Waar Poetin wél naar zou luisteren

Dankzij de uitslag van het referendum in de Krim staat Rusland weer een stap dichterbij de annexatie van het strategisch belangrijke schiereiland. Nu is de vraag niet alleen hoe ver Poetin wil gaan, maar vooral of Europa bereid is de spierballen te laten rollen. De Europese leiders spraken op 6 maart af om de zogenaamde drietrapsraket in stelling te brengen. Met dit pakket sancties willen de Europese leiders het Kremlin in toenemende mate onder druk zetten. Toch blijven de sancties relatief braaf, want voor de machtigste landen in Europa zijn gevestigde financiële, militaire en energiebelangen te groot. Evenmin is de EU bereid om het conflict militair te escaleren, en terecht.

  • CC BY-NC 2.0 elkokoparilla CC BY-NC 2.0 elkokoparilla

De diplomatie moet dus inderdaad een kans krijgen. Maar dat mag niet betekenen dat Europa zich na afloop van dit conflict opnieuw laat chanteren door Poetin en co, zoals dat in het verleden zo vaak het geval was. Europa moet dit conflict aangrijpen om haar politiek ten aanzien van Rusland grondig te herzien. Zo niet zal het zich nog dikwijls laten ringeloren door de Russische macho-politiek. Europa kan er wel degelijk paal en perk aan stellen, maar enkel op voorwaarde dat het haar eigen hypocrisie laat varen. De groenen schuiven daarom drie prioriteiten naar voren.

Onderzoek naar witwassen van crimineel geld

Al jaren sluizen de Russische oligarchen hun opbrengsten uit corruptie, misdaad en belastingfraude weg via Europese banken en belastingparadijzen. Niemand minder dan Poetins eigen Centrale Bank schat  dat twee derde van de ruim 40 miljard euro die in 2012 het land uit zijn gesluisd, gelieerd zijn aan criminele activiteiten. Voor dit soort maffiafiguren rolt Europa de rode loper uit, waarvan de talloze investeringen in luxe vastgoed of voetbalclubs de stille getuigen zijn.

Hoog tijd dus voor een grootscheeps antiwitwasonderzoek. Een dergelijk initiatief op basis van reeds bestaande Europese wetgeving zou de Russische oligarchen weleens harder kunnen treffen dan de veeleer symbolische sancties waarmee Europa momenteel dreigt. Op initiatief van de Europese groenen stemde het Europese parlement recent voor een verplicht register dat de uiteindelijke begunstigden van bedrijven blootlegt. Deze eerste stap tegen belastingontduikers moet de Europese regeringen er toe aanzetten om ook de Russische oligarchen harder aan te pakken.

Wapenexport aan banden leggen

Tussen 2007 en 2011 exporteerden Europese lidstaten voor 900 miljoen euro aan wapens naar Rusland. Dat Rusland in 2008 de Georgische hoofdstad Tbilisi bombardeerde, de Syrische dictator Assad in het zadel houdt en dat de mensenrechten er de laatste jaren flagrant worden overtreden, bleek geen bezwaar om de winstgevende handel stop te zetten. Intussen ziet de Franse regering er geen graten in om eind dit jaar de eerste van twee zware oorlogsbodems aan Rusland te leveren. Laten we deze en toekomstige bestellingen opnieuw toetsen aan de EU gedragscode inzake wapenexport. Die verbiedt immers wapenleveringen aan landen die de regionale vrede bedreigen. De Russische agressie tegen Oekraïne is daarvan een schoolvoorbeeld.

Afkicken van de olie- en gasverslaving

Europa ligt aan het infuus van het Russische gas. Moskou levert ongeveer 30 procent van het gas in de Europese Unie. Geen wonder dus dat de Duitse bondskanselier Angela Merkel de Europese leiders tot voorzichtigheid aanmaant. Maar omgekeerd is de afhankelijkheid van het Russische regime van de verkoop van olie en gas nog veel groter. Ze financiert meer dan de helft van de Russische begroting.

Laten we Poetin en zijn clan raken waar het pijn doet, en tegelijk onze afhankelijkheid verminderen door een ambitieuze klimaat- en energiepolitiek te voeren. Het huidig voorstel van het Europees Parlement om in het kader van het Europees klimaat- en energiepakket 2030 elk jaar twee procent energie te besparen en een procent meer duurzame energie op te wekken is een stap in de goede richting. Wees maar zeker dat de machthebbers in Moskou dit zullen voelen. Het is dan ook onbegrijpelijk dat België tot dusver koos om het slappe voorstel van de Commissie te volgen in plaats van dat van het Parlement. Ook België moet daarom net als de andere lidstaten op de Europese top van 20 en 21 maart meer ambitie tonen.

Geloof in Europa

De auteur Ben Judah merkte onlangs op dat men in de Sovjet-Unie van de jaren ’80 dikwijls sprak over het internationaal Marxisme. Geen Rus die er echter nog in geloofde. Tegenwoordig spreekt Europa hoogdravende woorden over mensenrechten. Ook nu is er geen Rus die daar nog in gelooft. Zij zien een Europa van bankiers en advocaten die hun vuile zaakjes opknappen en actief meewerken aan het witwassen van hun corrupte woekerwinsten, en die ze naar hartenlust kunnen chanteren met de gaskraan. De militaire blufpoker van Poetin in Oekraïne komt daarom niet geheel onverwacht. Zijn beredeneerde gok is dat Europa zoals de voorbije jaren uiteindelijk zal plooien voor de financiële en economische belangen.

De groenen pleiten  voor het alternatief. Laten we opnieuw een Europa zijn dat consequent voor eigen deur veegt, dat opnieuw geloofwaardig is als het op mensenrechten aankomt en daadwerkelijk handelt naar de Europese waarden. Enkel zo ontsnappen we aan de cynische machtspolitiek van Poetin en co.

Bart Staes is Europarlementslid voor de groenen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2789   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2789  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.