Uitgaven Belgische ontwikkelingshulp stijgen én dalen in 2011

Reden voor deze vreemde tegenstelling is het systematisch ‘opfraaien’ van de officiële cijfers. Om de doelstelling van de 0,7% van het BNP voor ontwikkelingssamenwerking dichterbij te brengen worden schuldkwijtscheldingen, kosten voor de opvang van asielzoekers en voor studenten uit het zuiden mee in rekening gebracht. Dit mag volgens de afspraken die donoren onder elkaar maken binnen de OESO, maar is voor 11.11.11 geen echte hulp.

Voor 2011 slaagde België er minder in deze opfraaiing door te voeren en zakte het budget van 2,269 miljard naar 2,011 miljard, een daling van 258 miljoen of 12,5%. Door de daling zakt België op de OESO-ranglijst van donoren. Europees zakken we van de vijfde naar de zesde plaats, binnen de OESO gaan we van zes naar zeven. Kijken we naar de internationale doelstelling om 0,7% van het BNP voor ontwikkelingssamenwerking opzij te zetten, dan schiet België in 2011 bovendien 600 miljoen euro tekort.

Schrappen we echter al de extra’s in 2010 en 2011, en kijken we enkel naar de ‘echte hulp’, dan zien we dat België de status quo houdt in 2011. Er valt zelfs een stijging van 50 miljoen te noteren: de effectieve hulp gaat van 1,74 miljard naar 1,79 miljard euro. Een stijging die teniet gedaan wordt door de inflatie: ten opzichte van het BNP daalt het budget met 0,07%.

Lopende zaken

Enkele andere opvallende zaken uit het jaarrapport:

• Het effect van de regering in lopende zaken op het budget. Hierdoor konden meerjarenengagementen niet worden aangegaan en werd 102 miljoen euro niet uitgegeven.
• Als gevolg van onregelmatigheden in de werking (door 11.11.11 aangekaart) zakt het budget van de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (BIO) met 24 miljoen.
• Het budget voor humanitaire hulp (crisissituaties) stijgt met 20 miljoen van 138 naar 158 miljoen.
• Door de lange periode in lopende zaken verloor België internationaal een deel van haar geloofwaardigheid. Dit werd het zichtbaarst tijdens de viering van 50 jaar onafhankelijkheid in Congo en tijdens en na de verkiezingen in hetzelfde land. België valt hier een gebrek aan consequente houding te verwijten.

Crisis

Voor 11.11.11 is de budgettaire daling een gevolg van de economische crisis, maar de koepelorganisatie betreurt dat de stagnerende “echte hulp” ons opnieuw verder weg brengt van de internationaal vaak herhaalde beloftes. 11.11.11 vraagt dan ook een verhoging van de effectiviteit van de hulp voor 2012.

De uitdaging voor deze en volgende jaren ligt niet alleen in het al dan niet halen van de 0,7%. Dat cijfer blijft voor ons belangrijk, maar we vragen ook dat de Belgische, Vlaamse en Europese ontwikkelingssamenwerking zich richt naar de effectieve uitdagingen. Die zijn meer en meer globaal: het klimaat, de regulering van de financiële markten, de voedselprijzen of de oorlog om grondstoffen. En steeds weer zijn het de landen in het Zuiden die hier de klappen van opvangen.

We moeten er voor opletten dat de economische crisis geen excuus wordt om die uitdagingen op de lange baan te schuiven. Dat zou nefast zijn voor alle betrokken partijen. Wij blijven er daarom op hameren dat België zowel als Vlaanderen haar internationale engagementen naleeft. Vandaag zien we bijvoorbeeld dat ons land er nog steeds niet in geslaagd is geld opzij te zetten voor de fast start-financiering (150 miljoen beloofd tegen eind 2012). Dat is een budget dat in Kopenhagen werd afgesproken om de gevolgen van de klimaatsverandering in het Zuiden op korte termijn aan te pakken. Zowel Europees als internationaal heeft België een duidelijk engagement genomen. Dat mag niet verloren gaan.

Het volledige jaarrapport 2011 vindt u hier.