreerde kiezers, een record mede door het gevoel van ruimte voor verandering, maar bij heel veel kiezers is dat ondertussen al wat weggeëbt.
De onbesliste kiezer zal allicht het verschil maken, alle partijen halen dan ook alles uit de kast, bussen, helikopters, vliegtuigen waarmee naar alle kanten van het land wordt gevlogen en het ANC organiseerde voor het eerst zelfs een meeting die via video conferencing op vele andere plaatsen kon worden gevolgd.   
Wat 22 april ook brengt, Jacob Zuma wordt president, zoveel is nu wel duidelijk. En dat is en blijft voor velen een verontrustend vooruitzicht.
Frank Vermeulen, Medewerker van Broederlijk Delen in Koof, Kwazulu-Natal in Zuid-Afrika