U betaalt te veel

Zaventem. Ellendig veel vertraging, de laatste trein is ervandoor. De grijns van de taxichauffeur verraadt weinig goeds: u hebt geen keuze, dit wordt niet uw goedkoopste Brussel-Gent.

  • Oxfam-wereldwinkels Arne Schollaerts, hoofd Politiek Beleid en Ontwikkeling bij Oxfam-wereldwinkels Oxfam-wereldwinkels

Beste lezer, deze week is het opnieuw de Internationale Dag van de Eerlijke Handel. De dag waarop Oxfam-Wereldwinkels u graag nog eens had gewezen op het onrecht in de internationale handel, en op het mensonwaardige bestaan waartoe de onevenwichtige handelsverhoudingen miljoenen producenten veroordelen. We zouden bijvoorbeeld nog eens kunnen vertellen over de achtergestelde cacaoboer in Ivoorkust wiens kinderen noodgedwongen mee het veld intrekken. Of u nog eens herinneren aan ons onzinnige landbouwbeleid. Aan hoeveel het kost om Europese bietsuiker te subsidiëren, bijvoorbeeld: u weet vermoedelijk dat die subsidies de kansen van goedkopere rietsuiker op onze markt kelderen. U weet ongetwijfeld ook dat u die subsidies zélf ophoest.
Maar dat verhaal kent u al.
Daarom wijzen we u dit jaar graag op een ander feit. Bent u er zich van bewust dat die onrechtvaardige spelregels ook ú treffen? Ook u doet — elke dag opnieuw — verschillende duiten in de zak van één of andere ‘laatstetaxichauffeur’: ook u hebt namelijk geen keuze.

Hoezo? Nagenoeg driekwart van het voedsel in de wereld gaat door een enge hals van nog geen 500 bedrijven, comfortabel genesteld tussen honderden miljoenen kleine voedselproducenten en meer dan 7 miljard consumenten. U kan zich ongetwijfeld een beeld vormen van de machtsverhoudingen. En van wie hoeveel overhoudt aan die handel.
Een voedingsproduct dat u in de supermarkt koopt, begint zijn traject bij de producent in een of ander afgelegen gebied. Zijn tegenpartij? Een van de enorme internationale bedrijven die de markt voor zijn grondstof onder elkaar verdelen. Zijn lot? Verkopen aan een koper voor wie het niet zo nodig hoeft (wanhopige verkopers voor het uitkiezen!) en tegen de klok (voeding blijft niet eeuwig vers). U raadt al wie het laken naar zich toetrekt: de producent heeft geen keuze, hij neemt de laatste taxi.

En u? U staat aan de andere kant van dat dominante bedrijf. En dus is ook uw keuze beperkt: de dominante koper wordt dominante verkoper. Een beetje bedrijf weet heus wel raad met een dergelijke machtspositie: een gebrek aan keuze betaalt u cash. Elke dag opnieuw.

Voor alle duidelijkheid: het blijft vooral de achtergestelde producent in het Zuiden die het gelag betaalt. Een laatstetaxichauffeur kent geen genade. De mensonwaardig lage prijs is een symptoom van een structureel zieke markt. Maar ook in de andere richting heeft te veel macht dus een prijs. Doordat die paar bedrijven de productieketen van bijna alle voeding onder elkaar verdelen, hebben ze ook hun klanten in de greep. U betaalt wat de sterkste schakel van de productieketen uit u kan knijpen. Alleen hebt u er geen erg in, doordat het goed verpakt is, en in kleine beetjes gebeurt.

Tja, ‘de markt’ … zo is dat nu eenmaal. Toch?
Wel, neen. Europa weet al jaren dat te veel macht van één handelspartij onze welvaart schaadt. Of dacht u dat het EU-mededingingsbeleid maar een grapje is? Binnen Europa nemen onze beleidsvoerders wel degelijk maatregelen als onvoldoende concurrentie de consument benadeelt. Mededinging, daar gaat het Europa om in haar strijd tegen de Microsofts en InBevs van deze wereld, die maar wat graag de laatstetaxichauffeur zouden zijn. Waarom pakt het de monopolisering buiten de Europese grenzen dan niet aan? Een beetje rede volstaat: als te veel marktmacht binnen onze grenzen schadelijk is, dan is het dat daarbuiten ook.

Beste lezer, laat u die enige taxichauffeur zomaar de kaas van uw brood eten?
Ik denk het niet. Laat zien dat u de dominantie van die kleine groep bedrijven niet pikt. Door eerlijke producten te kopen in de Oxfam-Wereldwinkels geeft u alvast een stevig signaal. En zo versterkt u onze stem in de strijd om de wereldhandel eerlijker te maken.
Ook voor u.

Arne Schollaert is hoofd Politiek Beleid en Ontwikkeling bij Oxfam-wereldwinkels
www.allekaartenoptafel.be

Naar aanleiding van World Fair Trade Day organiseren de Oxfam-Wereldwinkels op 18 en 19 mei De Grootste Picknick van Vlaanderen. Zo vestigt de organisatie de aandacht op haar nieuwe kijk op fair trade.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.